دختران و زنان دانش آموز در ولایت های فراه و نیمروز که دوسال می شود از رفتن به مکتب و پوهنتون ها منع شده اند، می گویند که برای رهایی از مشکلات روحی و روانی٬ به یاد گیری هنرهای صنایع دستی رو آورده اند.
فرزانه ۲۱ ساله محصل سال دوم دیپارتمنت جامعه شناسی پوهنتون هرات بود که طالبان پوهنتون ها را به روی دختران بستند.
او که از ولایت نیمروز در جنوب غرب افغانستان برای تحصیل به هرات رفته بود می گوید که با شنیدن این خبر آرزوهایش به خاک یکسان شد:
" به سمستر پنجم راه پیدا میکردم که پوهنتون ها بسته شد. تمام آرمان ها و تمام آرزو ها و سختی ها و تلاش های را که انجام دادم همه به خاک دفن شد و من هم با این همه آرزو و آرمان که بافته بودم به خاک دفن شدم از بین رفتم همه چیز من پوهنتون من بود. برای آینده خود زیاد اهداف ساخته بودم، وقتیکه پوهنتون بسته شد همه چیز از بین رفت."
در کنار فرزانه دهها دختر دیگر برای اینکه دچار مشکلات روحی و روانی نشوند به کارهای هنری صنایع دستی روی آورده اند.
سمیه: از لحاظ روحی و روانی برایم خوب است که هنر صنایع دستی را می آموزم
مانند سمیه احمدی ۱۶ ساله که دانش آموز یکی از مکاتب شهر زرنج مرکز ولایت نیمروز بود میگوید:
" از صنف نهم ارتقا میکردم به صنف دهم که مکتب ها بسته شد بیخی مرا افسردگی گرفته بود. داخل خانه و به مکتب لیسه نسوان زرنج بودم تا اینکه روی آوردم به خیاطی. شغل خیاطی را شروع کردم که یاد بگیرم. کورس ۶ ماهه به کمیته امداد رفتم که بلکه بتوانم یک کمی سرگرم شوم که از لحاظ روحی یک ذره وضعیتم خوب شود. و همچنان آرزوی من این بود که در آینده داکتر شوم ولی نتوانستم به آرزوی خود برسم."
پس از برگشت طالبان به قدرت آنان مکتب های بالاتر از صنف ششم دخترانه و سپس پوهنتون ها را به روی دختران در کشور بستند. هرچند بارها دختران و سازمان های حقوق بشر از طالبان خواستند که مکان های آموزشی را باز گشایی کنند اما تا اکنون طالبان پاسخ مثبت نداده اند.
برخی از فعالان حقوق زن می گویند که باید زمینه آموزش برای دختران فراهم شود.
نرگس محمودی از فعالان حقوق زن در شهر زرنج است. وی میگوید:
" نیاز اساسی این است که دختران به مکتب بروند و بیاموزند. در پهلوی آموزش میتوانند که از هنر های دستی و از صنایع دستی که زمینه سازی شده استفاده بکنند و بتوانند رشد کنند و زمینه را برای رشد دیگر خانم ها هم فراهم بسازند."
در کنار ممنوعیت دختران از آموزش و تحصیل طالبان دها محدودیت دیگر را در بخش های اجتماعی علیه زنان وضع کرده اند.
به تازه گی سازمان عفو بین الملل و کمیسیون حقوق بین المللی حقوق دانان در گزارش تحت نام "جنگ در برابر زنان افغان" گفته اند که محدودیت های طالبان بر حقوق زنان، سرکوب و آزار اذیت آنان توسط طالبان به عنوان مصداق جنایت علیه بشریت بررسی شود.
با این همه برخی دختران در جنوب غرب افغانستان می گویند که با رفتن با کارگاه های هنری در برابر محدودیت های طالبان مبارزه می کنند.
نسیمه فیضی دانش آموز یکی از مکاتب ولایت فراه، یکی از این دختران است، او چنین آرزو دارد:
" خداکند که در آینده زودتر دروازه های مکاتب باز شوند و بتوانیم که مثل سابق که اول نمره صنف خود بودم دروس خود را ادامه بدهم و دوباره متعلم مکتب خود باشم."
