پنجم ماه می روز جهانی شستن دستها است.
صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) میگوید، این روز در حالی فرا میرسد که ۲،۳ میلیارد نفر در جهان به آب و صابون در خانههای شان دسترسی ندارند.
یونیسف همزمان با پنجم می روز جهانی حفظالصحهٔ دستان هرچند در صفحۀ تویترش نوشته است شستن دستها راه آسان، ارزان و بسیار مؤثر در برابر بیماریها است، اما برخی از شهروندان افغانستان میگویند، برای نوشیدن آب کافی ندارند چه برسد به شستن چندین بار دستان در روز.
گلالی باشندهٔ دهمزنگ کابل است که از خشکسالی و کاهش آب شکایت دارد. او به رادیو آزادی میگوید:
«به طفلکها چنگک میدهیم تا شام بخاطر آب سرگردان میباشند، آب به سختی پیدا میکنند، دستهای خود را میشویم، اما زیاد نی، مثل سابق آب فراوان نداریم، خشکسالی آمده آب کم است، آب خوردن به مشکل پیدا میشود. چنگکها ده سر شانه طفلکها می باشد او از جاهای دور آب میآورند، قسمیکه سابق از آب استفاده میکردیم، حالی نمیتوانیم، بسیار کم دستهایخود را با صابون میشویم او هم قبل از نان یا هم یگان وقت، اما بیشتر اوقات نمیتوانیم."
مفتیزاده بانوی دیگری از ولایت هرات به رادیو آزادی میگوید، هرچند که میداند شستن و پاک نگه داشتن دستها امر حتمی است، اما از آن جاییکه روزانه آب خریداری میکنند مجبورند تا در مصرف آن صرفهجویی کنند.:
"ما به نوشیدن و حمام کردن آب نداریم چی برسد به دست شستن، آب را به خوردن از آن استفاده میکنیم، در این شرایط بد اقتصادی آن را هم به پیسه میخریم، خواست ما این است تا در شهرها و مناطق دور دست چاه عمیق حفر کنند، تا مردم صحتمند باشند، روز صد افغانی را آب میخریم و مجبور هستیم تا آب را صرفهجویی کنیم که با مشکل مواجه نشویم."
هر روز چندین بار باید دست ها با آب و صابون شسته شوند
با این حال سازمان صحی جهان همه ساله در مورد اهمیت حفظالصحه دستها و مراقبتهای صحی و گردم هم آوردن مردم به خاطر حمایت از بهبود حفظالصحه دستها در سراسر جهان، کارزار "دستان خود را پاک کنید، جانها را نجات دهید" راه اندازی میکند.
سازمان صحی جهان تأکید دارد که پیشگیری از عفونت و گسترش آن میتواند مزایای زیادی در کاهش رنج و تلفات انسانی داشته باشد.
در همینحال، داکتران نیز برای پیشگیری از ابتلا به امراض بر حفظالصحه دستها و شستن مکرر آن تأکید میکنند.
داکتر امید همکار به رادیو آزادی میگوید که دستها پس از انجام هر کاری و تماس با هر وسیلهای باید برای ۲۰ تا ۳۰ ثانیه با آب و صابون کافی شسته شود:
"شستن دستها هم از خود روشهای خاص خود را دارد که صحت عامه بالای هفت نوع آن زیاد تأکید میورزد، دستها باید با آب شیر گرم تر شود، با شویندهها که صابون باشد یا مایع از او استفاده شود، کفهای دست خوب شسته شود، شوینده باید به اندازه کافی باشد و بعد داخل پنجهها و بندهای دست خوب شسته شود تا اینکه ما بتوانیم از امراض جلوگیری کنیم، هر بار که به وسایل آلوده دست میزنیم باید دستههای خود را بعد از اتمام کار شستشو بکنیم."
خواستیم در مورد برنامههای آگاهیدهی برای نظافت دستان دیدگاه وزارت صحت عامه حکومت طالبان را داشته باشیم، اما شرافت زمان سخنگوی این وزارت تا زمان نشر این گزارش به پرسشهای رادیو آزادی پاسخ نداد.
اما نبود آگاهیدهی کافی در مورد حفظالصحه، کاهش آب صحی و خشکسالی از معضلاتی است که مردم در ولایات مختلف افغانستان همواره از آن شکایت دارند.