بنیاد حمایت از خبرنگاران افغان در جرمنی می گوید که مقامات طالبان اصول آزادی بیان و استقلال رسانه ها را رعایت نمی کنند.
حامد عبیدی رئیس این نهاد به رادیو آزادی گفت که رسانه های فعال در افغانستان تحت نظارت و سانسور شدید، طالبان قرار دارند:
"هرچند ادارۀ طالبان ادعا می کند که آزادی بیان در افغانستان وجود دارد، اما متاسفانه در عمل می بینیم که اصول اصلی آزادی بیان که حق دسترسی به اطلاعات و حق بیان آزاد است، از مردم افغانستان گرفته شده، حتی انتقاد بالای موضوعاتی دست دوم و سوم جرم پنداشته می شود، خبرنگاران مجبور به سانسوری هستند و رسانه ها سخت تحت کنترل قرار دارند و عملاً می بینیم که همۀ برنامه های رسانه ها شدیداً سانسور می شود."
به گفتۀ سازمان خبرنگاران بدون سرحد، پیش از تسلط طالبان دوبارۀ بر افغانستان در اگست سال ۲۰۲۱ میلادی، ۵۵۰ مرکز مطبوعاتی در افغانستان فعال بود که بیش از ۲۰۰ مرکز آن بسته شده و مراکز فعال نیز با مشکلات شدید اقتصادی، سیاسی و اجتماعی مواجه اند.
ادارۀ حمایت از رسانه های آزاد افغانستان نیز در ماه گذشته، در گزارش سالانه خود اعلام کرد که پس از تسلط مجدد طالبان، بیش از ۵۰ درصد چینل های تلویزیونی و ۴۸ درصد رادیو ها در افغانستان، بسته شده است.
عزیز احمد تسل، یکی از روسای پرس کلپ کابل، به رادیو آزادی گفت که تعدادی انگشت شماری از رسانه ها و خبرنگاران در افغانستان فعالیت دارند، اما از آزادی های ابتدایی برخوردار نیستند:
بیش از ۵۰ درصد چینل های تلویزیونی و ۴۸ درصد رادیو ها در افغانستان، بسته شده است.
"در افغانستان رسانه وجود دارد، اما آزادی بیان وجود ندارد. خبرنگاران هستند، اما حقوق آنها مراعات و داده نمی شود. رسانه های افغانستان هنوز فعالیت می کنند از مشکلات اقتصادی رنج می برند، از جانب دیگر آنچه که نفس شمرده می شود، آزادی است. همۀ برنامه ها باید بدون سانسور نشر شود و حقایق را به مردم برسانند، حق و آزادی بیان و دسترسی به اطلاعات داشته باشند، ولی متاسفانه همۀ این ها از رسانه ها گرفته شده است".
در مورد مشکلات مطرح شده توسط رسانه ها و خبرنگاران، نظر سخنگویان طالبان را پرسیدیم، ولی تا تهیۀ این گزارش موفق به دریافت آن نشدیم.
براساس گزارش ادارۀ حمایت از رسانه های آزاد افغانستان، در ۲۰ سال گذشته، ۱۱ هزار ۸۵۶ خبرنگار و کارمند رسانه ای زن و مرد در افغانستان کار می کردند، اما اکنون تعداد آنها به ۲۰۰۰ تن کاهش یافته که تنها ۵ درصد آنها را زنان تشکیل می دهند.
تعداد کارمندان زن در رسانه های افغانستان بیش از پیش کاهش یافته و طالبان محدودیت های مختلف را بر گویندگان زن در رسانه های تصویری وضع کرده اند که باید صورت شان را کاملاً بپوشانند، همکاران مرد خودرا همراهی نکرده و سایر محدودیت های تحمیل شده توسط طالبان را رعایت کنند.
آرش همایون
