شماری از شاعران و فرهنگیان در ولایت بامیان می گویند که پس از بازگشت طالبان به قدرت در افغانستان، نزدیک به دوسال می شود که از برنامه های فرهنگی و ادبی در این ولایت خبری نیست.
جاوید حسنی مسئول خانه ادبیات ولایت بامیان در مرکز افغانستان تا دو سال پیش برنامه های فرهنگی زیادی را در این مکان ادبی گردانندگی می کرد.
حسنی به یاد دارد که برنامه های رقابتی کتابخوانی، جشنواره های موسیقی محلی، نمایشگاه عکس، کانون های شعر خوانی، معرفی آثار و مکان های فرهنگی و ده ها برنامه ادبی و فرهنگی با حضور مهمانان داخلی و خارجی برگزار می شد.
اما او می گوید که محدودیت های طالبان در نزدیک دو سال گذشته وضعیت را تغییر داده:
"مجمع های فرهنگی ای که برخی اوقات برنامه های فرهنگی و ادبی داشتند، اکنون در تعلیق است. مجالس نقد در تعلیق است مجالس شعرخوانی و برنامه های عمومی شعرخوانی فعلا در تعلیق است."
برخی از شاعران می گویند که طالبان گفته اند که مطابق به میل آنان برنامه اجرا کنند و شعر بسرایند.
متین مبارز از شاعران در بامیان به رادیو آزادی بیشتر گفت:
"دولت فعلی از ما خواستند که بیایید همکاری کنید، ولی خواست آنان این بود که به امارت شعر بسرایید برای والی برای رئیس اطلاعات و فرهنگ و رئیس الوزرا شعر بسرایید، این کار واقعاً سنگین است."
مردم بامیان در نزدیک به دوسال گذشته شاهد برگزاری برنامه های پر شور و رنگین هنری ادبی نبوده اند
یک شاعر زن در بامیان که به علت ترس از طالبان از گرفتن نامش خود داری می کند، با مبارز همنظر است و میگوید:
"آزادی وجود ندارد که نویسنده ها بنویسند و به شکل آزادانه شعر بگویند در محتوای شعری محدودیت وضع شده."
طالبان هم می پذیرند که برخی برنامه های فرهنگی از جمله برگزاری جشنواره های موسیقی را در بامیان متوقف کرده اند.
سیف الرحمن محمدی رئیس اطلاعات و فرهنگ حکومت طالبان در بامیان به رادیو آزادی می گوید که از شاعران نیز خواسته اند که اشعار اسلامی بسرایند.
"ما گفتیم که کوشش کنید که اشعار اسلامی بسرایید نه برای مسئولین امارت، تا مطابق به فرهنگ اسلامی ما باشد."
از دید برخی ها این دستور طالبان به معنای اعمال خودسانسوری برای یک شاعر یا نویسنده محلی است.
غلام نبی ساقی از فرهنگیان به رادیو آزادی می گوید:
"در چنین وضعیتی شاعران و نویسنده گان کوشش می کنند که سکوت کنند وقتیکه اینها سکوت کردند در نتیجه به مرور زمان استعداد و توانایی فکر کردن و استعداد و توانایی سرودن را هم از دست می دهند و در نتیجه توانایی و استعداد شان تلف می شود. کار هنری و آفرینش هنری و ادبی به یک محیط آزاد و آرام ضرورت دارد."
اکنون جاوید حسنی مسئول خانه ادبیات بامیان می گوید که اگر وضعیت تغییر نکند آینده فعالیت های فرهنگی تاریک به نظر می رسد.
"اگر وضع به همین منوال ادامه یابد قطعا که گلیم نیم تنه و نیم بند ادبیات و فرهنگ در افغانستان و بامیان جمع خواهد شد."
