شماری از افغانها میگویند که برای خروج از افغانستان به برخی شرکتهای توریستی و قاچاقبران پول پرداخت کردهاند، اما این شرکتها و قاچاقبران نهتنها این افراد را ازین کشور بیرون نکردهاند، بلکه آنها را فریب داده و پولهای شان را نیز با خود بردند.
یک باشنده شهر کابل که به دلیل مشکلات امنیتی نمیخواهد نامش در این گزارش منتشر شود، ماجرای خود را به رادیو آزادی روایت میکند که با آن مقابل شده است.
بهگفته او، قاچاقبر به هدف رفتن به کانادا پولی را که در تمام زندگیاش به دست آورده بود، فرار داده است.
او میگوید که قاچاقبر به او وعده بورسیه تحصیلی در کانادا را داده بود:
"در ابتدا ۸۵۰ دالر گرفت، سپس ۱۱ صد دالر از من گرفت به این بهانه که فیس پوهنتون و سایر هزینههای من را در کانادا میپردازد، در ابتدا این شخص برای من ویزه الکترونیکی کانادا فرستاد. این ویزه در وبسایت است، اما من نمیدانستم که این ویزهها فقط برای کسانیست که در کشورهای اروپایی یا سایر کشورهای توسعهیافته زندگی میکنند."
او میگوید که قاچاقبر از او خواست تا برای رفتن به کانادا به اسلامآباد برود و پس از رفتن به آنجا به او نشان داد که شخصیکه پول را گرفته در یک حادثه رانندگی جان باخت.
وی افزود:
"زمانیکه به اسلامآباد رسیدم قاچاقبر در ابتدا وانمود کرد که پرواز به دلیل مشکلات تخنیکی لغو شدهاست، من ۲۰ روز منتظر ماندم، در آن زمان یک موتر تصادف کرد، آنها وانمود کردند که فرد اصلی در این تصادف جان خود را از دست داده است. به بقیه دوستاناش زنگ زدم همه شمارههایشان مسدوده است."
شوهر مارینا، باشنده وردک در فرانسه زندگی میکند. او که همراه دخترش میخواست به فرانسه برود با سرنوشت مشابه دچار شده است. مارینا به رادیو آزادی گفت:
یک باشنده شهر کابل: مرا فریب دادند از من پول گرفتند که ترا به کانادا می بریم٬ اما چنین نشد
"گفت هوتل کابل سرینا میآیی و شب میمانی، فردا میرویم، رفتیم پول را دادیم. از روزیکه به ما وعده کرد تا امروز کسی به تماسهای ما پاسخ نمیدهد، از این قبیل اتفاقات زیاد است، از اقوام ما پول گرفتند که به امریکا بروند، آن افراد هم رفتند و ناپدید شدند."
فعالان حقوق بشر میگویند که در اعلامیه کنوانسیون پناهندگان سازمان ملل متحد در سال ۱۹۵۱ که توسط ۱۴۹ کشور امضا شده، آمده است که هر کسی حق دارد در مواقع ضروری مهاجرت کند، اما مهاجرتیکه قانونی باشد و مسافران را با تهدید روبهرو نکنند.
ماهر مومند عضو دیدبان بینالمللی حقوق بشر استرالیا در این باره به رادیو آزادی گفت:
"نیازی به پرداخت پول به قاچاقچی یا شرکت سیاحتی نیست، اگر آنها بتوانند ویزه کشور دوم را دریافت کنند، میتوانند به صورت قانونی به کشور ثالث بروند و راه دیگر ارسال درخواست خود به ادارات مربوطه کشور مقصد است. به انتخاب خود و تمام کارهای خود را به صورت قانونی انجام دهند."
در این مورد که حکومت طالبان برای جلوگیری این موارد چی اقداماتی را انجام داده و یا روی دست دارند، نظر حکومت طالبان را جویا شدیم، اما عبدالنافع تکور سخنگوی وزارت داخله تازمان نشر این گزارش به سؤالات ما پاسخ نداد.
مهاجرت غیر قانونی به کشورهای خارجی در حالی افزایش یافته که بارها گزارشهایی از غرق شدن و ناپدید شدن افغانها منتشر شده است.
پس از حاکمیت دوباره طالبان، مردم بیکاری و محدودیت تحصیل برای زنان را دلایل اصلی مهاجرتهای غیر قانونی میدانند.