کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان از بازداشت، شکنجه و کشتار سربازان نظام جمهوری قبلی توسط طالبان ابراز نگرانی عمیق کرده است.
این کمیسیون که توسط طالبان منحل شده و اکنون در بیرون از افغانستان فعالیت می‌کند، اواخر روز یک‌شنبه در بیانیه‌ای نوشت که گزارش‌های رسیده به آنها نشان می‌دهد که طالبان سربازان حکومت قبلی را ظالمانه دستگیر، شکنجه و سپس می‌کشند. ادعایی که حکومت طالبان آنرا رد می‌کند و می‌گوید که این کار نظام آنها نیست.
شکرالله مشکور، کمیشنر و سخنگوی این کمیسیون به رادیو آزادی گفت:
"گزارش‌های ما نشان می‌دهد که تعداد زیادی از نظامیان سابق که اکثر آنها از اعضای رده پایین و سرباز بودند، در افغانستان باقی مانده‌اند. آنها مخفیانه زندگی می‌کنند و کسانی که در حین ماموریت بایومتریک شده اند، نمی‌توانند برای گرفتن شناسنامه یا پاسپورت خود به ارگان‌های مربوطه مراجعه کنند، اما اگر این مدارک را داشته باشند، در میدان‌های هوایی و مرزها توسط طالبان شناسایی می‌شوند و به دست سربازان طالبان می‌افتند."
ذبیح الله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان این گزارش را رد می‌کند، اما می‌افزاید که برخی موارد در نتیجۀ خصومت شخصی رخ داده و عاملان آنرا دستگیر کرده اند.
او به رادیوآزادی گفت:
"البته در برخی جاها دشمنی یا برخوردهای شخصی وجود دارد و عاملان برخی از این حوادث نیز دستگیر شده اند، قتل‌های شخصی صورت گرفته و در برخی مناطق ممکن است به دلیل خصومت‌های شخصی آسیب‌های وارد شده باشد، اما اینها شخصی هستند نه از سوی نظام."
اما کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان برای تأیید گزارش خود به ویدیوهای منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی به عنوان نمونه اشاره کرده که در آن ادعا شده است، طالبان پس از شکنجه یک سرباز نیروهای ویژه را کشته و جسد او را تکه و پاره کرده اند.
این کمیسیون همچنین ویدیوی دیگری را که هفتۀ گذشته در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده بود، برای اثبات ادعای خود ارائه کرد که در آن ادعا شده است، طالبان سر یک سرباز معلول نظام پیشین را در داخل پلاستیک انداخته اند تا خفه شود.
کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان که توسط طالبان منحل شده و اکنون در خارج از افغانستان فعالیت می‌کند، همچنان نوشته که ویزای برخی از سربازان سابق در کشورهای همسایه نیز به پایان رسیده است، اما آنها از ترس نمی‌توانند به افغانستان بروند و به گونۀ غیرقانونی در کشورهای همسایه زندگی می‌کنند.
این کمیسیون همچنین در مورد اعزام سربازان سابق افغانستان برای جنگ به کشورهای دیگر هشدار داده و از وضعیت بد اقتصادی و فقر خانواده‌های آنها یاد کرده است.
دیدبان حقوق بشر هم در ششم ماه حمل سال گذشته در یک گزارش مستند گفته بود که طالبان پس از به قدرت رسیدن، بیش از ۱۰۰ تن از نیروهای امنیتی سابق این کشور را در چهار ولایت افغانستان بدون محاکمه اعدام کردند و یا جبراً ناپدید کرده اند، اما این ادعا هم از سوی طالبان رد شده بود.
رادیو آزادی سال گذشته در دو گزارش مستند که نشر کرد، در آن با شماری از خانواده‌های سربازان نظام پیشین در کابل، پروان، بغلان، قندهار، کنر، هلمند و ننگرهار صحبت شده بود و آنها نیز تأیید کرده بودند که طالبان اعضای خانوادۀ آنها را کشته اند.
اما سخنگوی حکومت طالبان در گفت‌وگو با رادیو آزادی هم این ادعاها را هم رد کرده بود.
موضوع بازداشت، شکنجه، کشتن و ناپدید کردن سربازان نیروهای امنیتی نظام پیشین از سوی طالبان در گزارش‌های سازمان‌های بین‌المللی از جمله سازمان ملل متحد نیز انعکاس یافته است.
