اعضای حزب جمهوریخواه کانگرس امریکا به تاریخ ۱۳ جنوری از آغاز تحقیقات درباره « خروج عجولانه» نیروهای امریکایی از افغانستان خبر دادهاند.
مایکل مککال، رئیس کمیته روابط خارجی جمهوریخواه مجلس نمایندگان امریکا میگوید که تا کنون این لازم اسناد از سوی دولت بایدن در اختیار او قرار نگرفته است، اما هشدار داده که در صورت عدم همکاری در این زمینه، از راههای اجباری بهخاطر دریافت این اسناد کار خواهند گرفت.
آقای مککال گفت که نامهای به وزارت امور خارجه ایالات متحده فرستاده است که در آن اطلاعات گسترده، ارزیابیهای اطلاعاتی و اسناد مربوط به ارتباط با طالبان را درخواست کردهاست.
سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا در پاسخ به درخواست جمهوریخواهان گفت که آنها آماده همکاری با کانگرس هستند و تا کنون ۱۵۰ جلسه با کانگرس برگزار کرده و اطلاعات خود را با آنها در میان گذاشته اند.
رئیس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان کانگرس امریکا در حالی از بررسی خروج نیروهای امریکایی از افغانستان خبر میدهد که پیش از این کوین مک کارتی جمهوریخواه که اخیراً بهعنوان رئیس مجلس نمایندگان کانگرس انتخاب شده بود گفته بود که در مورد خروج و سایر مسایل با دولت جو بایدن تصفیه حساب خواهد کرد.
این در حالیست که توافقنامه دوحه که در ۲۹ فبروری ۲۰۲۰ بین ادارهٔ دونالد ترمپ رئیس جمهور جمهوریخواه امریکا و طالبان امضا شد، راه را برای خروج تمام نیروهای امریکایی از افغانستان تا پایان سال ۲۰۲۱ هموار کرد.
با این حال، طارق فرهادی، تحلیلگر سیاسی افغانستان میگوید که مجلس نمایندگان تنها یک ماه را که در آن امریکاییها از افغانستان بیرون شدند و انفجاری که در میدان هوایی کابل رخ داد و ۱۳ امریکایی به همراه ۱۷۰ افغان کشته شدند، بررسی میکند.
وی میافزاید که بررسی خروج نیروهای امریکایی از افغانستان تنها برای انتخابات ریاست جمهوری آینده امریکاست و هیچ تأثیری بر وضعیت افغانستان نخواهد داشت.
آقای فرهادی میگوید:
«در واقع یک جنگ انتخاباتی است که حالا شروع میشود، زیرا ۱۹ یا ۲۰ ماه تا انتخابات ریاست جمهوری امریکا باقی مانده است، جمهوریخواهان که اکنون اکثریت مجلس نمایندگان را تشکیل میدهند، کمیسیونهایی را به هدف مبارزات انتخاباتی تشکیل میدهند. به عبارت دیگر، جمهوریخواهان و دموکراتها دیگر علاقهای به افغانستان ندارند."
طارق فرهادی: این تحقیقات بیشتر تبلیغات انتخابات آینده امریکاست و تاثیری بر روند افغانستان ندارد
با این حال، شاه محمود میاخیل، سیاستمدار و معاون وزیر دفاع در دولت جمهوری قبلی، میگوید که اگرچه تحقیقات مجلس نمایندگان بر سیاست داخلی امریکا تأثیر خواهد داشت، اما باز هم ازین بررسیها در سیاستهای آینده امریکا در مورد افغانستان استفاده شده میتواند.
آقای میاخیل میافزاید، هرچند امریکا افغانستان را ترک کرد و این کشور مانند گذشته به امریکا اولویت ندارد، اما همچنان در دستور کار است و وضعیت را از نزدیک زیر نظر دارند.
ا"گر امریکا افغانستان را ترک کرده و اولویت قبلی را ندارد، با آن هم همچنان مسائل افغانستان را در دستور کار خود دارند و از طرق مختلف به اهداف منطقه ای خود را حاصل میکند. در وزیر اکبر خان با هواپیماهای بدون سرنشین بر الظواهری حمله کرد و هنوز هم در کندهار، هلمند و سایر ولایات آن طیاره های بی سرنشین دیده میشود. بنابراین حتا اگر امریکا از افغانستان خارج شده، میتواند به هر وسیله و هر راهی اهدافش را بدست بیاورد."
جمهوریخواهان دولت دموکرات به رهبری رئیس جمهور جو بایدن را مقصر میدانند که با عجله بیرون شدناش منجر به انحلال نیروهای مسلح افغانستان و فروپاشی دولت افغانستان شد، اما دموکراتها، به ویژه رئیس جمهور بایدن، بارها از تصمیم خروج نیروهایش از این کشور دفاع کرده و گفته تصمیمی را عملی کرده که رؤسای جمهور قبلی امریکا وعده دادند، اما اجرا نکردند.
به همین ترتیب، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه امریکا و زلمی خلیلزاد، نماینده ویژه سابق وزارت امور خارجه امریکا در امور صلح در افغانستان، مقامات افغانستان را مسئول سقوط دولت قبلی افغانستان دانستند که به گفته شان به دلیل تصمیمات اشتباه، توافقنامه دوحه عملی نشد و دولت و اردوی افغانستان از هم پاشید.
اما مقامهای قبلی افغانستان توافق دوحه میان آمریکا و طالبان را دلیل اصلی سقوط حکومت افغانستان خواندهاند و به دیدگاه آنان حکومت افغانستان از صحنه دور نگهداشته شد و به طالبان در میدان سیاست و جنگ راه باز شد.
نیروهای ائتلاف جهانی به رهبری ایالات متحده امریکا در جولای ۲۰۲۱ خروج از افغانستان را آغاز کردند و آخرین سرباز امریکایی در ۳۰ اگست همان سال افغانستان را ترک کرد.