شماری از کتاب فروشان در شهر فراه می گویند که فروش کتاب های درسی و داستانی از رونق افتاده، اما بازار فروش کتاب های دینی گرم است.
تعدادی از جوانان در شهر فراه می گویند که فرصت و انگیزه برای مطالعه نیست و در عوض افزایش مشکلات اقتصادی٬ کار را جایگزین مطالعه کرده است.
شرافت الدین حقانی ۲۶ ساله در جاده کوپراتیف های شهر فراه دکان کتاب فروشی دارد.
او می گوید که بازار فروش کتاب های دینی نسبت به چند سال قبل رونق یافته، اما از فروش دیگر کتاب ها خبری نیست.
"کتاب های مطالعه یی چندان فروشات ندارد و در گذشته، علوم عصری بیشتر فروشات داشت، حالی ندارد. فروش کتاب های مکاتب و پوهنتون کمتر شده است."
طالبان در بیش از یک سال گذشته، اجازه نداده اند که دختران بالاتر از صنف ششم در سراسر افغانستان به مکتب بروند و نیز به تازگی به اساس دستور حکومت طالبان زنان از رفتن به نهادهای تحصیلات عالی هم محروم شده اند.
عبدالملک رحیمی از ۲۰ سال به این طرف٬ در چهار راهی ولایت در شهر فراه دکان کتاب فروشی دارد.
او می گوید که در جمهوری مخلوع کار و بارش پر رونق بود، اما حال وضع تغییر کرده است:
"درگذشته مردم شوق مطالعه را بیشتر داشتند، ما پیشتر ها به هر هفته یا هر ماه کتاب می آوردیم. حال به هر سه ماه، چهار ماه کتاب می آوریم به خاطر این که فروشات نیست، خیلی فروشات کم شده. وقت جمهوریت خیلی مردم مطالعه می کرد."
سمیع الله محمدی ۲۱ ساله در یک دکان خوراکه فروشی در شهر فراه کار می کند.
او می گوید که قبلا زیاد کتاب می خواند اما حال فکر پیدا کردن یک لقمه نان به خانواده شش نفری اش ذهنش را فراگرفته.
در فراه یک کتاب خانه دولتی و ده ها کتاب فروشی وجود دارد.
"حالا زمینه برای مطالعه کتاب مساعد نیست که کتاب مطالعه کنم. فعلا مصروف کار و بار هستم، چون اقتصاد ضعیف است، مصروف کار هستم. فرصت برای مطالعه ندارم. نمی توانم که مطالعه کنم. کار می کنم تا خرچ نفقه فامیلم را پیدا کنم."
محمد یونس فعال جامعه مدنی در فراه به رادیو آزادی می گوید که فرهنگ مطالعه و کتاب خوانی در بین جوانان کاهش یافته، عمدتا به این دلایل:
"مسدود ماندن و بند شدن مکاتب و دانشگاه ها خیلی بالای روح و روان جوانان تاثیر گذاشته و جوانانی را که امروز می بینیم از علم و دانش، از مکتب، پوهنتون و مطالعه به دور مانده دل شان شکسته وهیچ دلشان رو به کتاب مطالعه نمی شود. دلیل دومی فقر و بیکاری است جوانان ما خیلی بیچاره شده، فقیر شده وظایف کار و بار شان را از دست داده و بخاطر چند افغانی یا به کشور های خارجی رفته و یا هم داخل افغانستان دنبال کار اند."
در فراه یک کتاب خانه دولتی و ده ها کتاب فروشی وجود دارد.
حال شماری از جوانان و کتاب فروشان در فراه مثل شرافت الدین از حکومت سرپرست طالبان می خواهند که دروازه های مکاتب دخترانه و پوهنتون ها را به روی زنان باز کنند تا کسب و کار آنان نیز دوباره رونق بگیرد.
"درخواست ما همین است که در علوم عصری بیشتر کوشش شود تا که مکاتب و پوهنتون ها باز شود فروشات هم زیادتر می شود مردم هم علم را یاد می گیرند."
