نظامیان پیشین افغان پس از فرار از کشورشان با چه سرنوشتی روبه رو شده اند؟
بخش بزرگی از این نیروها که به ایران آواره شده اند، با فقرو بیکاری دست و پنجه نرم می کنند.
سیداحمد نوری ۳۸ ساله، یکی ازهزاران نظامی پیشین افغان است که به ایران آواره شده است.
او تا پیش از سقوط جمهوری مخلوع افغانستان، با رتبه جگرنی به عنوان رییس ارکان کندک صفرپنج انصار در حوزه غرب وظیفه اجرا می کرد.
اما اکنون در شهر مشهد ایران زباله جمع آوری می کند و با فروختن آن، مصارف خانواده اش را فراهم می سازد.
وی میگوید:
"یک انسان که روزی بیرون میشد، ۲۰۰ نفر ۳۰۰ نفر تا ۵۰۰ نفر زیر قومانده آن حرکت می کردند. تانک ها به فرمان او حرکت می کرد و اختیار عام و تام داشت امروز مجبور است که آشغال و کثافات را جمع آوری کند و گپ های بد و بی راه هم بشنود."
سید احمد نوری چهارده سال در بخش های گونا گون نظامی کار کرده است.
میگوید سه روز پس از سقوط کابل به دست طالبان، همراه با خانواده اش قاچاقی به ایران آواره شد.
نوری همراه با دو همسر و نه فرزندش که شامل چهار پسر و پنج دختر می شوند، در یک خانه کوچک در مشهد ایران زندگی می کند.
پسر کلان نوری هجده ساله و دختر کوچک اش پنج ماهه است.
او میگوید که برای نجات از طالبان، با دادن هشتاد میلیون تومان ایرانی به قاچاقبران انسان، هفت روز در راه بود و ده ها کیلومتر پیاده روی کرد تا خودرا به ایران رساند.
نوری در باره وضعیت زندگی اش در ایران به رادیو آزادی بیشتر می گوید:
:" خانه که ما کرایه کرده ایم دارای یک اتاق و یک دهلیز است. شما تصور کنید زندگی را که دوازه نفر در فامیل باشید و در یک خانه و یک دهلیز زندگی بکنید، اگر دراز کشید و استراحت کنید چقدر مساحت را می گیرد. ما یکی روی یکی دگه خواب استیم اما شکر که زنده استیم."
عبدالاحد همت صافی چهل ساله، یک نظامی پیشین دیگر سرنوشت مشابه نوری را دارد.
یکی از نظامیان پیشین: با دشواری های فراوان توانستم با خانواده ام به ایران بیایم٬ اینجا نیز زنده گی با مشقت دارم
او همراه با همسر، دو دختر و یک پسرش در مشهد ایران زندگی می کند.
صافی با رتبه نظامی دگرمنی، تا پیش از سقوط جمهوری مخلوع افغانستان، آمر کشف جرایم سازمان یافته مدیریت مبارزه با جرایم جنایی قوماندانی امنیه ولایت هرات بود.
او در یک کارگاه « ام دی اف » در مشهد ایران کار می کند و ماه پنج میلیون تومان که معادل یازده هزار وپنجصد افغانی است٬ دستمزد دارد.
صافی در باره دشواری های زندگی اش به رادیو آزادی می گوید:
" با این معاشی که دارم فقط خود را زنده نگه می دارم. به خاطر اینکه مال و جان ما و فامیل ما در امان باشد. این معاش خرج و مصارف ما را نمی شود که بخواهیم میوه و یا گوشت بخریم."
پس از تسلط طالبان بر افغانستان حدود یک و نیم سال پیش، بسیاری از نیروهای پیشین افغان از کشورخود فرار کردند و بخشی از آنان به ایران آواره شدند.
شمار دقیق نظامیان پیشین افغان در ایران مشخص نیست. اما یک جنرال حکومت پیشین که اکنون درایران زنده گی می کند، به شرط نگرفتن نامش به رادیو آزادی می گوید، حدود ۳۰ هزار تن از نیروها ی امنیتی افغان در ایران به سر می برند.
یک جنرال اردوی پیشین افغانستان: حدود ۳۰ هزار تن از نیروها ی امنیتی افغان در ایران به سر می برند.
محمد نعیم غیور رئیس استخبارات پیشین پولیس درحوزه غرب افغانستان وکارشناس نظامی به رادیدیو آزادی می گوید به علت فقر و بیچارگی این سربازان طعمه گروه های جنگ طلب خواهند شد:
" اکثریت این نظامیان را فشار زندگی مجبور خواهد کرد که به هر پیشنهادی تن بدهند. موجودیت این نظامیان در ایران عواقب خوبی برای خودشان، برای افغانستان و منطقه ندارد."
بر بنیاد آمارها، تا پیش از سقوط نظام جمهوری مخلوع، نزدیک به ۳۵۰ هزار تن در صفوف نیروهای مسلح افغانستان خدمت می کردند.
در ماه عقرب سال روان، هبت الله علیزی لوی درستیز وزارت دفاع حکومت مخلوع افغانستان در گفتگو با صدای امریکا گفته بود، حکومت ایران برخی از این نظامیان را مجبوربه پیوستن به صفوف شورشی های حوثی در یمن می کند.
پیش از آن، محمد فرید حمیدی قوماندن قول اردوی عملیات خاص کماندوی قوای مسلح حکومت مخلوع افغانستان، نیز به رادیو آزادی گفته بود که شماری از کماندوهای پیشین افغان در شش منطقه جنگی جهان که شامل قره باغ آذربایجان، اوکراین، یمن، ایران، سوریه و روسیه میشود، حضور دارند.
در ماه عقرب امسال برای نخستین بار مجله امریکایی فارن پالیسی گزارش داد که روسیه در حال استخدام نیروهای کماندوی پیشین جمهوری مخلوع افغانستان است.
با این همه، بسیاری از نظامیان پیشین افغان همانند سیداحمد نوری؛ وطن، وظیفه و مسلک شان را از دست داده و در کشورهای دور و نزدیک آواره و بی خانمان شده اند.
گزارش : شاهپورصابر
