امسال روز جهانی حقوق بشر در حالی فرا میرسد که وضعیت حقوق بشری به خصوص حقوق زنان در افغانستان خیلی نگران کننده دانسته میشود.
از دید هیدربار معاون بخش حقوق زنان در دیدبان حقوق بشر، افغانستان با روزهای دشوار از لحاظ حقوق بشری روبهرو است.
او در مصاحبۀ اختصاصی با رادیو آزادی برخورد طالبان با زنان را به شدت مورد انتقاد قرار داد: "این یک زمان ویرانگر و دشوار برای حقوق بشر و به ویژه حقوق زنان است. دهها میلیون دختر و زن در افغانستان از حقوق خود محروم شده اند و به این فکر اند که چگونه با این شرایط کنار آیند و به پیش بروند."
پس از سقوط کابل به دست طالبان در پانزدهم ماه آگست، دانش آموزان دختر بالاتر از صنف ششم در بسیاری از ولایتها از رفتن به مکتب محروم شدند و کارمندان زن در اکثریت ادارههای دولتی حضور ندارند.
طالبان گفته اند که روی طرزالعملی کار میکنند که بر اساس آن زمینۀ آموزش به تمام دانش آموزان دختر در افغانستان فراهم خواهد شد.
اما هیدر بار مانند بسیاری از فعالان زن در افغانستان به این حرفهای طالبان به دیدۀ شک و تردید مینگرد.
آنچه نقض حقوق بشری به ویژه حقوق زنان توسط طالبان در افغانستان خوانده میشود، زنان را در این کشور سخت نگران کرده است.
شماری از آنها در صحبت با رادیو آزادی، نگرانی شان را اینگونه بیان کردند: "در شرایط فعلی چند حقِ اساسی و مهم زنان به صورت معلق باقی مانده از جمله حق تعلیم، حق تحصیل، حق کار، حق مشارکت سیاسی و حق فعالیتهای اقتصادی زنان. در مورد اینکه گویا در آینده ممکن است که این فعالیتها از سر گرفته شود و یا این حقوق به زنها ملحق شود هیچ امیدی وجود ندارد."
"در افغانستان تمامِ حقوق بشری یک شهروند نقض میشود و در حال نقض شدن است. حقوق تحصیل نداریم، حق کار نداریم و حق آزادی بیان نداریم."
طالبان گفته اند که حقوق زنان را در چارچوب شریعت اسلامی رعایت میکنند.
اما شماری از زنان میگویند که این اظهارات طالبان کُلی است.
در ادامه ادعا های بدرفتاری طالبان با نظامیان پیشین و کارمندان حکومت برکنار شده افغانستان، دیدبان حقوق بشر هفتۀ گذشته گفت که طالبان پس از حاکم شدن بر این کشور، بیش از ۱۰۰ تن از نظامیان پیشین را در چهار ولایت کشته و یا ناپدید کرده اند.
اتحادیۀ اروپا و ۲۱ کشور به شمول امریکا اوائل این هفته در بیانیۀ مشترک گفتند، ادعا هایی که مطرح شده، تخطی جدی از حقوق بشر و عفو عمومی است که طالبان اعلام کرده اند.
اما وزارت داخلۀ طالبان، ادعا ها در این باره را رد کرده و گفته است که در صورت دریافت اسناد و شواهد، آنرا بررسی میکند.