افغانستان دیروز ۲۴ اسد شاهد بزرگترین تحول سیاسی شد که در آن طالبان پس از دو دهه توانستند به قصد تصرف قدرت یکبار دیگر به شهر کابل داخل شوند.
همزمان با ورود طالبان به پایتخت افغانستان، محمد اشرف غنی رئیس جمهور این کشور در یک پرواز ویژه افغانستان را ترک کرد.
آقای غنی ساعاتی پس از خروجش از افغانستان در پیامی دیشب گفت که اگر کابل را ترک نمیکرد این شهر شش میلیون نفری به گفته او با یک فاجعه بزرگ انسانی روبهرو میشد.
او در این پیامش که در صفحه رسمی فیسبوکش نشر شد گفته که "طالبان قضاوت شمشیر و تفنگ را برنده شدند و به گفته رئیس جمهور غنی اکنون این گروه مسئول حفظ عزت، ثروت، جان و مال مردم افغانستان اند اما او تاکید کرده طالبان هیچگاه مشروعیت قلبها را به دست نیاورده اند.
او افزوده که طالبان در حال حاضر با یک آزمایش تاریخی جدید رو به رو اند که به گفته او یا آبروی افغانستان را حفظ خواهند کرد و یا هم به سایر شبکه ها و دیگران اولویت خواهند بخشید.
رئیس جمهور غنی نگفته که به کدام کشور رفته اما گزارش های تأیید نشده میگویند که او ابتدا به تاجیکستان رفت و از آنجا رهسپار عمان شد.
آقای غنی بگونه واضح در مورد استعفای خود هم چیزی نگفته اما در ختم پیامش نوشته که همیشه به مردم افغانستان هم از لحاظ فکر هم از لحاظ برنامه ها خدمت خواهد کرد.
ترک افغانستان از سوی رئیس جمهور غنی که حدود هفت سال در قدرت بود، واکنش های را هم به همراه داشته.
عبدالله عبدالله رئیس شورای عالی مصالحه ملی افغانستان در پیامی در فیسبوکش محمد اشرف غنی را رئیس جمهور سابق افغانستان خواند: "در شرایط فعلی فقط تنها چیزی که از شما میخواهم این است که خداوند شما را توفیق بدهد که آرامش تانرا حفظ کنید از نیروهای امنیتی میخواهم که در تامین امنیت همکاری کنند و این که رئیس جمهور پیشین افغانستان، افغانستان را ترک کرد خداوند همرایش محاسبه میکند و مردم افغانستان هم قضاوت خواهند کرد."
گروه طالبان شام گذشته با نشر اعلامیهای از جنگجویان این گروه خواست که بخاطر تامین امنیت داخل شهر کابل شوند.
برخی از رسانه های خارجی از جمله تلویزیون الجزیره تصاویر زنده ورود این گروه به ارگ ریاست جمهوری را نشر کرد.
از سوی دیگر ملا عبدالغنی برادر معاون گروه طالبان و رئیس دفتر سیاسی این گروه در قطر هم شب گذشته با ارسال یک پیام از جنگجویان این گروه خواسته که در این زمان آزمایش به خدمت مردم و تامین امنیت تلاش کنند.
اکنون سوال عمده اینجاست که در نبود رئیس جمهور غنی، انتقال قدرت در افغانستان چگونه انجام خواهد شد؟
حامد کرزی رئیس جمهور پیشین افغانستان در پاسخ به این پرسش گفته که شورای هماهنگی سه نفری برای انتقال مسالمت آمیز قدرت و جلوگیری از هرج و مرج تشکیل شده.
این شورا شامل حامد کرزی، عبدالله عبدالله و گلبدین حکمتیار است.
آقای کرزی در صفحه رسمی فیسبوکش نوشته که این شورا از طالبان و نیروهای افغان خواسته که از جنگ و تحرکات افراد غیرمسئول جلوگیری کنند.
بریتانیا: گروه طالبان نباید به عنوان دولت افغانستان به رسمیت شناخته شود
بوریس جانسون صدراعظم بریتانیا میگوید که هیچ کشوری نباید طالبان را به عنوان دولت افغانستان به رسمیت بشناسد.
او همچنین افزوده که این واضح است که گروه طالبان به زودی یک دولت جدید را در افغانستان ایجاد خواهد کرد.
جانسون روز گذشته در یک پیام ویدویویی از لندن گفت: "ما نمیخواهیم که کسی طالبان را بگونه دو جانبه به رسمیت بشناسد، ما میخواهیم تا جای که امکان دارد در بین همه همفکران خود یک موقف واحد در این زمینه داشته باشیم، به طوری که هر آن کاری را انجام دهیم تا مانع شود و نگذارد که افغانستان یکبار دیگر به بستر رشد تروریستان مبدل گردد."
صدراعظم بریتانیا همچنین پارلمان کشورش را روز گذشته از تعطیلات تابستانی فراخواند تا هرچه زودتر در مورد وضعیت افغانستان بحث کند.
او همچنان خواستار نشست اضطراری شورای امنیت سازمان ملل متحد در مورد افغانستان شد.
بریتانیا حدود شش صد سربازش را بخاطر همکاری در زمینه تخلیه سه هزار شهروندش از افغانستان، گماشته و به گفته بوریس جانسون صدراعظم این کشوربخش اعظم از کارمندان سفارت این کشور که در کابل باقی مانده اند، به کشورشان برخواهند گشت.
از سوی دیگر ناتو که تابستان امسال عملیات نظامی خود در افغانستان را به پایان رساند و بیشتر نیروهای خود را پس از دو دهه از این کشور بیرون کرد گفته که حضور دیپلوماتیک خود را در کابل حفظ کرده و در فعال نگهداری میدان هوایی کابل هم همکاری میکند.
ینس ستولتنبرگ منشی عمومی ناتو شام دیروز در توییترش نوشت که در مورد وضعیت افغانستان با بوریس جانسون صدراعظم بریتانیا و وزرای خارجه کانادا، دنمارک و هالند گفتوگو کرده است.
او همچنین تاکید کرده که ناتو در باز نگهداشتن میدان هوایی کابل کمک کرده و روند تخلیه شهروندان خارجی را تسهیل میبخشد.
از سوی دیگر استونیا و ناروی هم دیروز از شورای امنیت سازمان ملل متحد تقاضا کردند که هرچه زودتر در مورد افغانستان نشستی را برگزار کند.
در عین حال روسیه گفته که در حال برنامه ریزی برای تشکیل یک جلسه اضطراری در مورد افغانستان است.
این همه در حالیست که تلویزیون الجزیره با پخش تصاویر زنده از ارگ ریاست جمهوری افغانستان ناوقت دیشب ورود اعضای طالبان به ارگ و در دست گرفتن کنترل را نمایش داد.
تمام پرسنل سفارت امریکا به میدان هوایی کابل انتقال داده شده اند.
وزارت خارجه امریکا گفته که اردوی آن کشور امنیت اطراف میدان را برقرار کرده و برای بیرون کردن دپلوماتها، دیگر پرسنل امریکا و غیرنظامیان افغان که به امریکاییان در جریان جنگ کمک کرده اند آمادگی میگیرد.
ند پرایس، سخنگوی این وزارت دیروز در بیانیهای تأیید کرد که تخلیه مصون پرسنل سفارت تکمیل شده است.
پیش از این، وزارتهای خارجه و دفاع امریکا گفتند که برای انتقال این افراد پروازهای ملکی و نظامی امروز آغاز میشود و چند روز ادامه مییابد.
آنتونیو گوترش منشی عمومی سازمان ملل متحد میگوید، از طالبان و دیگران میخواهد که به منظور حفاظت زندگی مردم، نهایت خویشتنداری به خرچ داده و اطمینان بدهند که به نیازمندی های بشردوستانه رسیدگی میشود.
آقای گوترش اواخر دیروز درتویتی گفته است که در مورد وضعیت در افغانستان عمیقاً نگران است.
او همچنان گفته که ملل متحد برای کمک در زمینه راه حل صلح آمیز و ترویج حقوق بشر در افغانستان مصمم میماند.
گوترش افزوده است که قانون بینالمللی و حقوق بشری رعایت شوند و دستآوردهای زنان و دختران باید حفظ گردد.
در همین حال ماموریت ناروی در ملل متحد گفته که شورای امنیت این سازمان در مورد افغانستان امروز بحث خواهد کرد.
نشست شورای امنیت ملل متحد در بارۀ تحولات اخیر در افغانستان به درخواست ناروی و استونیا برگزار خواهد شد.