نبود کانالیزاسیون، غیر معیاری بودن چاههای فاضلاب، وجود زبالهها و کثافات در شهر، نبود آب در دریای کابل، افزایش نفوس و استفاده زیاد از کود کیمیاوی از جمله عواملی اند که بهگفته کارشناسان محیط زیست و مردم عام سبب آلوده شدن آبهای زیر زمینی در کابل گردیدهاند.
باشندههای کابل از افزایش آلودهگی آبهای زیر زمینی در این شهر شکایت کرده میگویند، استفاده از این آبها آنان را با مشکلات صحی مواجه ساختهاست.
آنان میگویند، در بعضی مناطق این شهر طعم آب چاهها تغییر کرده و حتی رنگ دیگر به خود گرفتهاست.
محمد ذاکر و حمید دو تن از باشندههای منطقه خواجه بغرای کابل در این مورد میگویند:
"چرا حکومت به آبهای نوشیدنی توجه نمیکند، زیرا اکثراً آبهای زیر زمینی قابل نوشیدن نیست."
"به چاههای فاضلاب توجه نمیشود و این مسئله سبب آلودهگی آبهای دیگر میشود و مریضیهای زیادی را به بار آوردهاست."
محمد ذاکر میگوید، اگر حکومت به این مشکل به زودی رسیدهگی نکند در کنار سایر مشکلات، آلودهگی آب به چالش عمده در شهر کابل مبدل خواهد شد.
از سوی هم شماری از داکتران متخصص نیز میگویند، استفاده از آبهای آلوده سبب بروز بیماریهای مختلف از جمله اسهالات، تکالیف معده، گرده، سنگ مثانه، تکالیف جلدی و جاغور نزد افراد میگردد.
داکتر فیض محمد میثاق متخصص داخله عمومی در صحبت با رادیو آزادی در مورد عواقب بد استفاده از آبهای آلوده چنین گفت:
"امراضیکه از آلودهگی آب بروز میکند و روزانه بیشتر از ۴۰ و ۵۰ مریض به خاطر امراض مختلف از سبب آلودهگی آب مثلاً اسهالات دایمی، محرقه، تکالیف گرده و معده که عامل اصلی آن الوده بودن آب است به شفاخانه مراجعه میکنند."
داکتر میثاق میگوید، بیشتر مردم در نقاط مختلف کشور از آب دریا ها، چشمهها و چاهها برای آشامیدن استفاده میکنند که اکثراً پاک نیستند و باعث بروز انوع بیماریها نزد افراد به خصوص کودکان میگردد.
با آنکه مسئولان حکومتی در مورد اینکه چه اندازه آبهای زیر زمینی کابل آلوده است کدام ارقام رسمی ارائه نکردهاند، اما پیش از این به نقل از یونیسف گفته شدهاست که ۶۰ درصد آبهای آشامیدنی در کابل آلودهاند.
از سوی هم مسئولان ریاست عمومی شرکت آبرسانی و کانالیزاسیون شهری افغانستان نیز از آلوده شدن آبهای زیر زمینی در کابل ابراز نگرانی کرده میگویند، میزان آلودهگی آب در کابل در مقایسه با سایر ولایت بیشتر است.
حمیدالله یلانی رئیس این شرکت در صحبت با رادیو آزادی گفت، آلودهگی آب در شهر کابل در مناطق شهرنو، شهر کهنه، پارکهای صنعتی و منطقه خواجه بغرا بیشتر است.
وی افزود:
"من بهحیث یک مسئول شرکت آبرسانی شهر کابل این مسئله را رد نمیکنم که یک مقدار آبهای زیر زمینی در شهر کابل آلودهاست، به همین دلیل نگرانی ما بسیار زیاد است و این نگرانیها کمک میشود تا ما به همکاری ارگانهای مربوطه سکتور خصوصی و وزارت انرژی و آب از آلوده شدن آب زیر زمینی جلوگیری کنیم."
آقای یلانی میگوید، بهخاطر جلوگیری از آلوده شدن آبهای زیر زمینی این ریاست در نظر دارد تا در سال جاری اولین تصفیهخانه بزرگ را در ساحه خواجه بغرای شهر کابل ایجاد نماید و بهگفته وی در آیندۀ نزدیک ۴ تصفیهخانه بزرگ دیگر نیز در نقاط مختلف این شهر ساخته میشوند.
بر اساس معلومات آقای یلانی، در حال حاضر ۲۰ ولایت افغانستان تحت خدمات آبرسانی این اداره قرار دارند.
از سوی هم برخی اعضای ولسی جرگه نیز از آلوده شدن منابع زیر زمینی آب در شهر کابل ابراز نگرانی کرده میگویند، حکومت در چند سال گذشته نتوانستهاست که زمینه استفاده از آب را برای باشندههای شهر کابل مهیا کند.
آرین یون یک تن از اعضای ولسی جرگه در صحبت با رادیو آزادی گفت:
" کابل یک شهر کوچک است و این شهر ظرفیت یک میلیون نفر را دارد، اما حالا چنانچه که دیده میشود هم اکنون در شهر کابل شش میلیون نفر زندهگی میکند، نفوس بسیار زیاد است و به همین دلیل آلودهگی آب هم در این شهر بیشتر شدهاست، اما این وظیفه حکومت است که بهخاطر کنترول آب اقدام جدی نماید."
در عین حال اداره عالی حفاظت از محیط زیست افغانستان نیز آلودهگی آبهای زیر زمینی را در برخی نقاط کابل پذیرفته میگوید که بهخاطر جلوگیری از افزایش آلودهگی آب در این شهر اقدامات لازم روی دست گرفته شدهاست.
عبدالولی مدقق معین این اداره به رادیو آزادی گفت:
" اداره عالی حفاظت از محیط زیست به کیفیت آب اولویت میدهد، ما توانستیم در این بخش یک مقرره جدید را تهیه نمائیم و این مقرره تنها بهخاطر کیفیت آب ساخته شدهاست. در عین حال بهخاطر عملی شدن این مقرره با ارگانهای مربوطه کار جریان دارد."
با اینهمه برخی از کارشناسان محیط زیست میگویند، با آنکه افغانستان ذخیره آب پاک، صاف و آشامیدنی بیاندازه دارد، اما بدبختانه بهخاطر استفاده نامناسب از این آبها مردم با مشکلات زیاد کمبود آب آشامیدنی مواجه هستند.
صدیق قیام یک تن از این کارشناسان در صحبت با رادیو آزادی گفت، حکومت با حفر چاههای عمیق، ایجاد کانالیزاسیون و ایجاد تصفیهخانهها میتواند از افزایش آلودهگی آب در شهر کابل جلوگیری نماید.
آقای قیام میگوید، اگر به مشکلات آلودهگی آب در شهر کابل توجه نشود، این شهر در سالهای آینده شاهد یک محیط نامناسب برای زندهگی خواهد بود.
گزارش: فرشته ندا