ناامنی، ماینها، استفاده از اطفال در صفوف جنگ، فقر، سوء تغذی، محروم بودن از تعلیم و تربیه، بیسرپرستی، آزار و اذیت جنسی و کارهای شاقه از جمله مشکلاتی اند که زندگی میلیونها طفل افغان را با تهدید مواجه ساختهاند.
با در نظرداشت این مشکلات در بسیاری نقاط افغانستان کودکان و حتی والدینشان بهخاطر مجبوریتها دست به کارهای شاقه و تگدی میزنند.
فوزیه خانمی است که بهخاطر پیدا کردن لقمه نان برای کودکانش گدایی میکند.
وی در صحبت با رادیو آزادی گفت:
"من سه کودک دارم. بهخاطر مجبوریت اینجا آمدهام، بهخاطر خوشگذرانی نه. مجبوریت من ایناست که هوا سرد شده، اولادها لباس گرم ندارند، نان برای خوردن ندارند، هیچ چیز در خانه نداریم، کودکانم هم گدایی میکنند."
این خانم میگوید که شوهرش در اثر جنگها کشته شده و وی بهخاطر آیندۀ فرزندانش نگران است، اما فقر و تنگدستی وی را وادار به چنین کاری کردهاست.
کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان میگوید، در حال حاضر شش و نیم میلیون طفل افغان با مشکلات و فقر روبهرو هستند.
با اینهمه از سه سال بدینسو تحقیقات نهادهای مختلف سازمان ملل نشان میدهند که حدود ۴۰ درصد کودکان در افغانستان سوء تغذی هستند.
علاوه بر فقر و تنگدستی دور ماندن اطفال از تعلیم و تربیه مشکل دیگریست که نگرانیها را در مورد آیندۀ آنها افزایش میدهد.
وزارت معارف افغانستان میگوید، در حال حاضر حدود سه و نیم میلیون طفل از رفتن به مکتب محروم هستند.
کبیر حقمل رئیس نشرات این وزارت به رادیو آزادی گفت:
" هماکنون ۹.۲۴ میلیون طفل به مکتب میروند، اما متأسفانه هنوز هم حدود سه و نیم میلیون طفل از رفتن به مکتب محروم هستند و علت آن تنها این نیست که ما برای آنان خدمات فراهم کرده نتوانستیم، بلکه ناامنی، مشکلات اقتصادی و مشکلات عنعنوی در برخی مناطق سبب شده تا این کودکان از رفتن به مکتب محروم شوند."
در کنار اینها، استفاده از کودکان در قاچاق مواد مخدر، استخراج معادن، بچه بازی و برخی موارد دیگر از مشکلاتی اند که زندگی اطفال افغان را با خطر مواجه ساخته اند.
وزارت مبارزه با مواد مخدر افغانستان گفتهاست که صد هزار طفل افغان به مواد مخدر معتاد هستند.
علاوه بر این، کمیسیون مستقل حقوق بشر میگوید، در سالجاری ۶۰ مورد استفاده جنسی از کودکان در صفوف نیروهای امنیتی نزد آنان ثبت شدهاست.
اما وزارتهای دفاع و داخله استفاده از اطفال در صفوف نیروهای امنیتی را نادرست میدانند.
وزارت عدلیۀ افغانستان در ماه سرطان سالجاری این موارد را در کود جزا شامل ساخته و بهگفته مقامات این وزارت پس از این برای فعل بچه بازی نیز جزا تعیین شدهاست.
از سوی هم عبدالفتاح احمدزی سخنگوی وزارت کار، امور اجتماعی، شهدا و معلولین میگوید، در حال حاضر سه میلیون طفل افغان با مشکل مواجه هستند.
وی گفت:
"حدود سه میلیون طفل افغان با مشکلات مواجه هستند و از میان آنان ۱.۲ میلیون طفل به کارهای شاقه مصروف هستند. این یک آمار پائین نیست باید در زمینه کارهای بیشتر صورت گیرد. ما باید دست به دست هم بدهیم تا یک تغییر مثبت به میان آید."
با این همه، کمیسیون مستقل حقوق بشر میگوید، حکومت افغانستان از ۲۰ سال بدینسو عضویت کنوانسیون بینالمللی حقوق اطفال را به دست آورده، اما یک گزارش هم در مورد وضعیت کودکان به این سازمان ارائه نکردهاست.
نجیب الله ببرکزی مسئول بخش اطفال این کمیسیون به رادیو آزادی در این مورد گفت:
"افغانستان در هر دو سال باید یک گزارش در مورد وضعیت اطفال به سازمان ملل ارائه نماید، اما تا اکنون این گزارش را ندادهاست و بعد از ۵ سال هم باید در مورد وضعیت کودکان یک گزارش ارائه نماید که این کار را نکردهاست. در سال ۲۰۰۵ و ۲۰۱۰ هم ارائه نکرده تنها یک گزارش دادهاست."
افغانستان در سال ۱۹۹۴ میلادی عضویت کنوانسیون بینالمللی حقوق اطفال را به دست آورد و بر اساس قانون تطبیق موارد آن لازم میباشد، اما دیده میشود که حکومت افغانستان در این بخش هیچ کار مشخص نکردهاست.
از سوی هم وزارت خارجه افغانستان نیز میپذیرد که گزارش در مورد وضعیت اطفال به وقت معین به سازمان ملل ارائه نشدهاست.
صبغتالله احمدی معاون سخنگوی این وزارت به رادیو آزادی گفت:
" قرار است تا یک ماه دیگر نشستی برگزار شود تا گزارش دومی و سومی در مورد کنوانسیون حقوق اطفال بررسی و ارائه شود."
وی میگوید در این گزارش تصویر حقیقی طفل افغان ارائه میشود و حکومت افغانستان ۶۰ درصد سفارشات را تکمیل کرده که بر اساس این کنوانسیون به آن مکلف ساخته شده بود.
حکومت افغانستان بهخاطر تجلیل از روز جهانی حقوق اطفال کمپاین ده روزه را در نظر گرفته است تا بهخاطر بهبود وضعیت اطفال در افغانستان همه تلاش نمایند.
در عین حال اسدالله کلیوال استاد روانشناسی میگوید، حکومت اینکشور باید بهخاطر بهتر شدن وضعیت اطفال تلاش نماید، زیرا اطفال که به کارهای شاقه و وضعیت بد قرار دارند، آیندهشان نگران کننده میباشد.
وی میگوید:
"وضعیت کنونی اطفال که کارهای شاقه میکنند و با مشکلات مواجه هستند بالای اطفال دیگر که در چنین حالت نیستند نیز از لحاظ روانی تأثیر بد میگذارد و اگر این اطفال تحت آموزش قرار نگیرند و به نیازهای آنان توجه نشود این روشن است که آینده کشور بهتر نخواهد بود."
آقای کلیوال میگوید، توجه به زندگی اطفال و حقوق دینی و بشری آنان میتواند افغانستان را بهسوی پیشرفت سوق دهد.
گزارش: فرشته ندا