هشتم مارچ مصادف با روز جهانی زن است.
از این روز در سراسر جهان بشمول افغانستان اما در این کشور در حالی تجلیل میشود که مقامهای دولتی و فعالان مدنی از خشونتها در برابر زنان و دستاوردها در این عرصه سخن میزنند.
از هشتم مارچ یا روز جهانی زن در حالی در سراسر افغانستان تجلیل میشود که خشونت در برابر زنان نسبت به هر سال دیگر در سال جاری شدید بودهاست.
ارقام تازه نشان میدهد که در سال ۱۳۹۵ خشونت در برابر زنان افغان نسبت به سالهای دیگر ۵ فیصد افزایش یافتهاست.
وزارت امور زنان افغانستان خشونت در برابر زنان را نگران کننده میخواند و خواستار تطبیق برنامههای لازم در این بخش است.
سپوژمی وردک معین این وزارت به رادیو آزادی چنین گفت:
"قضایای که تا امروز نزد وزارت امور زنان ثبت شده، هرچند که ربع چهارم سال نیز به پایان نرسیده ۴۹۰۹ مورد است که ۱۷۶ آن موارد شدید بودهاست."
خانم سپوژمی گفت، بسیاری از خشونتهای شدید در مناطق نا امن رخ داده که دولت در آنجا دسترسی ندارد و از همنی رو به عاملین آن سزا داده نشدهاست.
وی از حکومت میخواهد که برای بهتر شدن وضعیت زندگی زنان افغان برنامههای شان را حمایت کند.
از سوی هم شماری از نهادهای مدافع زنان هرچند از دستاوردهای سالهای گذشته در بخش زنان خوشبین اند اما میگویند که افزایش خشونت در برابر زنان نگران کنندهاست و باید اقدامات جدی در این مورد صورت گیرد.
نیلوفر شیرزاد یک عضو شبکه زنان فغان به رادیو آزادی گفت که آنان در سال روان ۱۲۳۵ مورد خشونت در برابر زنان را ثبت کردهاند که در مقایسه با سالهای گذشته ۶۸ فیصد افزایش را نشان میدهد.
او افزود:
"در سال روان ما ۱۳۲۵ قضیه خشونت در برابر زنان را ثبت کردیم که در بخشهای مختلف بودهاست، بدبختانه بر اساس فیصدی باید بگویم که ۶۸ فیصد افزایش آمده که مورد سخت بوده و برخی قتلهای ناموسی نیز شامل است."
خانم نیلوفر میگوید، تلاش میشود تا به قربانیان این خانوادهها عدالت تامین شود و این کوششها جریان دارد.
از سوی هم شماری از اعضای ولسی جرگه افغانستان از نشستهای که بمناسبت هشتم مارچ برگزار میشود انتقاد دارند و میگویند که این نشستها درد زنان افغان را دوا نمیکند.
آرین یون یک عضو ولسی جرگه میگوید که هزینه این نشستها باید در بخش صحی و دیگر تسهیلات ابتدایی زنان در نقاط دور دست به مصرف برسد، زیرا زنان در مناطق دور دست با مشکلات زیاد دست و گریبان اند.
به گفته وی، امکانات زیاد به نام زنان افغان گرفته میشود اما به همان اندازه برای حل مشکلات و رشد زنان به مصرف نمیرسد.
خانم یون افزود:
"با این گونه تجلیل مه موافق نیستم، پولهایکه در چنین مراسم و در هوتلهای بزرگ گرفته میشود باید بجای آن، به زنان در نقاط دوردست که زیر خط فقر اند و از سهولت های ابتدایی هم مستفید نیستند مصرف شود تا آن زنان هم فکر کنند که هشتم مارچ تجلیل شد."
وزارت امور زنان نیز برگزاری نشستها بمناسبت هشتم مارچ را بسنده نمیداند و میگوید که باید در چنین محفلها وعدههای خالی صورت نگیرد و نیاز به گامهای عملی است.
با این همه حکومت افغانستان هر چند مشکلات موجود در برابر زنان افغان را میپذیرد اما از برخی دستاوردها نیز سخن میزند.
ریاست اجرائیه افغاننستان میگوید که برای تامین حقوق زنان متعهد اند و تلاش میشود تا مشکلات شان حل شود.
عبدالله عبدالله رئیس اجرائیه در مراسم که بمناسبت روز جهانی زن برگزار شده بود گفت در عرصههای مختلف زنان پیشرفت کردهاند و نقش سیاسی و اقتصادی شان قابل یاد آوریست.
وی گفت در حالیکه شماری از زنان افغان زیر خط فقر زندگی میکنند اما نقش اقتصادی شان جای خوشی است.
عبدالله نقش سیاسی زنان در دولت را نیز دستاورد خوانده و گفت که در سطح تصمیم گیری به زنان نقش زیاد داده شدهاست.
گروه موسوم به دادخواهی حقوق سیاسی زنان در یک گزارش گفتهاست که ۴ وزیر، هشت معین در کابینه کار میکند و ۲۷ فیصد در ولسی جرگه، ۲۰ درصد در شوراهای ولایتی، ۹ درصد اعضای انتخابی و ۵۳ درصد اعضای انتصابی مشرانو جرگه را زنان تشکیل داده که در مقایسه با کشور های همسایه نقش سیاسی بیشتر زنان را نشان میدهد.
رئیس اجرایه تهیه قانون منع خشونت، تامین حقوق زنان را از تعهدات دولت افغانستان خوانده و گفت که حضور زنان در ادارات تعلیمی دستاورد بزرگ است.
بر اساس معلومات وزارت معارف افغانستان از میان ۹،۲ میلیون شاگرد، ۴ میلیون آن را دختران تشکیل میدهد و از میان ۱۹۵ هزار معلم ۳۲ درصد آن را زنان تشکیل میدهد.
رئیس اجرائیه از موارد خشونت در برابر زنان نیز یاد آوری کرد که به گفته وی درد آور است.
وی گفت که در این بخش به یک مبارزه سراسری و ملی نیاز است.
او افزود:
"برای مبارزه با خشونت در برابر زنان به یک اجماع ملی و سراسری نیاز است، در این بخش جامعه جهانی، نهادهای مدنی، عالمان دین، چهرههای سیاسی و بزرگان قومی باید با هم کار کرده و به همکاری شان امکان دارد که این مبارزه برحق شود."
آقای عبدالله گفت که در برخی مناطق ، نا امنی سبب شده تا دولت برای تامین حقوق زنان کار کرده نتواند.
از سوی هم عادله حسینی رئیس نهاد حمایت از زنان و کودکان افغانستان از پیشرفتهای اقتصادی زنان خرسند است و میگوید که آنان میتوانند به خودکفایی اقتصادی برسند.
خانم حسینی به رادیو آزادی چنین گفت:
"در بیش از یک دهه گذشته زنان دستاورد چشم گیر داشته اند، در دولت و انجوها برای شان نقش داده شده و بلاخره در عرصههای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی پیشرفت خوبی داشتهاند."
وی در کنار دستاوردها از چالشها فرا راه زنان نیز سخن میزند و میگوید که محدودیتها فرهنگی، بد دادن دختران، لت و کوب، ازدواجهای زیر سن و اجباری، آزار جنسی و تعبیض در محیط کاری از مواردی اند که بالای زندگی زنان تاثیر منفی گذاشته است.
نورالله شایان