Бүгүн Бишкекте Борбор Азиядагы чегаралардын коопсуздугуна арналган үч күндүк конференция ишин баштады. Коопсуздук боюнча Эл аралык Маршалл борборунун, АКШнын башкы командачылыгынын жана Кыргызстандын чегара кызматынын демилгеси менен өтүп жаткан бул конференция чегаралардагы --> http://rfe.azattyk.org/rubrics/politics/ky/2008/04/C57613CB-2990-4538-BD8A-3536C8C0B0D4.asp учурдун талылуу маселелерин талкуулап жатат. Конференцияга Тажикстандын, Түркмөнстандын, Казакстандын, Кыргызстандын чегара адистери, эл аралык талдоочулар катышып жатышат.
“Анжиян окуясынын Кыргызстандагы жаңырыктары кечээ, бүгүн” деген темада “Кылым шамы” укук борбору тегерек үстөлдө талкуу уюштурду. Тегерек үстөл 2005-жылдын 13-майындагы Анжиян окуясына --> http://rfe.azattyk.org/rubrics/politics/ky/2006/05/C8A36EE6-CE65-49A8-9AAA-009307F007BC.asp арналды. Үч жыл илгери болгон бул окуяда өзбекстандык 187 киши окко учкандыгы расмий маалымдалып келатат. Бул окуяда ошондой эле Кыргызстанга беш жүздөн ашык качкын ооп келип, кийинчерээк алардын көпчүлүк бөлүгү БУУнун көмөгү менен үчунчү өлкөгө чыгарылып, айрымдары Өзбекстанга кайтарылган.
“Акыйкат үчүн” кыймылынын координациялык кеңеши ушул аптада чогулуп, коомдук парламенттин кезектеги отурумунун мөөнөтүн жана анда каралчу маселелерди аныктаганы турат. Бул отурумда ички уюштуруу маселелери да талкууланчудай. Муну оппозиция өз катарын бекемдөө максаты менен байланыштырса, байкоочулар Түп окуясында алсыраган оппозициялык --> http://rfe.azattyk.org/rubrics/politics/ky/2008/04/710C369A-04FB-48AF-BEDD-E4C91676D880.asp кыймылдын катары суюлушу мүмкүн деп болжошууда.
Өтүп бараткан аптада Ленин райондук соту мурдагы министр Ишенбай Кадырбековду --> http://rfe.azattyk.org/rubrics/politics/ky/2008/05/717D3E48-E6FD-4AF5-90D1-D9F423C24A3A.asp тергөө камагында отуруу мөөнөтүн дагы бир айга узартты. Беш жылга эркинен ажыратылган Ош облусунун губернаторунун орун басары Кушбак Тезекбаев облустук сотко арыз берди. Ал эми маммүлк фондунун мурдагы төрагасы Равшан Жээнбековго эл аралык издөө жарыяланганын жергиликтүү маалымат каражаттары жазып чыгышты. Коррупцияга аралашты деп мамлекеттин доосуна кабылган бул саясатчылар бийликти саясий куугунтук жасап жатат деп айыптоодо. Таасирдүү саясатчынын камакка алынышын коомдук-саясий чөйрөнүн бир тарабы коррупцияга каршы күрөш катары бааланса, башка бөлүгү саясий куугунтуктун күчөшү деп баалап жатат.
Кыргыз өкмөтү өлкөдө азык-түлүк коопсуздугун --> http://rfe.azattyk.org/rubrics/economics/ky/2008/04/3ACFE482-F66B-4C29-B7AA-2FB550CBF0A1.asp сактоо үчүн чукул чараларды көрүшү милдет. Жогорку Кеңештин Социал-демократтар фракциясы кечээ ушундай мазмундагы билдирүү жасады. Фракция өкмөттүн азыркы аракеттери азык-түлүк коопсуздугунун ички, тышкы факторлоруна туруштук бере албайт деп эсептөөдө. Кыргыз өкмөтү бул багытта атайын мыйзам долбоорун жана комплекстүү программа иштеп чыккандыгын жарыялаган.
2-майдан тарта Кыргызстанда Орто жана чакан энергетиканы өнүктүрүү долбоору боюнча өз алдынча дирекция ишке киришти. Президент Курманбек Бакиев ушундай жардык чыгарып, жаңы мекеменин директору кылып мурдагы премьер-министр, “Ар намыс” партиясынын лидери Феликс Куловду --> http://rfe.azattyk.org/rubrics/politics/ky/2007/02/6BF49F1A-42BC-4595-9B7D-00651393543F.asp дайындады. Буга мурдагы премьер-министрдин чакан ГЭСтерди курууга инвестиция тартуу планы негиз берди. Элдешкис оппозицияда жүргөн саясатчынын бийлик менен тил табышуусунун сыры эмнеде?
Өтүп бараткан аптада президент Курманбек Бакиев башкарган “Ак жол” --> http://rfe.azattyk.org/rubrics/politics/ky/2008/04/AEFDD8BF-E533-4351-8D73-59591A7167B7.asp элдик саясий партиясы 3 - курултайын өткөрдү. “Апта окуясы” түрмөгүнүн бул жолку чыгарылышы ушул иш чара жана аны уюштурган “Ак жол” партиясына арналды. Түрмөктү Бурулкан Сарыгулова даярдады.
Кыргыз өкмөтүнүн энергетика тармагын менчиктештирүү ыкмасы Социал-демократтар фракциясын тынчсыздандырууда. Бул ириде Жогорку Кеңештин менчиктештирүү жараянынан четтетилиши менен негизделүүдө. Буга байланышкан көз карашын бүгүн фракция энергетиканы менчиктештирүүгө --> http://rfe.azattyk.org/rubrics/politics/ky/2008/04/A2F57E6C-795C-4666-A3DA-7FA127DFFE90.ASP байланышкан парламенттик угуудан кийин коомчулукка жарыялады.
Кыргызстандагы оппозициялык күчтөр 26-апрелде Каракол-Балыкчы багытында жөө жүрүшкө --> http://rfe.azattyk.org/rubrics/politics/ky/2008/04/CE5B167B-EE52-4A85-A175-15C0FF8A972B.asp чыгаарын жарыя кылды. “Акыйкат үчүн” кыймылы распубликалык штаб түзүп, анын төрагалыгына экс-прокурор Азимбек Бекназаровду бекитти. Жүрүш жасоо демилгесин жаңы түзүлгөн “Ыйык Ата Журтту коргоо” комитети көтөргөн. Өз кезегинде бийлик коомдук-саясий кырдаалды курчутууга жол берилбестигин эскертүүдө.
Энергетика тармагын менчиктештирүүгө алып баруучу мыйзам базаларын аныктоо апта бою Жогорку Кеңештин “башын ооруткан” негизги маселе болду. Өкмөттүн төрт долбоору комитеттерде, фракцияларда талкууланып, алардын үчөө жума күнкү жалпы жыйында “Ак жол” фракциясы түзгөн көпчүлүк добуш менен кабыл алынды. Тагыраак айтканда, парламент “Энергетика жөнүндөгү”, “Мамлекеттик менчикти менчиктештирүү жөнүндөгү” жана “ Стратегиялык --> http://rfe.azattyk.org/rubrics/politics/ky/2008/04/931F9CDD-55D9-4800-9403-6BF54BBC6EC3.asp объектилер жөнүндөгү” мыйзамдарды кабыл алды.
Кыргызстандын президенти Курманбек Бакиев учурда Казакстанда расмий сапарда жүрөт. Расмий сапар убагында эки президент жекеме-жеке жолугушууларды --> http://rfe.azattyk.org/rubrics/politics/ky/2008/04/2721B235-BBAD-4A75-93AF-2302846EC56C.asp өткөрүп, Жогорку мамлекеттер аралык кеңештин экинчи Астана отурумуна катышты.
Энергетика --> http://rfe.azattyk.org/rubrics/economics/ky/2008/04/1051D41D-74FF-46A7-9513-9B3A2861FD14.asp тармагын менчиктештирүүгө байланышкан мыйзам долбоорлорунун топтомун бүгүн парламенттик көпчүлүктү түзгөн “Ак жол” фракциясы жабык талкуулады. Ошол эле мезгилде укук коргоочулар менчиктештирүүнүн ачык-айкындыгын талап кылган билдирүү таратты. Фракция жыйынына катышып жаткан укук коргоочулар танапистен кийин жыйындан күч менен чыгарылды.
Борбордук шайлоо комиссиясы бүгүн парламенттик шайлоо тыянактарына негизсиз дооматтар коюлууда жана бул мыйзамдагы жоболорду туура эмес чечмелөөдөн келип чыгууда деп билдирди. Бул тууралуу БШКнын “Ар намыс” саясий партиясынын катына берген жообунда айтылат. 16-декабрдагы парламенттик шайлоонун тыянактары толук жарыялана элек деп эсептеген партия БШКга бул боюнча маалымат берүүнү сурап кайрылган.
Элдик курултай койгон талаптар аткарылбаса, оппозиция нааразылык чараларына камылгаларды баштаганы турат. “Акыйкат үчүн” кыймылы курултайда --> http://rfe.azattyk.org/rubrics/politics/ky/2008/04/9D5068E5-F121-4519-B059-333F842953CC.asp кыргыз-казак чегарасы, төрт пансионат боюнча парламент бекиткен эки документке кол койбоого президент Курманбек Бакиевди чакырган. Оппозиция муну курултай бийликке койгон башкы талаптардын бири деп саноодо. Бул аралыкта бийлик өкүлдөрү 12-апрелде өткөн элдик курултайды мыйзамсыз жыйын катары баалоодо.
Совет мезгилинен бери Казакстан менен Кыргызстан ортосунда чечилбей келе жаткан төрт пансионаттын тагдыры өтүп бараткан аптада кайрадан талашка түштү. Коомдук-саясий чөйрөдө бул маселе ачык да, жабык да талкууга алынды.
Энергетика тармагына байланыштуу өкмөт сунуштаган төрт мыйзам долбоорун Жогорку Кеңеш апрель айында карамай болду. Мындай чечимди парламент апрель айынын күн тартибин талкуулаган бүгүнкү жалпы отурумунда кабыл алды. Шайлоочулар менен бир жумалык жолугушуудан кайткан депутаттар жалпы отурумда өлкөдөгү көйгөйлүү деп саналган маселелерди көтөрүштү жана бир катар мыйзамдарды кабыл алышты.
Президент Курманбек Бакиев өзүнүн ден соолугуна байланышкан айың кептердин чыгышына оппозиция, коопсуздук комитетинин мурдагы кызматкерлери таасир этиши мүмкүн деп болжоодо. Мындай пикирин Бакиев эмгек өргүүсүнөн кайтып келери менен “Время Новостей” гезитине берген интервьюсунда билдирди. Оппозиция, тескерисинче, муну президенттин өзүнүн айланасындагылардан көрүүдө. Ошентип коомдук-саясий чөйрө президентке байланышкан айыңдын келип чыгуу себептерин табуу аракетинде.
Мындан алты жыл илгери ошол кезде камакка алынган депутат Азимбек Бекназаровдун боштондугун талап кылып жөө жүрүшкө чыккан аксылыктарга каршы милиция ок аткан. Бул Кыргызстан тарыхында Аксы окуясы --> http://rfe.azattyk.org/rubrics/human_rights/ky/2008/03/55D622B3-822E-4DA3-B2B4-57488335C2C3.asp деген ат менен калып, анын айланасындагы талаш-тартыш ушул күнгө чейин соңуна чыкпай келе жатат. Быйыл аксылыктар элдик сот өткөрүп, Аксы окуясынын тарыхын дагы бир окуя менен байытты.
24-мартты элдик ыңкылап күнү --> http://rfe.azattyk.org/rubrics/politics/ky/2008/03/6F8638A0-0284-4804-9C11-23689D4D2068.asp деп жарыялоо өтүп бараткан аптадагы негизги окуя болду. Майрам күндү тастыктаган мындай жобону Эмгек Кодексине киргизүү жөнүндөгү Юстиция министрлигинин сунушун «Ак Жол» партиясы көпчүлүктү түзгөн Жогорку Кеңеш 13-мартта көпчүлүк добуш менен колдоп берди. Бирок коомдук-саясий чөйрөнүн бир бөлүгү 2005-жылдын 24-мартындагы окуянын ыңкылап же төңкөрүш экенин аныктоо үчүн убакыт керектигин эскертүүдө.
“Азаттык” үналгысынын март ыңкылабынын үч жылдыгына арналган кезектеги түрмөгү Кыргызстандын президенттери Аскар Акаев --> http://rfe.azattyk.org/rubrics/politics/ky/2005/03/D957A309-3685-4981-A3FA-2CA69F5B7E84.asp менен Курманбек Бакиевдин --> http://rfe.azattyk.org/rubrics/politics/ky/2005/03/8518DA22-CEC9-4A9A-9CA3-7069244DD958.asp саясаттарындагы окшоштуктар жана айырмачылыктар тууралуу болду.
Дагы жүктөңүз