Жол кайгуул кызматындагы коррупциялык схемалар аныкталды

Алган да, берген да ыраазы...

Жол кайгуул кызматындагы жемкорлук схемаларында катардагы айдоочулар жол эрежесин бузгандыгы үчүн инспекторго 100 сомдон 1000 сомго чейин пара берери көрсөтүлгөн. Ал эми инспектор өз кезегинде взвод командирине, командирлер ички иштер башкармалыгынын аймактык жетекчилерине күн сайын өз энчисин берип турган. Инспекторлор кызматка кириш үчүн 3 миң доллардан 5 миң долларга чейин пара берери схемада ачык көрсөтүлгөн.

Коргоо кеңешинин катчысынын орун басары Темир Жумакадыров жумушчу топ бир гана схемалардын бетин ачпастан, коррупциянын себептерин жойгон комплекстүү чараларды иштеп чыгарын “Азаттыкка” билдирди.

- Биздин максат бир гана коррупциялык схемалардын бетин ачуу эмес, ошол схемалардын себептерин аныктоо. Эмне себептен ошол схемалар иштеп жатканын талдоо жана аны жоюу үчүн чараларды иштеп чыгуу. Маселен, Геология агенттигиндеги жана Жол кайгуул кызматындагы жемкорлук схемаларын жоюу үчүн комплекстүү чаралар иштелип чыкты.

Жумушчу топтун алдында атайын эксперттик топ аталган мекемелердеги коррупциялык схемаларга каршы чараларды бекитип берет. Жумакадыровдун айтымында, жумушчу топ алгач май айына чейин эң коррупциялашкан 15 министрликте, андан кийин 63 мамлекеттик органдагы коррупциялык схемаларды коомчулукка шардана кылат.

“Бийлик 3 жылдан бери эмнени күтүп отурду?”

Коопсуздук кеңешинин мурдагы катчысы Марат Иманкулов жемкорлук схемаларынын жарыяланышын велосипедди кайра ойлоп табуу менен салыштырды. Анын пикиринде аталган схемалар Акаевдин убагында эле түптөлүп, Бакиев убагында гүлдөп-өскөн.

- Бул схемалар элдин баарына белгилүү да. Ушул үчүн 3 жыл керек беле? Бул бийлик 3 жылдан бери кимге мүмкүнчүлүк берип келди? Эми биз тоюнуп бүттүк, капчыкты толтурдук, калганын талкалайбыз дейби? Коррупцияга каршы күрөштү Атамбаев бийликке келери менен башташы керек болчу. Булар велосипедди кайра ойлоп табышты. Бийликке баш ийген аткаминерлер буга чейин өздөрүнөн жогору тургандардын чөнтөгүн толтуруп келген да.

Коргоо кеңешинин алдындагы жумушчу топтун мүчөсү, ишкер Эмил Үмөталиев схемалар жарыяланары менен эле жемкорлук жоюлуп кетет деген пикирден алыс болууга чакырат.

- Бул фактылар элге белгилүү болгону менен мамлекеттик бийлик тарабынан биринчи жолу цифралар менен ачык айтылып жатат. Бул биздин өнүгүүгө жана тазаланууга болгон чечкиндүү аракетибизден кабар берет. Бирок ушуну менен эле коррупция жоюлуп кетет деген туура эмес, анткени бул узак процесс.

Үмөталиевдин белгилешинче, коррупциялык схемалардын мекеме жетекчилери эмес, башка органдар тарабынан ачылышы аталган мамлекеттик мекемелердин башында отурган адамдардын тазалыгынан күмөн санатпай койбойт.

Капчыкка айланган инспекторлор

Убагында жол кайгуул кызматкерлерин тандаган аттестациялык комиссиянын мүчөсү болгон коомдук активист Калича Умуралиева Жол кайгуул тармагындагы жемкорлукту азайтуу үчүн аймактык инспекторлорду Ички иштер министрлигине эмес, Жол кайгуул кызматына баш ийдирүүнү сунуштоодо.

- Жол кайгуул кызматкерлери ИИМ үчүн капчыктын ролун ойноп жатышат. Ушул системаны жоюш үчүн полиция департаментин түзүп, жол кайгуул кызматкерлерин бир структурага баш ийгидей шарт түзүү абзел. Азыр Исаев эч нерсе кыла албайт. Анткени инспекторлор ИИМдин аймактык башкармалыктарына баш ийет.

Президент Алмазбек Атамбаев 12-ноябрда бийликтеги саясий жана системалуу коррупциянын себептерин жоюу тууралуу жардыкка кол койгон. Ага ылайык, Коргоо кеңештин алдында жумушчу топ түзүлгөн. Атамбаев коррупцияга каршы кашык каны калганча күрөшөрүн айтса, анын каршылаштары күрөш тандалма жол менен жүрүп жатканын айтып сындап келишет.