Германия авиабазаны жапса, НАТО мурдагы советтик Борбор Азиядагы акыркы аскердик таянычы менен кош айтышат.
Термездеги Германиянын авиабазасы 2001-жылдын аяк ченинде АКШ баштаган көп улуттуу күчтөр Ооганстанга басып киргенден кийин бул операцияга катышкан НАТОнун аскерлерине көмөктөшүү максатында ачылган. Аскердик өнөктүк ошол жылы 11-сентябрда Кошмо Штаттарды солкулдаткан террордук чабуулдардан кийин башталган.
Термездеги таяныч базасы жаңы жылдан тартып жабылат деген маалыматты Германия Куралдуу күчтөрүнүн Тыш өлкөлөрдөгү операциялар боюнча командачылыгынын өкүлү Доминик Вуллер 15-октябрда тастыктады.
- Мен бул кабарды тастыктай алам. Германиянын маалымат булактары кечээ (14-октябрда - ред.) Термездеги стратегиялык авиатранспорттук пунктту жыл аягында, 31-декабрда жабуу жөнүндө чечим кабыл алынганын кабарлашты. Кээ бир аскерлер Ооганстандын Мазари-Шариф шаарындагы биздин базабызга, калгандары Германияга которулат.
Доминик Вуллер “Азаттык” радиосунун өзбек кызматына телефондон берген маегинде ушу тапта германиялык учактар Ооганстанга Термезде токтобой эле учуп жатканын да айтты. Ушундан улам авиабаза эффективдүү пайдаланбагандан улам аны жабууга туура келүүдө,- деди ал.
- Биз жүктү ушул мезгилде Ооганстанга Термезге конбостон түз эле аба менен жеткиребиз. Термез азыр запас жайга айланган. Биз аны жигердүү колдонбой калдык. Аны жапканыбыздын себеби ушунда.
Ошол эле мезгилде Вуллер немис аскерлеринин Өзбекстандын түштүк өңүрүндөгү авиабазага кайтып келүү мүмкүнчүлүгүн жокко чыгарбады.
Термездеги авиабазаны колдонгону үчүн айрым бейөкмөт уюмдар Германияны Өзбекстандагы адам укуктарынын тепселүүсүнө көңүл бурбайт деп сындап келишкен.
Ооганстандагы антитеррордук операция кызып туурган маалда ага 5350 немис аскери катышкан. Былтыр декабрда чет өлкөлүк аскерлердин негизги бөлүгү Ооганстандан чыгарылып кеткен. Ушу тапта Ооганстанда НАТОнун 12 миң 500 аскери болсо, алардын 850сү Германиядан. Калган аскерлердин көбү - 9800ү Кошмо Штаттардан. Пентагон ал аскерлердин баарын келе жаткан жылдын аягына чейин чыгарып кетүүнү мерчемдеп жаткан. Бирок ушу тапта алар 2016-жылы да Ооганстанда калары жөнүндө сөз чыкты. Мындай кеп-сөздөргө сентябрдын соңку күндөрү талиптердин Тажикстанга чектеш Кундуз шаарын кыска мөөнөткө болсо да басып алышы жана козголоңчулардын постсоветтик Борбор Азияга чектеш провинцияларда активдешүүсү түрткү берди шекилдүү.
Германия жана Өзбекстан Термездеги үстүбүздөгү жыл үчүн авиабазанын жылдык ижара акысын кандай бычышканы бүгүнгө чейин ачык жарыялана элек. Германиялык Der Spiegel жумалыгы быйыл апрелде Ташкент мурдагы 35 миллион еврону туура эки эсеге көбөйтүүнү талап кылганын кабарлаган.
2005-жылы май айында Анжиянда болгон кандуу калабадан кийин Өзбекстан Кашкадарыя облусундагы Карши-Канабад аэродромун америкалык аскерлер үчүн жапкан. Ошондон соң Германиянын Термездеги авиабазасы Өзбекстандагы Батыштын жападан-жалгыз аскер объектиси эле. Себеби, АКШнын Бишкектин “Манас” аба майданындагы авиабазаны пайдалануу мөөнөтү былтыр аяктаган. Ал эми Франциянын Дүйшөмбү аба майданындагы авиабазасы да былтыр жабылган.
Көпчүлүк серепчилер аталган эки авиабаза Москванын кысымынан улам жабылганын жоромолдошууда.
