“Сиз таза референдумду, таза шайлоону жана шайлоонун өз мөөнөтүнө өтүшүн колдойсузбу?” деген суроолор жазылган жарандык бүллетендерге Бишкек тургундары таңкы сегизден кечки жетиге чейин жооп берип, өз чечимдерин билдире алышты. “Айчүрөк” соода борбору, Эски аянт, Филармония жана Кыргыз мамлекеттик техникалык университетинин айланасында коюлган добуш берүү кутуларына бүллетендер салынып, добуш бергендерге тазалыктын белгиси катары ак тасмалар кошо берилип жатты. Иш-чаранын уюштуруучуларынын бири Адельфия Аманкулова акциянын максаты жарандарды таза шайлоого үндөө экендигин айтат:
- Биздин бүллетендерде “Сиз таза шайлоону жана шайлоолордун айтылган мөөнөттө өтүшүн колдойсузбу?” деген эки суроо коюлган. Анткени шайлоонун мөөнөтү абдан чоң көйгөй болуп жатат. Себеби бүгүнкү күндө көптөгөн саясий күчтөр, отурукташып калган саясий партиялар ушул шайлоону жайында август айында өткөрүүнү эл арасына түртүп жатышат. Биз ага жол бербешибиз керек. Биз бул багытта элдин оюн угалы деп бүллетенге коштук.
Уюштуруучулар белгилешкендей, мындай иш-чараны өткөрүүгө акыркы жылдары Кыргызстандагы шайлоолордун өзгөчө жаштарга басым кылуу менен өткөндүгү себеп болгон. “Либерал жаштар клубу” менен “Кыргызстан жаштарынын укук коргоо тармагы” жүргүзгөн изилдөөдө, 2009-жылкы президенттик шайлоо учурунда жаштардын 20 пайызга жакыны добуш берүүдө өздөрүнө басым сезилгенин билдиришкен. Уюштуруучулар мындай көрүнүштөр кайталанбашы үчүн бул иш-чара өткөрүлүп жаткандыгын билдиришет. “Либерал жаштар клубунун” жетекчиси Урмат Казакбаев добуш берүүнүн жыйынтыгы Борбордук шайлоо комиссиясына берилерин айтат:
- Он миңге жакын бүллетен чогулталы деп биз максат койдук. Ошол бүллетендерди өткөрүп берсек, биздин үмүтүбүз бар, шайлоолор таза чын өтөт деп. Акциянын жыйынтыгын Борбордук шайлоо комиссиясына өткөрүп бергенде эле шайлоо таза өтөт деп эч ким кепилдик бере албайт. Бирок “мен таза шайлоо үчүн” деп добуш берген адамдарда бул иш-чара менен өзүнүн жарандык пикири ойгонот.
Иш-чаранын жүрүшүнө кээ бир шаар тургундары кооптонуу менен карап айланып өтүшсө, кээ бирлери түшүнүү менен келип өз добуштарын бери жатышты. Бул акцияга катышып, бүллетендеги суроолорго жооп берген билим берүү тармагындагы адис Асылбек Жоодонбеков, мындай иш-чаралар жарандык коомго өз ой-пикирлерин билдирүү мүмкүнчүлүгүн берерин белгилейт:
-Эгерде бул акциялар жогорудан бийлик аркылуу түшүрүлбөстөн, коомдук уюмдардан, жаштардан, коомдун өзүнүн бир пикирин билдирүүчү, коомдун өзүнүн бир сунушу менен чыгып жаткан болсо абдан колдой турган акция деп ойлойм.
Иш-чаранын уюштуруучуларынын бири Элдияр Мамыров таза шайлоо жана таза референдум үчүн өткөрүлгөн иш-чаранын максаты элдин жеке пикирин гана билүүгө багытталганын, добуштарды бурмалоого эч кандай негиз жок экендигин да белгилейт:
- Азыркы биздин максатыбыз элдин ой-пикирин жеткирүү. Ошол эле. Андан башка деле максатыбыз жок. Биз парламентке өзүбүздүн мүчөлүгүбүздү чыгарбайбыз.
Либерал жаштар клубунун мүчөлөрү билдиргендей бул өңдүү акциялар келечекте боло турган шайлоолорго карата да өткөрүлмөкчү.
- Биздин бүллетендерде “Сиз таза шайлоону жана шайлоолордун айтылган мөөнөттө өтүшүн колдойсузбу?” деген эки суроо коюлган. Анткени шайлоонун мөөнөтү абдан чоң көйгөй болуп жатат. Себеби бүгүнкү күндө көптөгөн саясий күчтөр, отурукташып калган саясий партиялар ушул шайлоону жайында август айында өткөрүүнү эл арасына түртүп жатышат. Биз ага жол бербешибиз керек. Биз бул багытта элдин оюн угалы деп бүллетенге коштук.
Уюштуруучулар белгилешкендей, мындай иш-чараны өткөрүүгө акыркы жылдары Кыргызстандагы шайлоолордун өзгөчө жаштарга басым кылуу менен өткөндүгү себеп болгон. “Либерал жаштар клубу” менен “Кыргызстан жаштарынын укук коргоо тармагы” жүргүзгөн изилдөөдө, 2009-жылкы президенттик шайлоо учурунда жаштардын 20 пайызга жакыны добуш берүүдө өздөрүнө басым сезилгенин билдиришкен. Уюштуруучулар мындай көрүнүштөр кайталанбашы үчүн бул иш-чара өткөрүлүп жаткандыгын билдиришет. “Либерал жаштар клубунун” жетекчиси Урмат Казакбаев добуш берүүнүн жыйынтыгы Борбордук шайлоо комиссиясына берилерин айтат:
- Он миңге жакын бүллетен чогулталы деп биз максат койдук. Ошол бүллетендерди өткөрүп берсек, биздин үмүтүбүз бар, шайлоолор таза чын өтөт деп. Акциянын жыйынтыгын Борбордук шайлоо комиссиясына өткөрүп бергенде эле шайлоо таза өтөт деп эч ким кепилдик бере албайт. Бирок “мен таза шайлоо үчүн” деп добуш берген адамдарда бул иш-чара менен өзүнүн жарандык пикири ойгонот.
Иш-чаранын жүрүшүнө кээ бир шаар тургундары кооптонуу менен карап айланып өтүшсө, кээ бирлери түшүнүү менен келип өз добуштарын бери жатышты. Бул акцияга катышып, бүллетендеги суроолорго жооп берген билим берүү тармагындагы адис Асылбек Жоодонбеков, мындай иш-чаралар жарандык коомго өз ой-пикирлерин билдирүү мүмкүнчүлүгүн берерин белгилейт:
-Эгерде бул акциялар жогорудан бийлик аркылуу түшүрүлбөстөн, коомдук уюмдардан, жаштардан, коомдун өзүнүн бир пикирин билдирүүчү, коомдун өзүнүн бир сунушу менен чыгып жаткан болсо абдан колдой турган акция деп ойлойм.
Иш-чаранын уюштуруучуларынын бири Элдияр Мамыров таза шайлоо жана таза референдум үчүн өткөрүлгөн иш-чаранын максаты элдин жеке пикирин гана билүүгө багытталганын, добуштарды бурмалоого эч кандай негиз жок экендигин да белгилейт:
- Азыркы биздин максатыбыз элдин ой-пикирин жеткирүү. Ошол эле. Андан башка деле максатыбыз жок. Биз парламентке өзүбүздүн мүчөлүгүбүздү чыгарбайбыз.
Либерал жаштар клубунун мүчөлөрү билдиргендей бул өңдүү акциялар келечекте боло турган шайлоолорго карата да өткөрүлмөкчү.
