Кыргызстандын нефтетрейдерлер ассоциациясынын президенти Канат Эшатов өлкөдөгү күйүүчү-майлоочу май рыногундагы кырдаалга түшүндүрмө берди. Бишкекте 30-январда өткөн басма сөз жыйынында ал Орусиядан күйүүчү майларды ташып келүүдө үзгүлтүк жок экенин белгилеп, баалардын арзандашын убактылуу деп баалады.
"Декабрдан тартып Орусиялык компаниялар бизге берген дүң бааларга сезондук арзандатуу кылышты. Ошол себептүү биздин компаниялар дагы чекене бааларды 1-2 сомдон 3-4 сомго чейин түшүрдү. Бирок бул сезондук гана арзандатуу. Биздеги запастар бир-эки айга жетет. Азыр ноябрдагы-декабрдагы запастар сатылып жатат. Орусиялык компаниялар февралда кайра 10% жогорулатышат. Ошондо баа дагы бир аз көтөрүлүшү мүмкүн. Дизель отуну боюнча Орусиядагы баалар түшпөй жатат. Себеби Украинадагы кырдаалга байланыштуу ал жактын өзүндө дизел тартыш. Биздин компаниялар тескерисинче, зыянга сатып, кирешесин бензин менен баланстап жатышат", - деди Эшатов.
Өкмөттөр аралык келишимдерге ылайык, 2022-жылдагы бажы төлөмүсүз 650 миң тонна бензин, 550 миң тонна дизел ташып келүүгө уруксат берилген. Быйыл бензинге 460 миң тонна, дизелге 480 миң тонна гана чек коюлду.
Кыргызстандык компаниялар Орусиядагы заводдордон 2020-жылы бензиндин тоннасын 300 доллардан алса, 2021-жылы 700 долларга, 2022-жылы 790-800 доллардын тегерегинде сатып алып жатышкан.
Дизел отунунун тоннасы 2020-жылы 350-360 доллардан болсо, 2021-жылы 600 доллардан, 2022-жылы орточо 800 доллардан келип жаткан.
2023-жылдын башында бензиндин тоннасы дүңүнөн 400-500 доллардын тегерегинде бааланса, дизелдин чыгыш баасы 1000 доллар болууда.
Расмий маалыматка ылайык, Кыргызстанда күйүүчү майга болгон жылдык керектөө 1 млн. 300 миң тоннадан 1 млн. 500 миң тоннага чейин жетет. Бул сумма ар кандай жагдайларга карап өйдө-ылдый болуп турушу мүмкүн.
Улуттук статистика комитетинин мониторингинде көрсөтүлүп тургандай, орточо баа былтыркыга караганда бир аз төмөндөдү.
Учурда бензиндин А-95 үлгүсү 64,25 сомдон, А-92 үлгүсү 58,83 сомдон, А-80 үлгүсү 55,80 сомдон сатылууда. Дизелдин баасы көтөрүлүп, 74,80 сомдон бааланууда.
Бул орточо баалар. Май куюучу жайлардын жайгашкан жерине карата айырмачылыктар чыга берет.
Монополияны жөнгө салуу мамлекеттик агенттиги күйүүчү майды арзандатуу боюнча иш-аракет жүрүп жатканын кабарлаган эле. (ErN)
