12-сентябрга оогон түнү Польша Беларус менен чек арасында бардык өткөрүү бекеттеринин ишин белгисиз мөөнөткө токтотту.
Өткөрүү пункттарынын алдында польшалык чек арачылар темир тосмо орнотуп, тикенек зым тартканын БелТА агенттиги кабарлады.
Буга чейин эки өткөрмө бекети - жүргүнчүлөр үчүн Брест, жүк ташуучу автоунаалар үчүн Козловичи бекеттери иштеп келген.
Чек араны жабуу чечими Орусия менен Беларустун биргелешкен "Запад-2025" аскердик машыгууларына байланыштуу.
Машыгуу 12-сентябрдан 16-сентябрга чейин Беларустун аймагында өтөт.
Поляк бийлиги чек араларды жабуу ниетин 9-сентябрда жарыялаган.
10-сентябрда 15тен ашуун орусиялык дрондор Польшанын аба мейкиндигин бузуп кирген. Поляк армиясы жана НАТОдогу өнөктөштөр истребителдерди абага көтөрүп, дрондор атып түшүрүлгөн.
Бул НАТОнун аймагында дрондор кулатылган биринчи учур. Латвиянын бийлиги бул окуялардан кийин орус-беларус чек ара зонасында аба мейкиндигин 11-сентябрдан 18-сентябрга чейин жапкан.
Орусиянын армиясы 11-сентябрдын кечинде жана 12-сентябрда эртең менен Украинанын Сумы облусуна сокку урду.
Сумы облустук администрациясынын башчысы Олег Григоровдун айтымында, дрон чабуулу Сумынын четиндеги өнөр жай зонасына болду. Уранды алдынан зонанын күзөтчүсүнүн сөөгү чыгарылды.
Дубандагы бир нече кыштак да аткылоого кабылып, айрымдарына үч ракета учурулган. Турак жайлар талкаланган, зыян келтирилген учурлар катталды. Бытица кыштагында эки кишинин өмүрү кыйылды.
Бейшембиде Сумынын бийлиги Орусиянын дрону шаардын чок ортосунда жайгашкан тарыхый соборго түшкөнүн билдирген. Автоунаага урулган соккуда 19 жашар кыз жараат алып, ооруканага түшкөн.
12-сентябрда Орусиянын Коргоо министрлиги Украинанын 200дөн ашуун дронун атып түшүргөнүн, Приморскидеги мунай портуна чабуулда кеме жана насос станциясында өрт чыкканын маалымдаган.
Украинанын дрон чабуулуна байланыштуу Орусиянын Псков, Иванов жана Ярославл аэропорттору убактылуу жабылды.
Бул тууралуу Росавиация билдирип, Санкт-Петербургдун Пулково аэропорту убактылуу ишин токтоткону тууралуу маалыматтарды ырастады.
Ал тапта Орусиянын Коргоо министрлиги 12-сентябрга караган түнү 221 украиналык дронду атып түшүргөнүн билдирди. Маалыматта камикадзе-дрондор Орусиянын 13 облусун бутага алганы жазылган.
Украина менен чектешкен Брянск облусунда 85, Смоленскиде 42, Ленинград облусунда 28 дрон кулатылган. Калгандары Калуга, Новгород, Орел, Москва, Белгород, Ростов, Твер, Псков, Тула жана Курск облустарынын үстүнөн атып түшүрүлгөн.
Приморск шаарында дрондор менен мунай портуна сокку урулуп, кеме жана насос станциясы күйүп кеткенин Ленинград облусунун губернатору Александр Дрозденко кабарлады.
«Приморскиде насос станциясындагы өрт да өчүрүлдү. Жабыркагандар жок», — деп жазды ал Телеграм-каналына.
Приморск — Фин булуңундагы Орусиянын башкы мунай куюп ташыган порту. Ага Орусиянын Европа бөлүгүнүнүн түндүк тарабы жана Сибирдеги мунай аймактарынан келген куурлар туташкан.
БУУнун Коопсуздук кеңеши Орусиянын Польшанын аба мейкиндигин бузганын чукул жыйында караганы жатат. Варшава ал окуяны «агрессия» деп атады. Москва Польшадагы жайларды бутага албаганын айтууда. Айрым эксперттер Орусия альянстын биримдигин сынап жатат деп эсептешет.
Шаршембиде эртең менен Вырыки-Воля айылынын тургуну Томаш Весоловскийдин үйүнө учуучу аппараттын сыныгы кулап түшкөн.
Тагдырдын тамашасы – ал ошол маалда орусиялык дрондор Польшанын аба мейкиндигин бузганы тууралуу жаңылыктарды көрүп отурган.
“Телевизорду күйгүзсөм, дрондор учуп жүргөнүн айтып жатышыптыр. Бир нече саамдан кийин үстүбүздөн учактын учуп баратканы угулду. Тез ылдыйлагандай сезилип, моторунун добушу барган сайын катуу чыгып жатты. Бир заматта бир нерсе жарылгандай болду. Биринчи кабаттагы бөлмөдө люстра кулап түштү. Терезеден карай калдым, чатырдан темир-тезек учуп жатыптыр. Короого чуркап чыксам, чатыр урап, бүт талкаланыптыр”.
Тилекке жараша пенсионер жабыркаган жок. Бирок үйү жашоого жараксыз болуп калганын айтат.
Айылдын тургундары окуянын кайталанышынан чочулап, айрымдары атүгүл башка аймакка көчүп кетүүнү ойлонуп жатат.
Польшанын Ички иштер министрлиги маалыматын жаңылап, жети жерде 16 учкучуз учактын сыныктары табылганын билдирди. Ага чейин өлкөнүн аба мейкиндигин 19 дрон бузганы кабарланып келген.
Бейшембиде Польша өлкөнүн коопсуздугун камсыздоо үчүн Беларус жана Украина менен чек ара аймагында 9-декабарга чейин аба кыймылын чектегени белгилүү болду.
Ушул эле күнү Польшанын премьер-министри Дональд Туск Ласк шаарындагы аскердик базага барганда учкучтардын ыкчам аракет көргөнүн кубаттады жана өлкө АКШдан тез арада жаңы учактарды алат деп үмүттөнөрүн кошумчалады:
"Америкалыктар өз мөөнөтүндө учактар менен камсыздайт деп ишенебиз. F-35 үлгүсүндөгү учактардын биринчи партиясы май айында келсе жакшы болмок. Польшанын асманы коопсуз болушу үчүн абадан коргонуу күчтөрүбүздүн кудурети ай, жыл сайын артат деп үмүтөнөбүз".
Бир күн мурда Туск орусиялык дрондор НАТОго мүчө мамлекеттин үстүнөн биринчи жолу атып түшүрүлгөнүн айтып, расмий Варшава альянстын калган өлкөлөрү менен кеңешме өткөргөн.
НАТО орусиялык дрондор Польшанын аба мейкиндигин атайылап бузду деп эсептейт, бирок аны чабуул катары сыпаттабайт деп маалымдалды.
Кабарларга караганда, учкучсуз учактарды атып түшүрүүгө польшалык, нидерланддык жана италиялык учактар катышты.
НАТОнун баш катчысы Марк Рютте Путинди Украинадагы согуштун эскалациясын токтотууга чакырып, блок өз аймагынын ар бир карыш жерин коргоого даяр экенин эскертти.
Еврошаркеттин өлкөлөрү Польшанын аба мейкиндигин бузууну айыпташты.
АКШнын президенти Дональд Трамп ал окуяга реакциясын билдирип, Truth Social сайтына кыска пост жазды:
“Эмне себептен Орусия өз дрондору менен Польшанын аба мейкиндигин бузат? Мына ушундай!”.
Орусиянын Коргоо министрлиги Украинанын бир нече облусуна, Винница жана Львов шаарларындагы аскердик буталарга сокку урулганын, Польшадагы жайларга чабуул коюу планы болбогонун билдирген. Мекеме Польшанын тиешелүү министрлиги менен кеңешме өткөрүүгө даярдыгын айтты.
Анын артынан орус Тышкы иштер министрлиги Варшаванын "жүйөсүз айыптоолоруна карабай", абалга тактык киргизүү үчүн тараптардын консультациянын зарылдыгын белгиледи.
Украинанын президенти Владимир Зеленский европалык лидерлерди Орусиянын жоругуна катуу реакция билдирүүгө чакырган.
Айрым эксперттер жана саясатчылар НАТОнун аба мейкиндигин бузууну чагым деп аташса, башкалары муну менен Москва блоктун Польша жана
Балтика өлкөлөрүн коргоо чечкиндүүлүгүн сынап жатат, анын арты европалык бейпилдик күчтөрүн Украинага жайгаштыруу планына таасир этиши мүмкүн деп белгилешет.