Украин делегациясы тынчтык сүйлөшүүлөрүнүн экинчи айлампасына катышууга даяр, бирок орус тараптан согушту жөнгө салуунун шарттары жазылган меморандумду күтүп жатат.
Мындай маалыматты РБК-Украина украин президенти Владимир Зеленскийдин администрация башчысы Андрей Ермакка шилтеме кылып таратты.
Ермак белгилегендей, «конструктивдүү талкууну» көздөгөн Киев каршы тарап убада кылынган меморандумду 2-июнда Стамбулда өтчү экинчи раундга чейин берет деп үмүттөнөт.
Шаршембиде украин коргоо министри Рустем Умеров орус делегациясынын тынчтык сүйлөшүүлөрүндөгү жетекчиси Владимир Мединскийге Киевдин позициясын чагылдырган доументти тапшырганы маалымдалган.
Орусиялык расмий адамдар «меморандум дээрлик даяр болуп калганын» билдиришкен. Шаршембиде Кремлдин басма сөз катчысы Дмитрий Песков документти иштеп чыгуу «соңку стадияга келип калганын» журналисттерге айткан.
Бирок Украина меморандумду ала электигин маалымдады.
Орус тышкы иштер министри Сергей Лавров орусиялык «тынчтык меморандумунун» шарттарын Мединский сүйлөшүүлөрдө сунуш кыларын белгилеген.
28-майда Орусия Украинага тынчтык сүйлөшүүлөрүнүн кийинки айлампасын эмки дүйшөмбүдө, 2-июнда Стамбулда өткөрүүнү сунуш кылган.
30-майда Песков сүйлөшүүлөргө чейин эки тараптын тең документтеринин мазмуну коомчулукка ачык жарыяланбай турганын белгиледи. Ошол эле маалда Москванын өкүлү «украин делегациясы аны менен кездешүүгө чейин тааныша алабы?» - деген суроого жооп берүүдөн баш тартты.
Ал эми Ак үйдүн басма сөз катчысы Кэролайн Ливитт президент Дональд Трамптын администрациясы Стамбулдагы украин-орус сүйлөшүүлөрүнүн экинчи айлампасына делегация жөнөтүүнү пландабаганын маалымдады. Ошол эле маалда Трамп бул сүйлөшүүлөрдү колдоорун белгилеп, тараптарды түз сүйлөшүүгө барууга чакырганын кошумчалады.
16-майда Стамбулдагы сүйлөшүүлөрдүн биринчи айлампасында Вашингтондун делегациясын мамлекеттик катчы Марко Рубио баштап барган болчу.
Бирок Украина менен Орусия делегацияларынын бетме-бет жолугушуусунун жүрүшүндө ок атышууну токтотуу макулдашылган эмес, Киев Москваны "аткарылгыс талаптарды коюп жатат" деп айыптаган.
Украинанын президенти Владимир Зеленский АКШнын жана Орусиянын мамлекет башчылары менен үч тараптуу жолугушууга даярдыгын билдирди.
«РБК-Украина» маалымдагандай, бардык тараптар андай макулдук тууралуу кабардар кылынды.
«Биз «Трамп-Путин-мен» форматына даярбыз, «Трамп-Путин», «Трамп-Зеленский» андан кийин үч тараптуу кездешүүгө даярбыз. Чачыранды эмес бир эле убакытта жүргөн сүйлөшүүлөрдү айтып жатам», - деп билдирди украин президенти.
Ал ошондой эле Киев Ватикандагы же Швейцариядагы техникалык жолугушууларга даяр экенин белгиледи.
«Жогорку деңгээлдеги жолугушуу, тараптар кааласа, алдын ала даярдыксыз деле өтүшү мүмкүн» - деп кошумчалады Зеленский.
Ал эми коопсуздук кепилдиктери тууралуу сүйлөшүүлөргө европалыктардын да катышуусун кааларын айтты.
Президенттин дагы бир комментарийине ылайык, Москва тынчтык сүйлөшүүлөрүн Беларуста уюштурууну сунуш кылган, бирок ал өлкө Орусиянын 2022-жылкы кол салуусуна катышкандыктан Киев аны кабыл албайт.
Ал эми Орусиянын тышкы иштер министри Сергей Лавров орус-украин сүйлөшүүлөрүнүн жаңы айлампасы тууралуу “эң жакынкы арада кабарланарын” 28-майда билдирди. Бул тууралуу ТАСС агенттиги жазды.
Лавров Москва Украинадан мурдагыдай эле “бардык дискриминациялык мыйзамдардын” жоюлушун, өлкөнүн ядролук куралга ээ болбошун талап кыларын айтты.
Шейшембиде Ак үйдүн атайын чабарманы Кит Келлог Трамп, Путин жана Зеленскийдин кездешүүсү Женевада өтүшү ыктымал деп билдирген. Дипломаттын айтымында, Украина ок атууну токтотуу шарттары камтылган документти тапшырды, эми орус тараптан ушундай эле меморандум күтүлүп жатат.
Орусиянын Коргоо министрлиги 28-майга караган түнү 269 украиналык дрон атып түшүрүлгөнүн билдирди. Маалыматка караганда, бул согуш башталгандан берки эң масштабдуу чабуул болушу мүмкүн. Мекеме абадан коргонуу системалары 13 региондо иштегенин кошумчалады.
Бирок канча пилотсуз учак катышканы, канчасы бутага тийгени айтылган жок. Кээ бир кабарларга ылайык, Орусиянын аскердик өнөр жай комплексинин ишканалары зыян тарткан учурлар бар.
Соккулардын бири Москванын Зеленоград районунда электроника чыгарган «Элма» компаниясы орун алган технопаркка урулду. Жабыркагандар тууралуу кабарланган жок.
Баш калаанын жанындагы Дубна шаарында дрон чыгарган «Кронштадт» заводу бутага алынганын Astra телеграм-каналы жазды.
Подмосковьеде үч турак жайга зыян келтирилди. Внуково, Домодедово, Жуковский жана Шереметьево аэропортторунун иши бир нече убакытка үзгүлтүккө учурады.
Чабуулдарга Калуга, Брянск облустары да кабылганын жергиликтүү бийликтер маалымдады.
Киев түнкү соккуларды комментарийлеген жок.
Алдыңкы күнү кечки теле кайрылуусунда украин президенти Владимир Зеленский Москва Украинага май айында урган жапырт дрон соккулары үчүн жооп берүүгө тийиш деп билдирди.
Өз кезегинде Орусия шаршембиге оогон түнү украин аймагын 88 пилотсуз учак менен аткылаганын Украинанын Абадан коргоо күчтөрү эртең менен маалымдады. Аскерлер 71 жабдык атып түшүрүлгөнүн же өз алдынча кулаганын кошумчалашты.
Кабарларга караганда, дрондор 8 жерде түрдүү жайларга тийген. Бирок анын чоо-жайы айтылган жок. Дрондордон тышкары Украина баллистикалык жана башкарылган канаттуу ракеталардын аткылоосуна туш болду.
Москва бул соккуларды комментарийлеген жок.
Бир жумадан бери Орусия кошуна өлкөсүнүн шаар-кыштактарына чабуулдарын күчөтүп, өткөн дүйшөмбүнүн түнүндө 355 пилотсуз учак менен аткылаган.
АКШнын президенти Дональд Трамп орус президенти Владимир Путинди дагы сындап, эгер анын саясаты болбосо Орусия "олуттуу көйгөйлөргө кабылмактыгын" айтты.
Ал өзүнүн Truth Social соцтармагындагы баракчасы аркылуу "Владимир Путин эгер мен болбосом Орусияда абдан көп жаман иштер болмоктугун, АЯБАЙ ЖАМАН болмоктугун түшүнбөй жатат. Ал от менен ойноп жатат",-деп билдирди.
Трамп адаттагыдай эле айрым сөздөрдү чоң тамга менен белгилеп жазды.
АКШнын президенти соңку билдирүүсүндө эмнеден улам доомат коюп жатканын тактаган жок. Бирок дүйшөмбү күнү ал Орусиянын Украинага жасаган соңку жапырт чабуулунун улам Путинди сындап, ал "көп адамдарды өлтүрүп жатат", "акылынан такыр айнып калды" деп билдирген.
Кремл мындай дооматтарга комментарий бере элек.
Wall Street Journal басылмасы өз булактарына таянып Трамп ушул аптада Орусияга санкция салуу мүмкүнчүлүгүн карап жатканын жазган. АКШнын президенти Украина менен Орусиясынын тынчтык сүйлөшүүлөрүн өткөрүү аракеттеринен чарчаганын, эгер андан майнап чыкпаса бул процесстерге катышуудан баш тартууну дагы караштырып турганын белгилеген.
Стамбул шаарында 16-майда 2022-жылдын жаз айларынан бери алгачкы орус-украин бетме-бет сүйлөшүүсү өткөн. Бирок анын жүрүшүндө ок атышууну токтотуу макулдашылган эмес, Киев Москваны "аткарылгыс талаптарды коюп жатат" деп айыптаган.
Буга чейин Трамп Путин менен жолукмайынча тынчтык сүйлөшүүлөрүнөн эч кандай натыйжа болбой турганын айтып келген. Кошмо Штаттарынын президенти Ак үйгө кайтып келгенден бери Украинадагы согушту токтотуу аракетин көрөрүн такай билдирип жатат.