Азаматтық ұстанымы үшін өз елінде түрлі қысым көрген қарақалпақ белсендісі Сағындық Нұрымбетов бассауғалап Қазақстанға кетуге мәжбүр болған. 2023 жылғы сәуірде Қарақалпақстанның Кегейлі ауданынан қашып шыққан ол қазір Ақтөбе қаласында тұрып жатыр. Өзбекстанға барсам қауіп төніп тұр деген белсенді Қазақстаннан саяси босқын мәртебесін сұрағанымен, әлі ала алмай жүр.
Еуропарламент Орталық Азия жөніндегі резолюцияны басым дауыспен қабылдады. Қарарда аймақ елдерін адам құқықтары саласындағы халықаралық міндеттемелерді орындауға және Еуропа Одағымен тығыз ынтымақтастықта болуға үндеген.
Елдегі елеулі оқиғадан хабар таратып, күрделі мәселеде қоғам көзін ашуға жұмыс істейтін журналистердің өзі жапа шексе, бұл – елдің дамуына қалай әсер етпек? 2023 жылы тілшілер жасалған шабуылдарды шолып, сарапшылардың биылғы жылға болжамын ұсынамыз.
2023 жыл қазақстандықтардың жадында әйелге жасалған зорлық-зомбылықтармен қалғандай. Әлеуметтік желі іркес-тіркес жасалған қылмыстарға "қанды толқын" деген айдар тақты, ал құқыққорғаушылар бұл "толқынның" басы да, аяғы да емес деп отыр. Қоғам әйелді қорғайтын тетіктерді жасауға қауқарсыз болғаны ма?
Қазақстанда кейінгі уақытта Қылмыстық кодекстің "Террористiк немесе экстремистiк әрекетті қаржыландыру" туралы 258-бабы билікті сынап жүрген кемінде екі адамға қатысты қолданылды. Ол екеуінің ешқандай радикал іс-әрекеті байқалмаған дейді құқық қорғаушылар. Сонда бұл бап билік жақтырмайтын адамдарды жазалу құралына айналды ма?
Алматыда белсенділер тәуелсіздік күні Желтоқсан, Жаңаөзен, Қаңтар оқиғалараның құрбандарын еске алды. "Тәуелсіздік" монументі маңына жиналған топ қанды оқиғаларға билікті айыптады.
Тәжік мигранттары мен құқық қорғаушылар Ресей билігін Орталық Азиядан шыққан жұмысшыларға қысым көрсетіп, Украинаға соғысқа баруға мәжбүрлеп жатыр деп айыптады. Олардың сөзінше, полиция Ресей билігінің ұсынысынан бас тартқандарды ұрып-соғып, қудалап, депортациялауға көшкен.
Қаңтар оқиғасында күштік құрылымдардан зардап шеккендер өтемақы туралы талап арызын сот тек ішінара қанағаттандырып, ал кейбірінікін мүлде қарамайтынына шағым айтады. Құқық қорғаушылар мемлекет жазықсыз жапа шеккен азаматтары алдындағы міндетін дұрыс орындамай отыр дейді.
Қазақстанда күйеуінің қолынан қаза тапқан тағы бір әйелдің өлімі қоғамды дүр сілкіндірді. Іле-шала депутаттар тұрмыстағы зорлық-зомбылыққа қарсы заң ережесін қатаңдатуға кірісті. Мемлекет бұл мәселеде әйел құқығын қорғайтын топтармен бірлесе отырып жұмыс істеудің орнына, олардың қызметіне кедергі жасады. Мұндай қарқынмен елде әйел қауіпсіздігі күшейе ме?
"Қаңтар оқиғасынан сабақ алмаған билік қылбұрауды қатайта түсті" дейді Human Rights Watch ұйымының өкілі Хью Уильямсон. Азаттыққа сұхбатында Қазақстандағы белсенділерді қудалау, тіркелмеген "Алға, Қазақстан!" партиясының лидері Марат Жыланбаевты соттау, Қаңтар оқиғасын тергеу туралы пікірін айтты.
Тағы
