Халқының саны 1,3 миллиард адамға жеткен Қытай тұрғындарының жедел қарқынмен көбейіп келе жатқаны әлем мемлекеттерін алаңдатып отырса, қазақстандық сарапшылар Қазақстан үшін оның қаупі бәрінен де жойқын болады деген пікір айтып, үкіметтің бұл мәселеге қатысты саясатын сынайды.
"Бір үйге бір бала" саясатымен халық санын 1 миллиард 300 миллионға жеткізуді төрт жылға кейінге шегерген Қытай мемлекетінде енді қалыңдық жасына жеткен қыздардың аздығы мен жастары ұлғайған қарттардың көбейіп кетуі сияқты мәселе туындап тұр.
Қытай халқының саны осы аптада тағы бір мәрелі деңгейге жетті. Бейсенбі күні таңға жуық бұл елдегі 1 миллиард 300 миллионыншы бала жарық дүниеге келді. Демографтар Қытай елі халық санының өсуін бақылауда табысқа жетті деп есептейді.
Ортаазиялық үкіметтері ұйғыр көтерілісшілері деп танылған азаматтарды Қытай қолына оңай тапсыратыны белгілі. Алайда, бұл халықаралық тәртіпке жатпайды. Себебі, өлім қаупіне заңсыз тап болғандардың құқы қорғалу керек. Қырғызстан құқыққорғаушылары осы жөнінде үлкен мәселе көтерді.
Қазақстан Қытайға жеті мың гектар жерді жалға берді деген мәселе қоғамды дүрліктіріп тұр. Қытайдың бас партиялық газеті "Жемин Жибаодан" шыққан мәліметті Қазақстан ресми орындары жоққа шығарған болатын. Кейбір президентшіл депутаттар мәліметті "жала", "араңдату" деп тапты. Қытайтанушы ғалым Мұрат Әуезов болса Қазақстан ресми мекемелері көргенсіздік танытады, Қытайға жер расындада беріліп жатыр деп сипаттайды. Енді міне Қазақстан Қытайға жер беріп жатқаны Қытайдың ресми бұлақтарында бейсенбі күні тағы айталды.
Қытайдың арзан тауарларын алып, сауда жасаймыз деген Қырғызстан азаматтары соңғы кезде жаңа мәселеге тап болды. Бұл – "қарыз кепілдігінде" қалған адамдардың мәселесі.
Соңғы он жылдан астам уақыт бойы Қытай көршілес Қазақстан, Қырғызстан және Тәжікістан тәрізді Орта Азия елдерімен саясат, экономика және әлеуметтік салаларда достық қарым-қатынастарды дамытумен келеді. Соған қарамастан Орта Азиялықтардың дені аймаққа Қытайдан қауіп төнеді деп біледі.