Միացյալ Նահանգների նախագահն առևտրային պատերազմ հայտարարեց աշխարհին՝ Սպիտակ տան Վարդերի պարտեզում հանդիսավոր արարողությամբ ապրիլի 2-ը հռչակելով Ամերիկայի «Ազատագրման օր», անցած դարից ի վեր չտեսնված մաքսատուրքեր սահմանելով ԱՄՆ ներմուծվող ապրանքների վրա։
«Այսօր ազատագրման օրն է։ Սա Ամերիկայի պատմության ամենակարևոր օրերից մեկն է՝ ամերիկյան տնտեսական անկախության հռչակագիրը։ Մենք Ամերիկան կրկին կդարձնենք հզոր և հարուստ: Ավելի քան 50 տարի է մեր երկիրը բզկտում են։ Այլևս երբեք», - հայտարարեց Դոնալդ Թրամփը:
Նրա համոզմամբ, այս առևտրային խոչընդոտները բարեկամներին և թշնամիներին կստիպեն զիջումների գնալ՝ ինչպես ֆինանսական, այնպես էլ տարածքային։ Տնտեսագետները, մինչդեռ, զգուշացնում են՝ կյանքը կդժվարանա բոլորի, այդ թվում՝ ամերիկացիների համար, ովքեր ստիպված կլինեն վճարել Թրամփի սահմանած ներմուծման հարկը։
Այսպիսով, Սպիտակ տան ղեկավարը որոշեց, որ Ամերիկայի հետ առևտուր անող երկրները պետք է վճարեն այնքան մաքսատուրք, որքան իրենք են սահմանել ամերիկյան ապրանքների համար․ Չինաստանի դեպքում՝ 34 տոկոս, Եվրամիության՝ 20 տոկոս, Ճապոնիայի՝ 24 տոկոս, Հնդկաստանի համար՝ 26 տոկոս։ Ընդհանուր առմամբ, որևէ երկիր դուրս չի մնացել նախագահ Թրամփի տեսադաշտից․ «նվազագույն բազային մաքսատուրքը» սահմանվել է 10 տոկոս:
Ռուսաստանն, ի դեպ, երեկ Վարդերի պարտեզում ցուցադրված հսկայական ցանկում չկա, ինչպես նաև Բելառուսը, Հյուսիսային Կորեան։ Ամերիկայի նախագահի աշխատակազմն այս հանգամանքը բացատրել է Ռուսաստանի և մյուսների հետ առևտրի բացակայությամբ՝ պատժամիջոցների պատճառով:
Միացյալ Նահանգներն աշխարհի խոշորագույն տնտեսությունն է՝ ցանկալի առևտրային գործընկեր բազմաթիվ երկրների համար։ Թրամփը կարծում է, որ այդ գործընկերները հարստանում են Ամերիկայի հաշվին, քանի որ ավելի շատ ապրանք են վաճառում, քան գնում Ամերիկայից։ Այժմ այս նոր մաքսատուրքերը, ինչպես հույս ունի նախագահը, կսահմանափակեն առատ ներմուծումը և կխթանեն ամերիկյան արտադրությունը։
Թրամփի երեք հիմնական թիրախներն են՝ Եվրամիությունը՝ աշխարհի երկրորդ տնտեսությունը, Չինաստանը՝ երրորդ տնտեսությունը, և Կանադան ու Մեքսիկան՝ մաքսային միության կազմում Ամերիկայի գործընկերներն ու հարևանները։ Հենց այս երկրներին է բաժին հասնում ԱՄՆ առևտրաշրջանառության դեֆիցիտի առյուծի բաժինը։
Թե՛ Բրյուսելը, թե՛ Պեկինը և Մեքսիկայի ու Կանադայի իշխանությունները պատասխան քայլերով են սպառնում, եթե Թրամփը չվերանայի իր մոտեցումը:
Եվրոպական հանձնաժողովի նախագահ Ուրսուլա ֆոն դեր Լայենը Թրամփի որոշումն անվանել է «լրջագույն հարված» համաշխարհային տնտեսությանը. - «Հետևանքները սարսափելի կլինեն աշխարհով մեկ միլիոնավոր մարդկանց համար», - ընդգծել է նա:
Չինաստանի կառավարությունը դատապարտել է Սպիտակ տան ղեկավարի քայլը, սպառնալով, որ միջոցներ կձեռնարկի իր իրավունքներն ու շահերը պաշտպանելու համար: «Առևտրային և մաքսային պատերազմներում չկան հաղթողներ», - ասված է պաշտոնական Պեկինի հայտարարությունում։
Ամերիկյան նոր մաքսատուրքերի հասցեատերերը միաժամանակ դեռ հույս ունեն պայմանավորվել Թրամփի հետ։
Իսկ մինչ այդ, աշխարհը վաղը կարթնանա մի նոր իրականությունում , որտեղ մոլորակի ամենահզոր և հարուստ երկիրը բոլորից պատնեշվել է մաքսատուրքերով և պատրաստ է վտանգել հարաբերությունները հարևանների ու բարեկամների հետ հանուն սեփական բարգավաճման:
Թե որքան կզիջի Թրամփը հետագա բանակցություններում, դժվար է կանխատեսել։ Բայց արդեն հիմա տնտեսագետները կարծիք են հայտնում, որ Թրամփի որոշմամբ ԱՄՆ ներմուծվող ապրանքների միջին հարկը ներկայիս 3-4 տոկոսից կբարձրանա մինչև 10-15 տոկոս, այսինքն՝ այդ որոշումից կտուժեն նախ և առաջ ամերիկացիները․ գները կաճեն, տնտեսությունը կդանդաղի, կյանքն ավելի ծանր կդառնա։
Սպիտակ տան ղեկավարը հակառակ կարծիքին է՝ «ԱՄՆ-ը կստանա տրիլիոն-տրիլիոն դոլարներ, որոնք կնվազեցնեն հարկերը և կկրճատեն ազգային պարտքը»:
Մինչ Դոնալդ Թրամփը ոսկեդար է խոստանում, բորսաներում արդեն բացասական միտումներ են նկատվում, շուկաներում անհանգստություն է տիրում, դոլարն էլ 2 տոկոսով արժեզրկվել է, ինչը մեկ օրում ամերիկյան արժույթի ամենամեծ անկումն է 2022-ի նոյեմբերից ի վեր։
