Փաստաբաններն ու խորհրդարանական ընդդիմությունն ընդդեմ հարկային բեռի ավելացման. 31 պատգամավոր բողոք է ներկայացրել Սահմանադրական դատարան՝ վիճարկելու անցած ամռանը հաստատված և հունվարին ուժի մեջ մտած «Հարկային օրենսգրքի» փոփոխությունները:
Փաստաբանները տարեսկզբից գործում են հարկման ընդհանուր համակարգում, այսինքն՝ մատուցվող փաստաբանական ծառայությունների համար լրացուցիչ կիրառվելու է 20 տոկոս ավելացված արժեքի հարկ, վճարում են նաև շահութահարկ՝ 18 տոկոս դրույքաչափով:
«Ոչ միայն 7 անգամ ավելացրեց հարկային բեռը, այլև ավելացրեց մի դրույթ, որը թույլ չի տալու փաստաբանական համայնքին անհատույց իրավական օգնություն ցուցաբերել քաղաքացիներին, որովհետև պարտավոր է աշխատել ընդհանուր հարկման համակարգում», - ասաց ԱԺ «Հայաստան» խմբակցության քարտուղար Արծվիկ Մինասյանը:
Փաստաբաններն ու ընդդիմադիրներն այս փոփոխություններում առնվազն ութ հակասություն են տեսել մայր օրենքի հետ: Փաստաբան Տարոն Սիմոնյանն ասաց՝ փաստացի այլևս չեն կարող անվճար իրավաբանական օգնություն ցույց տալ, իսկ իրավական պաշտպանվածությունը քաղաքացու սահմանադրական իրավունքն է. - «Սոցիալական պատասխանատվության շրջանակներում մեր աշխատանքի 20-30 տոկոսը տրամադրում ենք անվճար իրավաբանական օգնություն տրամադրելուն, օրինակ՝ Արցախից տեղահանված մեր հայրենակիցներին, կանանց ամիս ունենք: Այլևս իրավունք չունենք այն իմաստով, որ պետությունն ասում է՝ եթե անգամ անվճար մատուցում ես ծառայություն, ես քեզ հարկելու եմ իմ հարկային դրույքաչափերով»:
Արծվիկ Մինասյանը նկատեց՝ միջազգային պրակտիկայում նաև կա այսպես կոչված՝ «պրոբոնո» համակարգը, այսինքն՝ կամավոր, անհատույց ծառայությունների մատուցման համակարգը:
Հայաստանի կառավարությունը, ըստ ընդդիմության և փաստաբանների, նաև օրենքին հետադարձ ուժ է տվել:
«Իմ կարծիքով՝ այստեղ ոչ միայն ֆինանսական նպատակներ է ունեցել պետությունը, այլ կոնկրետ փաստաբանական համայնքին պատժելու քաղաքականության դրսևորում է սա, որովհետև այն օրենքը, որը բերվել է, ուղղակիորեն հակասում է Սահմանադրության մի քանի հոդվածներին», - հավելեց փաստաբան Սիմոնյանը:
Ե՛վ Մինասյանը, և՛ Սիմոնյանը հիշեցրին, որ զանգվածային բողոքի ակցիաների ժամանակ բազմաթիվ անձանց բերման են ենթարկում, իսկ նրանց մի շարք փաստաբաններ անվճար իրավական աջակցություն են ցուցաբերում, ինչը հիմա դժվար կլինի իրականացնել:
Տարոն Սիմոնյանն ընդգծեց՝ փաստաբանական համայնքում մոտ 15 ընկերություն է, որի շրջանառությունը տարեկան 115 մլն էր, և հարկվում էր ընդհանուր հարկման դաշտում, իսկ մնացածը փոքր ընկերություններ են, այսինքն՝ փոփոխությունը հարվածում է դաշտի 70 տոկոսից ավելիին:
Ինչ վերաբերում է իշխանության պարզաբանումներին, թե անվճար իրավաբանական օգնություն և պաշտպանություն կտրամադրվի Հանրային պաշտպանի գրասենյակի կողմից, «Ազատություն» զրուցակիցները հիշեցրին՝ այս տարվա բյուջեով կրճատվել է գրասենյակից հատկացվող գումարները, կրճատվելու են նրանց հաստիքները:
Այս օրենքը Սահմանադրական դատարանում փորձել է վիճարկել նաև ՄԻՊ Անահիտ Մանասյանը, սակայն ՍԴ-ն այն վարույթ չէր ընդունել և մերժել էր քննությունը: Ըստ էության, մերժման հիմքում այն էր, թե ՄԻՊ-ն իրավունք չունի վիճարկելու այդ դրույթները:
Փաստաբան Սիմոնյանն այլ կարծիքի է՝ ՄԻՊ ինստիտուտը կարող է վիճարկել օրենքը, եթե խախտվում է մարդու հիմնարար իրավունքը: Մասնագետները նշեցին՝ մարդու հիմնարար իրավունքին առնչվող օրենքը խորհդարան է ներկայացրել ոչ թե Արդարադատության, այլ Ֆինանսների նախարարությունը, իսկ իշխող մեծամասնության գրեթե ողջ կազմով՝ 68 կողմ ձայնով տվել է իր համաձայնությունը:
Կառավարություն-Ազգային ժողով վերջին հարց ու պատասխանի ժամանակ իշխող խմբակցությունից Արման Եղոյանը վարչապետից հետաքրքրվեց շրջանառության հարկի փոփոխությունից: Եղոյանը կողմ է շրջհարկի վերացմանը, սակայն կարծում է, որ ծառայություններ մատուցողների պարագայում այլ մոտեցում պետք է կիրառվի, օրինակ՝ ազատել իրենց ավելացված արժեքի հարկից և մաքուր շահութահարկը վճարել:
«Իմ համոզմունքն այն է, որ շրջանառության հարկը և միկրոբիզնեսի հարկը դեպքերի մի զգալի մասում մարդկանց կանխում է խոշորանալուց, ավելացված արժեքի հարկը մարդկանց դրդում է ակտիվ լինել», - պնդեց վարչապետ Փաշինյանը:
Փաստաբանների պալատը 10 օր առաջ հանրագիր է ներկայացրել կառավարությանը. 1212 փաստաբան պահանջում է իշխանությունից հավանություն տալ փաստաբանական ծառայությունների մատուցումը և անվճար իրավաբանական օգնության տրամադրումն ավելացված արժեքի հարկից ազատելուն՝ նախագիծն ուղարկելով Ազգային ժողով՝ ընդունման: Հանրագրին կառավարությունը կարող է պատասխանել այն ստանալուց հետո մեկ ամսվա ընթացքում, որոշ դեպքերում ժամկետը կարող է մինչև 6 ամիս երկարաձգվել:
Սահմանադրական դատարանը դեռ չի որոշել՝ ընդդիմադիրների դիմումը վարույթ կընդունի, թե ոչ. այս հարցով աշխատակարգային նիստ դեռ չի կայացել:
Մանրամասները՝ «Ազատության» ռեպորտաժում.
