Հայաստանի առջև փակված օդային տարածքի ու Երևանում «Նեմեսիս» գործողության հուշարձանի տեղադրումը դուրս չեն մնացել Հայաստանի ու Թուրքիայի խորհրդարանների ղեկավարների հանդիպման օրակարգից։
Երեկ Ալեն Սիմոնյանը Մուստաֆա Շենթոփի հետ հանդիպմանը բարձրացրել է Անկարայի կողմից հայկական ավիաընկերությունների համար օդային տարածքը փակելու հարցը և հույս է հայտնել, որ այս հանդիպումը կնպաստի խնդրի լուծմանը: Ըստ հայկական կողմի հաղորդագրության, Շենթոփը պատասխանել է, որ իրենց համար զգայուն և ցավալի հարց է Երևանում «Նեմեսիս» կոթողի բացումը։
«Ցավում եմ, որ հուշարձանի տեղադրումը նման արձագանք է ստացել Թուրքիայում: Ես այս հարցը քննարկել եմ նաև իմ թուրք գործընկերոջ հետ։ Որոշումը կայացվել է տեղական ինքնակառավարման մարմինում, և ես չեմ ցանկանում, որ հուշարձանի տեղադրումն այստեղ ընկալվի որպես Հայաստանի արտաքին քաղաքականության դրսևորում կամ որպես ոչ-բարիդրացիական քայլ։ Հայաստանում պետական արտաքին քաղաքականությունը իրականացվում է վարչապետի և արտգործնախարարի կողմից, և այս մակարդակում կայացված որոշումներին բոլորդ ականատես եք», - ասել է Սիմոնյանն իր թուրք պաշտոնակցի հետ հանդիպմանը հաջորդած ասուլիսի ընթացքում։
Հայաստանի խորհրդրանի նախագահը Շենթոփին հակադարձել է, որ միշտ էլ կարելի է գտնել պատճառներ կանգնեցնելու հայ-թուրքական հարաբերությունները բարելավելու գործընթացը. - «Ես էլ կարող էի հազար տարբեր պատճառ գտնել Թուրքիա չժամանելու համար, բայց ես այստեղ եմ, որպեսզի թուրք հասարակությանն ասեմ, որ Հայաստանը պատրաստ է խաղաղության և հարաբերությունների կարգավորման՝ առանց նախապայմանների»։
Դեռ մինչև Սիմոնյանի՝ Անկարա Սևծովյան տնտեսական համագործակցության խորհրդարանական վեհաժողովին մեկնելը Թուրքիայի արտգործնախարարը արձագանքել էր Երևանում «Նեմեսիս» գործողության հուշարձանի տեղադրմանը ու հայտարարել, որ դրա պատաճռով է Անկարան հայաստանյան ավիաընկերությունների համար փակել իր երկրի օդային տարածքը՝ հավելելով, թե այդպիսով հասկացել են, որ Հայաստանն անկեղծ չէ իր հայտարարություններում, թե ցանկանում են կարգավորել հարաբերությունները, և պետք է դադարեցնի «Թուրքիային խաբելու փորձերը»։
«Ես տեսել եմ մի քանի կտոր Արտաքին գործերի նախարարի հարցազրույցից և պետք է ասեմ, որ Հայաստանը իր մղումների մեջ, հարաբերություններ կարգավորելու մեջ բացարձակ անկեղծ է։ Եթե կա քաղաքական կամք, եթե կա որոշում հարաբերությունները հաստատելու, մենք պետք է հասկանանք, որ ճանապարհը հեշտ չի լինելու, բայց այնուամենայնիվ շարժվենք առաջ։ Հույս ունեմ թուրք գործընկերները նույնպես ընդառաջ կգնան, և նոր էջ կբացենք մեր և տարածաշրջանի համար», - նշել է Ալեն Սիմոնյանը։
Թուրքիայի խորհրդարանի նախագահը, որն ընտրություններից հետո ամենայն հավանականությամբ կհեռանա այդ պաշտոնից, իր հերթին լրագրողների հետ այսօր խոսել է հայ-թուրքական նորմալացման գործընթացից՝ նշելով, թե «ադբեջանական տարածքների 30 տարվա օկուպացիայի վերացումը ճանապարհ է բացել խաղաղության համար». - ««Տարածաշրջանային խնդիրները տարածաշրջանի երկրներն իրար մեջ պետք է լուծեն, հակառակ դեպքում ճանապարհ է բացվում այլ երկրների համար, որոնք տարածաշրջանը կփորձեն իրենց շահերից ելնելով ձևավորել։ Ես կարող եմ նշել, որ դրական ու լավ հանդիպում է կայացել։ Սիմոնյանի խնդրանքով առանձին հանդիպում ունեցանք, նա հայտնեց, որ Հայաստանի կառավարությունը և Ազգային ժողովը լավ են տրամադրված կարգավորման գործընթացին և անկեղծորեն աշխատում են այս կարգավորման գործընթացն առաջ տանելու և տարածաշրջանում մնայուն խաղաղության հաստատման ուղղությամբ»:
2020 թվականի պատերազմից հետո հարաբերությունների կարգավորման համար հատուկ բանագնացներ նշանակած Հայաստանն ու Թուրքիան դեռ անցյալ տարվա հուլիսին պայմանավորվել էին բացել ցամաքային սահմանը երրորդ երկրների քաղաքացիների և դիվանգիտական անձնագրով անձանց համար ամենասեղմ ժամկետներում: Դա սակայն մինչ օրս տեղի ունեցել։
Սիմոնյանը Անկարայում ափսոսանք է հայտնել, որ իրեն չի հաջողվել հատել ցամաքային սահմանն Սևծովյան վեհաժողովին մասնակցելու համար։
Արդյո՞ք Հայաստանի համար օդային տարածքի փակմամբ հայ-թուրքական նորմալացման գործընթացը փակուղի է մտել
Քաղաքական մեկնաբան Հակոբ Բադալյանի կարծիքով՝ ոչ, ընդհակառակը ըստ նրա, Թուրքիան փորձել է բարձացնել հետագա շփումների գինը. - «Որ հայ-թուրքական գործընթացը Թուրքիայի համար մշտապես եղել է երրորդ երկրների հետ հարաբերության խնդիր, և ամենևին չի հետապնդել անմիջապես Հայաստանի հետ հարաբերության կարգավորման նպատակ։ Կամ այդպիսի նպատակ կարող էր հետապնդել, եթե դա տեղավորվեր հենց այդ երրորդ երկրների հետ հարաբերության անհրաժեշտությունների համատեքստում։ Հիմնական իհարկե Թուրքիա - Ռուսաստան, Թուրքիա - Իրան հարաբերությունների»։
Քաղաքական մեկնաբանը ավելացնում է, որ հայ-թուրքական հարաբերությունների տեսանկյունից մեծ նշանակություն կունենա նաև Թուրքիայում սպասվող ընտրությունների արդյունքը։