Մատչելիության հղումներ

Մոսկվայի կարծիքով` Արևմուտքը ձգտում է խանգարել 3+3 ձևաչափի իրականացմանը


Ռուսաստանի ԱԳՆ պաշտոնական ներկայացուցիչ Մարիա Զախարովա, արխիվ
Ռուսաստանի ԱԳՆ պաշտոնական ներկայացուցիչ Մարիա Զախարովա, արխիվ

Ռուսաստանի կարծիքով՝ Արևմուտքը, առաջին հերթին՝ Միացյալ Նահանգները, ձգտում են սեպ խրել Հարավային Կովկասում Ադրբեջան, Հայաստան, Վրաստան և Թուրքիա, Ռուսաստան, Իրան՝ 3+3 ձևաչափով համագործակցության նախաձեռնության մեջ։ Այս մասին նախօրեին կայացած ճեպազրույցում հայտարարել է Ռուսաստանի արտգործնախարարության պաշտոնական ներկայացուցիչ Մարիա Զախարովան։

Նա ասել է, որ 3+3 ձևաչափով տարածաշրջանային խորհրդակցական մեխանիզմ ստեղծելու գաղափարն առաջարկվել է Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի և Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Էրդողանի կողմից։ Ռուսաստանը պաշտպանել է այդ նախաձեռնությունը։ Զախարովայի խոսքով՝ տարածաշրջանային բազմակողմ համագործակցության զարգացումը համապատասխանում է տվյալ ֆորումի ենթադրյալ բոլոր մասնակիցների շահերին։ Դրա գործարկումը կարող է օժանդակել միջպետական հարաբերություններում վստահության բարձրացմանը, առկա հակասությունների կարգավորմանը և տարածաշրջանի տնտեսական, տրանսպորտային ու հումանիտար ներուժի բացմանը։

Սակայն, Մարիա Զախարովայի կարծիքով, այդ ծրագրին խանգարողներ կան․ - «Տեսնում ենք մի շարք երկրների, առաջին հերթին՝ Միացյալ Նահանգների ձգտումները՝ խանգարել որոշ գործընթացներին, փայտ խրել այդ նախաձեռնության անիվի մեջ»։

Ըստ Ռուսաստանի արտգործնախարարության խոսնակի՝ այդ փորձերում ամերիկյան կողմն ապատեղեկատվությամբ է զբաղվում՝ 3+3 նախաձեռնությունը վերագրում են Մոսկվային, «դրա շուրջ հերթական տարօրինակ խաղն են խաղում ռուսաֆոբ մթնոլորտում»։ «Այո, մենք պաշտպանում ենք այդ ձևաչափը, բայց նախաձեռնությամբ հանդես են եկել ուրիշ երկրներ։ Մեր կողմից առաջնորդվում ենք 3+3 տարածաշրջանային խորհրդատվական մեխանիզմի շուտափույթ գործարկմամբ՝ ի շահ նրա բոլոր մասնակիցների», - հայտարարել է Զախարովան։

Այս շաբաթվա սկզբին ԱՄՆ-ի պաշտպանության նախարար Լլոյդ Օսթինն ասել էր․ - «Մինչև որևէ նոր հարթակի մասին խոսելը, Ռուսաստանը, որը բռնակցել է Վրաստանի 20 տոկոսը, պետք է կատարի 2008 թվականի հրադադարի համաձայնագիրը»։

3+3 ձևաչափին անդրադարձել է նաև Հայաստանի Անվտանգության խորհրդի քարտուղար Արմեն Գրիգորյանը։ Rusarminfo կայքի հարցազույցում նա ասել է, որ Հայաստանի իշխանությունում այն քննարկվում է․ - «Բոլոր այն թեմաները, որոնք գոյություն ունեն տարածաշրջանում, բնականաբար մենք քննարկում ենք։ Մենք փորձում ենք հասկանանք, թե ինչպիսի քաղաքականություն պետք է վարել բոլոր գոյություն ունեցող հարցերի հետ կապված, ինչպես 3+3-ը, այնպես էլ տարածաշրջանում գոյություն ունեցող հարցերի վերաբերյալ մենք քննարկումներ ունենում ենք»։

Արմեն Գրիգորյանը նշել է՝ այդ ձևաչափի առանձնահատկությունն այն է, որ դեռևս ամբողջովին հստակեցված չէ, թե ինչ է նշանակում դա, երբ ավելի հստակ լինի, հայկական կողմը կհայտարարի իր դիրքորոշումը, իսկ հիմա գոյություն ունեցող մտքերը քննարկում են գործընկերների հետ․ - «Փորձում ենք մեր դիրքորոշումները ներկայացնել, մեր գործընկերները, օրինակ, մեր դիրքորոշումների մասով ըմբռնումով են մոտենում»։

Հարավկովկասյան տարածաշրջանային համագործակացության 3+3 ձևաչափի գաղափարը թուրքական կողմից առաջ քաշվեց Ղարաբաղյան պատերազմի ավարտից հետո։ Երեք երկրների դիրքորոշումներն այնքան էլ հստակ չեն։ Իրանի մասով, չնայած ասվում է, որ Թեհրանը դրական է վերաբերվում այդ նախաձեռնությանը, սակայն Իրանի ու Ադրբեջանի միջև լարվածություն կա։ Այնուամենայնիվ, հոկտեմբերի 6-ին Մոսկվայում կայացած Ռուսաստանի և Իրանի արտգործնախարարների հանդիպմանը հաջորդած մամուլի համատեղ ասուլիսում Սերգեյ Լավրովն ասել է, թե իրանցի գործընկերոջ հետ քննարկվել է այդ նախաձեռնությունը, և իրական կողմը դրական վերաբերմունք ունի այդ գաղափարի վերաբերյալ։ Վրաստանում չեն պատկերացնում, թե Ռուսաստանի հետ ինչպես կարող են լինել համագործակցության նույն ձևաչափում։ Հայաստանը պաշտոնական դիրքորոշում դեռ չի հայտնել։

XS
SM
MD
LG