Որքան էլ համաժողովի կազմակերպիչները ջանում էին կենտրոնանալ գլոբալ խնդիրների վրա` համաժողովին մասնակցող հայաստանյան քաղաքական ու հասարակական գործիչները անընդհատ փորձում են քննարկումները ուղղել դեպի Հայաստանին հուզող հարցերը:
Մասնավորապես, Հելսինկյան քաղաքացիական ասամբլեայի Վանաձորի գրասենյակի ղեկավար, իրավապաշտպան Արթուր Սակունցը հայտարարեց, թե Եվրախորհուրդը «լրջորեն պետք է մտածի» Հայաստանի նման երկրի նկատմամբ պատժամիջոցներ կիրառելու մասին, ապա նաեւ կոնկրետ մեղադրանքներ հնչեցրեց Եվրոպայի խորհրդի հասցեին:
«Դուք հնարավորություն եք տալիս սնուցելու կոռուպցիան: Դուք` ձեր անտարբերությամբ եւ ոչ լիարժեք մոտեցմամբ, հնարավորություն եք տալիս դիկտատուրան ավելի խորանալու», - հայտարարեց Արթուր Սաքունցը. - «Եվրոպայի խորհրդի անդամ երկրում գոյություն ունեն քաղբանտարկյալնելր: Ինչպե՞ս կարելի է դա հանդուրժել»:
Հայաստանի Ազգային ժողովի «Ժառանգություն» խմբակցության անդամ Զարուհի Փոստանջյանը հայտարարեց, թե շուրջ 1 տարի է Եվրոպայի խորհրդի խորհրդարանական վեհաժողովում հայաստանյան պատվիրակության անդամ է, բայց արդեն հասցրել է հիասթափվել, քանի որ «միանշանակ է, որ ԵԽԽՎ-ի նպատակը քաղաքական որոշումներ կայացնելն է, այլ ոչ թե իր առաքելությունը իրականացնելը»:
«Մենք ունենք հերթական ընտրություններից հետո 10 զոհ, մենք ունենք Մարդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիայի խախտում, երբ արտակարգ դրություն հայտարարվեց, օգտագործվեցին Հայաստանի Հանրապետության զինված ուժերը: [ԵԽԽՎ-ում] այդ մասին խոսվեց, բայց մինչ օրս չկա դրա պատասխանը եւ պատժամիջոցները», - նշեց պատգամավորը` եզրափակելով. - «Ես կխնդրեի, որպեսզի Եվրոպայի խորհուրդը, ունենալով կարողություններ, իրապես օգտագործի այդ կարողությունները, եւ մենք հնարավորություն կունենանք իրականում մի քայլ առաջ գնալ»:
Բավական ուշագրավ ելույթով հանդես եկավ Ռուսաստանում գործող Երիտասարդական իրավապաշտպան շարժման ներկայացուցիչ Դմիտրի Մակարովը: Նա Եվրոախորհրդի ներկայացուցիչներին մեղադրեց անգործության մեջ` օրինակ բերելով նախօրեին Երեւանի կենտրոնում կազմակերպված բողոքի ակցիան: Ըստ նրա` եվրոպական այդ կառույցը ունակ չէ լուծել Հայաստանում 2008-ի նախագահական ընտրություններից հետո ծագած խնդիրները:
Եվրոպացի պատվիրակները տարբեր կերպ արձագանքեցին ֆորումի մասնակից հայաստանցիների հնչեցրած գնահատականներին: Ոմանք ասում էին, որ Հայաստանի եւ մի շարք այլ երկրների հանդեպ հաճախ կիրառվում են երկակի չափանիշներ: Մյուսները պնդում էին, թե ծայրահեղ քայլից` երկրի նկատմամբ պատժամիջոցների կիրառումից, Եվրախորհուրդը խուսափում է` դրա այլընտրանքը չտեսնելու պատճառով:
«Եվրախորհուրդը ժամանակին ամենակոշտ պատժամիջոցներն է կիրառել Հունաստանի եւ Թուրքիայի նկատմամբ այդ երկրներում տեղի ունեցած ռազմական հեղաշրջումներից հետո: Սակայն հարցն այն է, թե որն է այլընտրանքը: Եթե մենք զրկում ենք երկրին Եվրախորհրդի անդամությունից, արդյո՞ք դրանից կփոխվի այդ երկրի վարքագիծը, ավելի շատ կհարգվեն մարդու իրավունքները», - հարցրեց բրիտանացի պատվիրակներից մեկը:
«Ազատություն» ռադիոկայանի հետ զրույցում ԵԽԽՎ-ում հայաստանյան պատվիրակության ղեկավար Դավիթ Հարությունյանը այսպես արձագանքեց Եվրախորհրդի հասցեին հայաստանյան պատվիրակների հնչեցրած քննադատությանը. - «Քաղաքականությունից դժգոհ են բոլորը: Ասված քննադատությունը, կարծում եմ, ճիշտ է` երկակի ստանդարտներ առկա են: Բայց դա ամենեւին չի նշանակում, որ այդ ինստիտուտի կարեւորությունը դա նսեմացնում է: Դրանք բացասական երեւույթներ են, որոնց դեմ պետք է պայքարել, եւ պայքարը անընդհատ գնում է»:
ժողովրդավարության եւ մարդու իրավունքներին վերաբերող երեւանյան համաժողովը կավարտվի վաղը` Եվրախորհրդի գլխավոր քարտուղար Թորբյորն Յագլանդի ամփոփիչ խոսքով:
Մասնավորապես, Հելսինկյան քաղաքացիական ասամբլեայի Վանաձորի գրասենյակի ղեկավար, իրավապաշտպան Արթուր Սակունցը հայտարարեց, թե Եվրախորհուրդը «լրջորեն պետք է մտածի» Հայաստանի նման երկրի նկատմամբ պատժամիջոցներ կիրառելու մասին, ապա նաեւ կոնկրետ մեղադրանքներ հնչեցրեց Եվրոպայի խորհրդի հասցեին:
«Դուք հնարավորություն եք տալիս սնուցելու կոռուպցիան: Դուք` ձեր անտարբերությամբ եւ ոչ լիարժեք մոտեցմամբ, հնարավորություն եք տալիս դիկտատուրան ավելի խորանալու», - հայտարարեց Արթուր Սաքունցը. - «Եվրոպայի խորհրդի անդամ երկրում գոյություն ունեն քաղբանտարկյալնելր: Ինչպե՞ս կարելի է դա հանդուրժել»:
Հայաստանի Ազգային ժողովի «Ժառանգություն» խմբակցության անդամ Զարուհի Փոստանջյանը հայտարարեց, թե շուրջ 1 տարի է Եվրոպայի խորհրդի խորհրդարանական վեհաժողովում հայաստանյան պատվիրակության անդամ է, բայց արդեն հասցրել է հիասթափվել, քանի որ «միանշանակ է, որ ԵԽԽՎ-ի նպատակը քաղաքական որոշումներ կայացնելն է, այլ ոչ թե իր առաքելությունը իրականացնելը»:
«Մենք ունենք հերթական ընտրություններից հետո 10 զոհ, մենք ունենք Մարդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիայի խախտում, երբ արտակարգ դրություն հայտարարվեց, օգտագործվեցին Հայաստանի Հանրապետության զինված ուժերը: [ԵԽԽՎ-ում] այդ մասին խոսվեց, բայց մինչ օրս չկա դրա պատասխանը եւ պատժամիջոցները», - նշեց պատգամավորը` եզրափակելով. - «Ես կխնդրեի, որպեսզի Եվրոպայի խորհուրդը, ունենալով կարողություններ, իրապես օգտագործի այդ կարողությունները, եւ մենք հնարավորություն կունենանք իրականում մի քայլ առաջ գնալ»:
Բավական ուշագրավ ելույթով հանդես եկավ Ռուսաստանում գործող Երիտասարդական իրավապաշտպան շարժման ներկայացուցիչ Դմիտրի Մակարովը: Նա Եվրոախորհրդի ներկայացուցիչներին մեղադրեց անգործության մեջ` օրինակ բերելով նախօրեին Երեւանի կենտրոնում կազմակերպված բողոքի ակցիան: Ըստ նրա` եվրոպական այդ կառույցը ունակ չէ լուծել Հայաստանում 2008-ի նախագահական ընտրություններից հետո ծագած խնդիրները:
Եվրոպացի պատվիրակները տարբեր կերպ արձագանքեցին ֆորումի մասնակից հայաստանցիների հնչեցրած գնահատականներին: Ոմանք ասում էին, որ Հայաստանի եւ մի շարք այլ երկրների հանդեպ հաճախ կիրառվում են երկակի չափանիշներ: Մյուսները պնդում էին, թե ծայրահեղ քայլից` երկրի նկատմամբ պատժամիջոցների կիրառումից, Եվրախորհուրդը խուսափում է` դրա այլընտրանքը չտեսնելու պատճառով:
«Եվրախորհուրդը ժամանակին ամենակոշտ պատժամիջոցներն է կիրառել Հունաստանի եւ Թուրքիայի նկատմամբ այդ երկրներում տեղի ունեցած ռազմական հեղաշրջումներից հետո: Սակայն հարցն այն է, թե որն է այլընտրանքը: Եթե մենք զրկում ենք երկրին Եվրախորհրդի անդամությունից, արդյո՞ք դրանից կփոխվի այդ երկրի վարքագիծը, ավելի շատ կհարգվեն մարդու իրավունքները», - հարցրեց բրիտանացի պատվիրակներից մեկը:
«Ազատություն» ռադիոկայանի հետ զրույցում ԵԽԽՎ-ում հայաստանյան պատվիրակության ղեկավար Դավիթ Հարությունյանը այսպես արձագանքեց Եվրախորհրդի հասցեին հայաստանյան պատվիրակների հնչեցրած քննադատությանը. - «Քաղաքականությունից դժգոհ են բոլորը: Ասված քննադատությունը, կարծում եմ, ճիշտ է` երկակի ստանդարտներ առկա են: Բայց դա ամենեւին չի նշանակում, որ այդ ինստիտուտի կարեւորությունը դա նսեմացնում է: Դրանք բացասական երեւույթներ են, որոնց դեմ պետք է պայքարել, եւ պայքարը անընդհատ գնում է»:
ժողովրդավարության եւ մարդու իրավունքներին վերաբերող երեւանյան համաժողովը կավարտվի վաղը` Եվրախորհրդի գլխավոր քարտուղար Թորբյորն Յագլանդի ամփոփիչ խոսքով:
