Віталь Сямашка

«Чорная метка» ўладам ды дэпутатам з Воўкавічаў

`

100 дзён Лукашэнкі ў правінцыі

Акурат гэтымі днямі споўніліся першыя 100 дзён чацьвёртага прэзыдэнцтва Лукашэнкі. У мяне за гэтыя 100 дзён было 10 пасьлявыбарчых вандровак у розныя рэгіёны краіны, і зараз я прапаную рэтра-падарожжа: чым жыла, дыхала гэтыя месяцы правінцыя, як ацэньваюць там цяпер выбар, нібыта зроблены беларусамі.

«У Слаўгарадзе вэртыкаль вырашае, на каго напусьціць усіх сабак…»

Пасьля 1986 году, калі гэтая мясцовасьць, атрымаўшы 15 кюры і вышэй, плямінамі трапляла пад зону адсяленьня, цяпер ехаў у Слаўгарад чацьвёрты раз. Места заўжды пакідала змрачнаватае ўражаньне.

«Апазыцыя ў Чэрыкаве — ня флюгер, а компас!»

«Апазыцыя ў Чэрыкаве — ня флюгер, Параўнальна нядаўнімі часамі жыхары больш чым 8-тысячнага Чэрыкава атрымалі спачатку ад мясцовай, а пасьля вярхоўнай беларускай улады эфэкт «шокавай палітычнай тэрапіі».

«Быццам наканаваньне — клятыя карупцыя ды гарэлка над Клімавічамі…»

Чарнобыльская баляда з Гусаркі

Да Клімавіччыны пад’яжджаў увечары паўз адселеныя пасьля Чарнобылю вёскі — цёмныя, бязьлюдныя, зь перакошанымі хацінамі ды забітымі аканіцамі.

«У Круглым мы рабы…»

Напярэдадні вандроўкі ў Круглае пра 7-тысячны райцэнтар на Магілёўшчыне пачуў шмат загадкавага. Маўляў, мястэчка цалкам адпавядае назову — яно «дзяржава ў дзяржаве», «уезд ды выезд іншагародніх кантралюецца панам Патрончыкам, кіраўніком мясцовага ПМК», які і ёсьць «сапраўдны гарадзкі галава»

«У Маляцічы не прыяжджайце — хапае сваіх беспрацоўных і бамжоў!»

«Найлепшы» гарадок у Цяцерыне

Да дзьвюх вандровак — атрымаліся ўлетку, адкуль фатаздымкі, ды ўзімку — у амаль паўтысячны пасёлак Цяцерына, ці, па-старажытнаму, Цяцерын, падахвочвала, здаецца, усё. Летась тут узьнік аднайменны аграгарадок. Гаспадарка тут жа стала найлепшай па ўраджайнасьці — 54 цэнтнэры з га — у рэгіёне. У дзеяньне ўвялі жывёлагадоўчы комплекс на 2 тысячы сьвіней, будуецца ўласны завод камбікармоў. Гаспадарку, уклаўшы ў яе 12 млрд. беларускіх рублёў, «выкупіў» сам «Беларусбанк».

«Вольны Крычаў годна пройдзе і праз гэтае палітычнае пахаладаньне…»

Расьцягнуты на 14 км уздоўж Сажа, Крычаў сустрэў мяне, нібы як і 5 год таму, у часе апошняй вандроўкі. Насупраць чыгуначнага вакзалу гэтак жа праглядаліся абрысы 10-гадовай даўніны агромністай лужыны дыямэтрам на дзясяткі мэтраў, з-за якой мясцовыя называюць горад яшчэ й «марскім портам».

Сучасныя Грунвальдзкія кронікі: Мсьціслаў

«У Князюкоўцах палітычны „градус“ адрозны ад 2006, але пералому не наступіла…»

«У Кір’янаўцах са скрынямі пойдуць яшчэ за дні да выбараў»

У дні, калі перадвыбарчыя баталіі ды віраваньні дасягнулі апагею, наўмысна вырашыў у часе вандроўкі па Лідчыне паехаць за 40 км у самую глыбінку — у паміраючую, як лічыцца, вёску Кір’янаўцы, дзе ўсяго сем дзясяткаў жыхароў. Каб адчуць «несталічны» полюс кампаніі, дый увогуле пабачыць, ці дайшла яна «да самых да ўскраін».

«Наша Наваколасава і перад выбарамі — забыты богам ды ўладамі куток…»

Сучасныя “тусоўкі” былой Тусаўшчыны

Горыч Негарэлага

“Зь Міхайлоўшчыны выяжджаюць толькі таму, што трэба рабіць у калгасе…”

Не сакрэт, што гэтай восеньню шмат хто зь менчукоў наракае: пры фэнамэнальным у многіх мясьцінах краіны ўраджаі яблыкаў ані ў крамах, ані на кірмашах у дастатковай колькасьці ды за прымальныя цэны тых антонавак ды каштэляў, бадай, не набыць. Акурат днямі знаёмец, што мае лецішча на Ашмяншчыне, распавёў пра тамтэйшага фэрмэра, якога ўлады не пусьцілі ў дэпутаты — пра Паўла Кулака. Той на ўласную ініцыятыву арганізаваў збор, продаж ды адгрузку садавіны са сваёй роднай Міхайлоўшчыны.

Трэшчыны аграгарадка гальшанскага

Да Гальшанаў, дзе, гаворачы словамі паэта, «кожны ўзьмежак, кожны касагор мінуўшчыны палоньнік ды нашчадак», пад’яжджаў зь яшчэ большым трымценьнем, чым 8 год таму, калі вандраваў упершыню. Яшчэ б — сёлета тут патройны юбілей  730 год заснаваньня, 400 — славутаму, апетаму Караткевічам «чорнаму замку Гальшанскаму».

Бляск і гарота гера Штотца ў беларускіх Міцькаўшчынах

За дзесяцігодзьдзе вандровак па правінцыі гэтая пачыналася, бадай, найбольш спадзявальна-аптымістычна. Нішто, ва ўсякім выпадку, не прадказвала, як той казаў, нейкага «аблому». Але па парадку.

Неверагодныя блуканьні “здохлага” фаршу з-пад Макараўкі

Сёлета ўлетку, на 517 перагоне, за тры кілямэтры ад станцыі Хлюсьціна, што ў Дубровенскім раёне Магілёўшчыны, сустрэчнымі хуткаснымі цягнікамі Масква-Гродна ды Брэст-Масква былі зьбітыя ды забітыя 47 кароў са статку, што належаў СВК «Калгас «40 гадоў Кастрычніка». У 2 ночы быдла прарвала агароджу за 300 мэтраў ад чыгункі і рушыла на ліхтары шлягбаўму. Чалавечых ахвяраў не было, рух аднавіўся праз 4 гадзіны. Факт, які, здаецца, мог бы згубіцца ў стужцы крымінальнай хронікі, прымусіў мяне, аднак, тут жа сабрацца ў вандроўку.