Як паведаміла Балканская служба Радыё Свабода, 27 студзеня студэнты пачалі 24-гадзінную блякаду ключавой у сэрбскай сталіцы дарогі. Да іх далучыліся тысячы жыхароў Бялграду і фэрмэры, якія прыгналі свае трактары ў сталіцу, каб пры іх дапамозе абараняць удзельнікаў пратэсту.
28 студзеня ў Бялградзе адказнасьць у трагедыі на сябе ўзялі прэм'ер-міністар краіны Мілаш Вучэвіч і мэр Нові-Саду Мілан Джурыч. Яны падалі ў адстаўку са сваіх пасадаў пасьля нападу невядомых асобаў на студэнтаў.
«У гэты момант увесь урад з „тэхнічным мандатам“. З адстаўкай прэм’ер-міністра сыходзіць увесь кабінэт міністраў, практычна ўвесь урад сыходзіць у адстаўку. Мы будзем выконваць сваю працу адказна, пакуль ня будзе абраны новы ўрад або пакуль ня будзе прынятае іншае палітычнае рашэньне», — дадаў Вучэвіч.
Студэнты пратэстуюць супраць палітыкі прэзыдэнта Сэрбіі Аляксандра Вучыча і яго кіроўнай Сэрбскай прагрэсіўнай партыі.
Спачатку удзельнікі пратэстаў патрабавалі празрыстага расьсьледаваньня трагедыі і прасілі прыцягнуць вінаватых да адказнасьці. Але потым студэнты, апазыцыя і грамадзкія арганізацыі абвінавацілі генэральнага пракурора краіны ў зацягваньні расьсьледаваньня.
Пратэсты, якія пашыраюцца, могуць стаць доўгатэрміновай пагрозай для ўраду Вучыча, які спрабаваў падтрымліваць цесныя сувязі з традыцыйным для Сэрбіі хаўрусьнікам Расеяй, адначасова прасоўваючы надзеі краіны на сяброўства ў Эўрапейскім зьвязе.
Студэнты несьлі транспаранты з заклікамі да справядлівасьці і зь лёзунгамі накшталт «Патрабаваньні нявыкананыя» і «Мы здадзім і гэты іспыт».
Позна ўвечары 27 студзеня пратэстоўцы сабраліся ў адным з раёнаў Бялграду. Яны паставілі намёты, гулялі ў спартовыя і настольныя гульні.
Акцыя пачалася праз тры дні пасьля таго, як дзясяткі тысяч людзей па ўсёй краіне прынялі ўдзел ва ўсеагульным страйку, многія не хадзілі на працу і не рабілі пакупак цягам дня.
Навес на вакзале ў Нові-Садзе абваліўся пасьля двух рэканструкцый, якія ажыцьцяўляў кансорцыюм чатырох кампаній пад кіраўніцтвам Кітаю. Сэрбская чыгунка настойвала на тым, што гэты не праходзіў рэканструкцыю, але некаторыя экспэрты аспрэчвалі гэта, у той час як многія людзі вінавацяць у трагедыі карупцыю і дрэнны нагляд за будаўніцтвам.
Пасьля інцыдэнту рэгулярна адбываюцца акцыі пратэсту, паколькі дэманстранты патрабуюць ад ураду прыняць больш рашучыя захады, акрамя абвінавачаньня, абвешчанага ў мінулым месяцы колішнім міністру транспарту, былому дырэктару Сэрбскай чыгункі і яшчэ 11 іншым асобам.
27 студзеня прэзыдэнт краіны Аляксандар Вучыч на прэсавай канфэрэнцыі з прэм’ерам і сьпікерам парлямэнту заклікаў студэнтаў-дэманстрантаў да дыялёгу, настойваючы на «неабходнасьці зьмяншэньня напружанасьці і пачатку размовы аднаго з адным».
«Любы крызіс — сурʼёзная праблема для нашай эканомікі. Такая сытуацыя ў грамадзтве нікому ня выгадная», — сказаў Вучыч. Ён таксама заявіў, што гатовы да амністыі ўсіх студэнтаў і выкладчыкаў, якія сутыкнуліся з крымінальнай адказнасьцю пасьля іх арыштаў у часе пратэстаў.
Студэнты патрабуюць ад ураду апублікаваць усю дакумэнтацыю, якая тычыцца рэканструкцыі вакзалу ў Нові-Садзе. Улады ў сваю чаргу настойваюць, што ўсе патрабаваньні выканалі, і заклікаюць студэнтаў вярнуцца на навучаньне.
«Дадатковай дакумэнтацыі, зьвязанай з рэканструкцыяй вакзала, няма», — заявіў прэзыдэнт Сэрбіі 27 студзеня.
Студэнты і выкладчыкі, наадварот, сьцьвярджаюць, што патрабаваньні выкананыя толькі часткова і спыненьне навучальнага працэсу працягнецца да асобага распараджэньня. Яны настойваюць на тым, што дакумэнтацыя аб рэканструкцыі вакзала, апублікаваная на сайтах ураду Сэрбіі і Генэральнай пракуратуры, зьяўляецца няпоўнай.
Раніцай 28 студзеня стала вядома аб нападзе на некалькіх студэнтаў у Нові-Садзе. Адна дзяўчына з сурʼёзнымі раненьнямі шпіталізаваная.
«У яе вывіх сківіцы і пашкоджаньні па ўсім целе. Яшчэ некалькі студэнтаў атрымалі нязначныя траўмы, цяпер лекары ацэньваюць стан студэнтаў, на якіх напалі», — расказалі ўдзельнікі пратэсту.
Студэнты паведамілі, што на іх напалі чацьвёра мужчын з бэйсбольнымі бітамі. Інцыдэнт пачаўся перад будынкам кіроўнай Сэрбскай прагрэсіўнай партыі, каля якога пратэстоўцы спрабавалі разьмясьціць налепку.
Форум