У дакумэнце, апублікаваным 26 студзеня Паўночна-Балтыйскай васьмёркай (Nordic-Baltic Eight, NB8), адзначаецца, што краіны-ўдзельніцы «салідарныя зь беларускім народам, які імкнецца да свабоднай, дэмакратычнай, сувэрэннай і незалежнай Беларусі». Канстатуецца, што «будучая дэмакратычная Беларусь мае месца ў эўрапейскай сям’і. Нашы краіны будуць працягваць падтрымліваць нястомныя намаганьні беларускіх дэмакратычных сіл на чале са Сьвятланай Ціханоўскай і незалежнай беларускай грамадзянскай супольнасьці як унутры, так і за межамі Беларусі».
У заяве падкрэсьліваецца, што краіны Паўночнай Эўропы і Балтыі «працягваюць падтрымліваць дэмакратычнае права беларускага народу выбіраць сваіх лідэраў шляхам свабодных і справядлівых выбараў. Яго сапраўднымі дэмакратычнымі ўмовамі зьяўляюцца вяршэнства закона, палітычны плюралізм і поўная павага правоў чалавека і асноўных свабод. Нічога з гэтага, на жаль, не назіраецца ў сёньтняшняй Беларусі».
«Наадварот, — гаворыцца ў дакумэнце, — бесьперапынны і беспрэцэдэнтны ўзровень рэпрэсій, уключаючы адвольныя затрыманьні і катаваньні, масавыя парушэньні правоў чалавека, жорсткія абмежаваньні на ўдзел у палітычным жыцьці для апанэнтаў рэжыму і вельмі абмежаваны доступ да незалежных СМІ пазбавілі працэс, які адбыўся сёньня, якой-небудзь легітымнасьці. Гэта таксама знайшло адлюстраваньне ў рашэньні ўладаў Беларусі запрасіць місію БДІПЧ АБСЭ ўсяго за 10 дзён да пачатку выбараў».
Паўночна-Балтыйская васьмёрка настойліва заклікала да «неадкладнага і безумоўнага вызваленьня ўсіх палітычных зьняволеных і іх эфэктыўнай рэабілітацыі» і канстатавала, што Аляксандар Лукашэнка «па-ранейшаму пазбаўлены якой-небудзь дэмакратычнай легітымнасьці».
Паўночна-Балтыйская васьмёрка — рэгіянальны фармат супрацоўніцтва, у які ўваходзяць Данія, Ісьляндыя, Латвія, Літва, Нарвэгія, Фінляндыя, Швэцыя і Эстонія. У рамках васьмёркі рэгулярна праходзяць сустрэчы прэм’ер-міністраў, міністраў замежных спраў і сьпікераў парлямэнтаў.
22 сьнежня 2021 году міністры замежных спраў згаданых краін абмеркавалі палітычную сытуацыю ў Беларусі.
Выбары 2025 году ў Беларусі
- Выбары прэзыдэнта Беларусі прызначылі на 26 студзеня 2025 году — нашмат раней, чым можна было чакаць. Паводле заканадаўства, сёмыя прэзыдэнцкія выбары ў Беларусі павінны былі адбыцца не пазьней за 20 ліпеня 2025 году.
- Аляксандар Лукашэнка адразу ж заявіў пра намер працягнуць сваю ўладу над краінай яшчэ прынамсі на 5 гадоў. Гэтыя выбары сталі сёмымі для аўтарытарнага кіраўніка дзяржавы. Колькі часу Лукашэнка застаецца ва ўладзе: онлайн-лічыльнік.
- Офіс Сьвятланы Ціханоўскай, Аб’яднаны пераходны кабінэт і Каардынацыйная рада пасьля гэтага выпусьцілі сумесную заяву, у якой падкрэсьлілі, што электаральная кампанія праводзіцца ў сытуацыі глыбокага палітычнага крызісу ў Беларусі, а Аляксандар Лукашэнка незаконна ўтрымлівае ўладу шляхам рэпрэсіяў супраць беларускага грамадзтва, і заклікалі беларусаў «выказаць свой пратэст шляхам галасаваньня супраць усіх, хто крадзе нашае права голасу».
- Гэтыя выбары ў Беларусі пры Лукашэнку насілі, паводле міжнародных арганізацый, несвабодны і недэмакратычны характар. Выбарчая кампанія праходзіла ва ўмовах шырокамаштабных рэпрэсій і палітычнага крызісу, які цягнецца ад папярэдніх прэзыдэнцкіх выбараў 2020 году. 97% членаў выбаркамаў працавала на папярэдніх выбарах, вынікае з дакладу ініцыятывы былых сілавікоў BelPol.
- Паводле ЦВК, яўка на выбарах склала 86,82%. Ужо ў ноч на 27 студзеня Цэнтральная выбарчая камісія заявіла, што за Лукашэнку прагаласавалі 86,82% выбарнікаў. 3 лютага ў ЦВК заявілі, што згодна з канчатковымі вынікамі Аляксандар Лукашэнка атрымаў 5 136 293 галасы (86,82%), Сяргей Сыранкоў — 189 740 галасоў, Алег Гайдукевіч — 119 272 галасы, Ганна Канапацкая — 109 760 галасоў, Аляксандар Хіжняк — 102 789 галасоў.
- У Эўрапарлямэнце 22 студзеня ўхвалілі рэзалюцыю, у якой заклікалі не прызнаваць прэзыдэнцкія выбары 26 студзеня і легітымнасьць Лукашэнкі. Праваабаронцы Libereco і «Вясны» назвалі выбары ў Беларусі «прапагандысцкім шоў», Міжнародны інстытут дэмакратыі і садзейнічаньня выбарам — «„самапрызначэньнем“ Лукашэнкі», а гендакладчык ПАРЭ па дэмакратычнай Беларусі Рышард Пэтру заявіў, што яны «стануць чарговай фікцыяй». У Amnesty International адзначылі ўзмацненьне палітычных рэпрэсій перад выбарамі.
- Папярэднія выбары 9 жніўня 2020 году прайшлі ва ўмовах масавых фальсыфікацыяў і адзначыліся самымі масавымі пратэстамі за ўсю гісторыю незалежнай Беларусі. Вынікі выбараў не прызнала міжнародная супольнасьць, краіны Захаду неаднойчы ўводзілі санкцыі супраць рэжыму Лукашэнкі, якога ня лічаць легітымным прэзыдэнтам Беларусі. Палітычны крызіс, які ўзьнік пасьля выбараў 2020 году ў Беларусі, і шырокамаштабныя рэпрэсіі ў краіне працягваюцца дагэтуль. У сувязі з пагрозай палітычнага перасьледу Беларусь пасьля 2020 году, паводле розных ацэнак, пакінулі сотні тысяч беларусаў. У Беларусі ліквідавалі амаль амаль усе палітычныя партыі, грамадзкі сэктар краіны, пачынаючы з пасьлявыбарчага пэрыяду 2020 году, страціў больш за 1,8 тысячы некамэрцыйных арганізацыяў. Пасьля выбараў 2020 году ў Беларусі прызналі «экстрэмісцкімі фармаваньнямі/арганізацыямі» і заблякавалі практычна ўсе незалежныя СМІ, журналісты гэтых мэдыя сутыкнуліся з затрыманьнямі, адміністрацыйным і крымінальным перасьледам, многія вымушана пакінулі краіну і працягнулі працаваць з-за мяжы.
Форум