Гэта адна з галоўных высноваў апытаньня, праведзенага на замову Euronews дасьледчым цэнтрам Ipsos. Апытаньне праводзілася праз тэлефон сярод амаль 26 000 рэспандэнтаў у 18 краінах-чальцах ЭЗ, якія складаюць 96% насельніцтва Зьвязу, у пэрыяд з 23 лютага па 5 сакавіка.
Апытаньне паказала, што 47% эўрапейцаў ацэньваюць Зяленскага станоўча, а 32% — адмоўна. Між тым 21% кажуць, што яны «недастаткова ведаюць» пра ўкраінскага прэзыдэнта, які займаў першыя месцы ў загалоўках газэтаў на працягу апошніх двух гадоў і шмат падарожнічаў па кантынэнце, выступаючы ад імя сваёй разбуранай вайной краіны.
Гэта робіць Зяленскага самым улюбёным лідэрам сярод васьмі эўрапейскіх дзеячоў, пра стаўленьне да якіх пытаўся Ipsos, але таксама выклікае найбольшыя рознагалосьсі.
У Паўночным рэгіёне і на Пірэнэйскім паўвостраве Зяленскі атрымлівае самыя высокія пазытыўныя ацэнкі: 81% у Фінляндыі, 74% у Швэцыі, 72% у Даніі і Партугаліі і 64% у Гішпаніі.
Наадварот, больш за палову рэспандэнтаў у Вугоршчыне (60%), Грэцыі (57%) і Баўгарыі (56%) ставяцца да прэзыдэнта Ўкраіны адмоўна.
Іншыя краіны, дзе нэгатыўныя ацэнкі пераважаюць над пазытыўнымі, — гэта Славаччына (50% супраць 26%), Аўстрыя (47% супраць 33%), Італія (41% супраць 32%) і Чэхія (37% супраць 36%).
Карціна кантрастуе з афіцыйнай пазыцыяй нацыянальных урадаў: прэм’еры Італіі Джорджа Мэлёні і Чэхіі Пэтар Фіяла актыўна падтрымліваюць Украіну і абараняюць рэжым санкцый супраць Расеі.
Іншы характэрны выпадак — Нямеччына, вядучы донар вайсковай дапамогі ЭЗ Украіне. Паводле апытаньня, немцы далёкія ад кансэнсусу ў сваіх ацэнках: 41% ставяцца да Зяленскага станоўча, 36% — адмоўна.
У Румыніі, дзе фэрмэры скардзіліся на таннае бязмытнае збожжа, якое паступае з Украіны, разрыў таксама кідаецца ў вочы: 49% ставяцца да ўкраінскага лідэра станоўча, а 40% — адмоўна. Польшча, краіна, якая стала сьведкай жорсткіх пратэстаў з гэтай нагоды, тым ня менш знаходзіцца ў «станоўчым» лягеры (57%), а не ў «адмоўным» (24%).
Ад Макрона да Пуціна
Апытаньне Euronews/Ipsos таксама дазваляе зразумець, як эўрапейцы ставяцца да іншых вядомых лідэраў кантынэнту.
Прэзыдэнт Францыі Эманюэль Макрон займае другое месца ў рэйтынгу самых папулярных: 41% рэспандэнтаў сказалі, што ставяцца да яго станоўча, 34% — адмоўна. Але ў Францыі да свайго прэзыдэнта адмоўна ставяцца 62%, і толькі 28% — станоўча.
Папулярнасьць Макрона — гэта большасьць настрояў у Румыніі (57%), Грэцыі (55%), Нямеччыне (53%), Даніі (52%) і Нідэрляндах (50%).
Большую абыякавасьць выклікае канцлер Нямеччыны Оляф Шольц: 38% апытаных кажуць, што яны «недастаткова ведаюць» чалавека, які кіруе найбуйнейшай эканомікай Зьвязу, у той час як 29% выказваюць станоўчае стаўленьне і 33% — адмоўнае.
Чатыры краіны вылучаюцца сваёй непрыязнасьцю да Шольца: Нямеччына (61% выказаліся пра яго адмоўна), Аўстрыя (47%), Грэцыя (45%) і Польшча (39%).
Джорджа Мэлёні з Італіі, Пэдра Санчэс з Гішпаніі і Дональд Туск з Польшчы часьцей атрымлівалі адказы «ведаю недастаткова» (43%, 58% і 50% адпаведна). У выніку пра ніводнага з траіх нельга сказаць, што ён асабліва падабаецца ці не падабаецца.
Іншая гісторыя зь Віктарам Орбанам з Вугоршчыны: 48% рэспандэнтаў маюць нэгатыўнае стаўленьне да палітыка, які прапагандаваў «нелібэральную дэмакратыю» і вёў спрыяльную да Расеі палітыку. Толькі 15% ацэньваюць яго станоўча.
У Вугоршчыне да свайго прэмʼера 54% рэспандэнтаў маюць адмоўнае стаўленьне і 32% — станоўчае.
Апытанне Euronews/Ipsos завяршаецца вывучэньнем стаўленьня да прэзыдэнта Расеі Ўладзіміра Пуціна. Да яго адмоўна ставяцца 79% рэспандэнтаў, 10% — станоўча, і 11% заявілі, што «недастаткова яго ведаюць».
Пры гэтым шмат у якіх краінах асуджэньне Пуціна пераважнае: Фінляндыя (94% ацэньваюць яго адмоўна), Швэцыя (91%), Данія (91%), Польшча (91%), Гішпанія (90%), Партугалія (89%), Нідэрлянды (88%), Францыя (80%) лідзіруюць у асуджэньні гаспадара Крамля.
Адмоўны паказчык апускаецца да 60-адсоткавага барʼера толькі ў чатырох краінах: Грэцыі (59%), Вугоршчыне (57%), Славаччыне (56%) і Баўгарыі (48%).
Вайна Расеі супраць Украіны
- А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
- Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам.
- Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы бамбяць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
- 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
- З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
- Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
- 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
- У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
- 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
- У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
- Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
- 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі меркаваньне, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
- 16-18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
- Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.
