Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Макрон дзьве гадзіны размаўляў па тэлефоне з Пуціным, заклікаў спыніць вайну


Макрон і Пуцін, сьнежань 2019 году, Парыж
Макрон і Пуцін, сьнежань 2019 году, Парыж

Прэзыдэнты Францыі і Расеі напярэдадні, 3 траўня, пагутарылі па тэлефоне. Гэта была першая тэлефонная размова Эманюэля Макрона з Уладзімірам Пуціным з канца сакавіка. Паводле паведамленьня Елісейскага палацу, размова доўжылася больш за дзьве гадзіны.

Макрон, як паведамляецца на яго афіцыйным сайце, зьвярнуўся да Пуціна з заклікам забясьпечыць далейшую эвакуацыю людзей з заводу «Азоўсталь» у Марыюпалі. Пры гэтым Макрон у цэлым зноў запатрабаваў спыніць агонь ва Ўкраіне і выказаў глыбокую занепакоенасьць у сувязі з сытуацыяй у Марыюпалі і ва ўсім Данбасе.

У прыватнасьці, паводле слоў францускага прэзыдэнта, Масква павінна дазволіць мірным жыхарам самім выбіраць, куды іх эвакуююць: у Расею і на кантраляваныя ёй тэрыторыі, або на тэрыторыі, падкантрольныя ўкраінскім уладам.

Макрон заклікаў Расею падняцца да ўзроўню яе адказнасьці як сталага чальца Рады Бясьпекі ААН і спыніць гэтую разбуральную агрэсію, гаворыцца ў заяве Елісейскага палаца.

Таксама Макрон падкрэсьліў, што гатовы і далей весьці перамовы ў Пуціным, каб дабіцца міру пры поўным датрыманьні сувэрэнітэту і тэрытарыяльнай цэласнасьці Ўкраіны.

Прэзыдэнт Францыі таксама заявіў, што гатовы разам з міжнароднымі арганізацыямі дабівацца зьняцьця блякады ўкраінскіх марскіх партоў, каб забясьпечыць экспарт сельскагаспадарчых тавараў з Украіны. У Крамлі пацьвердзілі, што гэтая тэма абмяркоўвалася.

Як гаворыцца на сайце Крамля, Пуцін павіншаваў Макрона з пераабраньнем на пасаду прэзыдэнта (Макрон перамог у другім туры выбараў 24 красавіка). Як сказана ў паведамленьні Крамля, Пуцін праінфармаваў Макрона аб «вызваленьні» Марыюпалю. Таксама з паведамленьня вынікае, што Пуцін заклікаў Захад спыніць пастаўкі Ўкраіне ўзбраеньняў.

Пуцін таксама сказаў, што Расея адкрыта да «дыялёгу» з Украінай, але абвінаваціў Кіеў у «негатоўнасьці да сур’ёзнай працы».

Перамовы прайшлі на фоне паведамленьняў пра адступленьне расейскіх войскаў на тэрыторыі завода «Азоўсталь» у Марыюпалі і напярэдадні сьвята 9 траўня, калі, паводле паведамленьняў CNN і шэрагу іншых заходніх СМІ, якія спасылаюцца на паведамленьні выведкі, Пуцін можа аб’явіць аб інтэнсыфікацыі баявых дзеяньняў супраць Украіны, аж да аб’явы мабілізацыі.

Макрон — адзін зь нямногіх заходніх лідэраў, хто падтрымлівае кантакт з Пуціным пасьля пачатку расейскага ўварваньня ва Ўкраіну 24 лютага. З канца сакавіка яны, аднак, не размаўлялі па тэлефоне. Прэзыдэнт Францыі заяўляў, што такія размовы даюцца яму цяжка, паколькі словам Пуціна давяраць цяжка, акрамя таго, падзеі ў Бучы і іншых гарадах Украіны, дзе была зафіксаваная масавая гібель мірных жыхароў, паставілі магчымасьць дыялёгу пад яшчэ большы сумнеў.

Вайна Расеі супраць Украіны

  • А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
  • Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам. Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы пачалі бамбаваць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
  • 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
  • З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
  • Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
  • 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
  • У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
  • 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
  • У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
  • Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
  • 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі меркаваньне, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
  • 16-18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
  • 17 лістапада Джо Байдэн зьняў абмежаваньні на нанясеньне ўдараў амэрыканскай дальнабойнай зброяй па тэрыторыі Расеі.
  • З прыходам да ўлады ў ЗША Дональда Трампа рэзка актывізавалася тэма магчымых мірных перамоваў. Прэзыдэнт ЗША абнавіў свае патрабаваньні да эўрапейскіх краінаў-сяброў NATO павялічваць выдаткі на абарону. Таксама палітык заявіў, што хоча, каб Украіна дала Злучаным Штатам кантроль за сваімі радовішчамі рэдказямельных выкапняў у абмен на фінансавую падтрымку яе ваенных дзеяньняў супраць Расеі.
  • У ноч на 14 лютага Расея бесьпілётнікам атакавала Чарнобыльскую АЭС, на саркафагу над разбураным у 1986-м пры чарнобыльскай катастрофе энэргаблёку пачаўся пажар, які ня могуць патушыць некалькі дзён.
  • 12 лютага 2025 Трамп пагутарыў па тэлефоне з Пуціным, і 18 лютага 2025 году ў Эр-Рыядзе (Саудаўская Арабія) пачалася двухбаковая сустрэча з удзелам дзяржаўнага сакратара ЗША Марка Рубіё і кіраўніка МЗС Расеі Сяргея Лаўрова. Украіна на перамовы не запрошаная. Перад гэтым у Мюнхэне (Нямеччына) і Парыжы (Францыя) адбыліся, адпаведна, канфэрэнцыя па бясьпецы і саміт вядучых краінаў ЭЗ, але на іх так і ня выпрацавалі пляну доўгатэрміновай падтрымкі Ўкраіны. Акрамя таго, Вугоршчына — сябра Эўразьвязу, NATO і пры гэтым ляяльная да Расеі — дыстанцыявалася ад абмеркаваньня далейшай вайсковай дапамогі Кіеву, абвінаваціўшы іншыя краіны ў падбухторваньні далейшай вайны.
  • Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава
XS
SM
MD
LG