«Навіны, сайты, мабільныя праграмы — усё пераважна па-расейску. Па-беларуску немагчыма даведацца, а якой гадзіне прымае лекар у лякарні; замовіць ежу, праманіторыць курсы кіроўцаў, загугліць рэцэпт, пачытаць пра моду. У большасьці выпадкаў уладальнікі парталаў і мабільных праграмаў проста не падумалі, што адсутнасьць беларускай мовы можа дыскрымінаваць. Варта напісаць ім пра гэта», — тлумачыць сутнасьць задумы сузаснавальніца ініцыятывы «Ўмовы для мовы» Аліна Нагорная.
Каб беларускай мовы ў інтэрнэце стала больш, яна заклікае далучацца да кампаніі «е-Мова».
1 крок. Беларуская мова на гугл-мапах
Кожны можа дадаваць назвы месцаў па-беларуску. Што заўгодна: палацы, гандлёвыя цэнтры, лякарні, кінатэатры, стадыёны. Для гэтага трэба выбраць месца, націснуць «рэдагаваць», дадаць беларускую мову і выправіць лацінку (калі ёсьць), даслаць выпраўленьні. Важна, каб беларуская мова стаяла ў наладах Google.
2 крок. Беларуская мова на сайтах дзяржустановаў
У лепшым выпадку беларуская мова на сайтах толькі на галоўнай старонцы. Бывае, што яе наагул няма, здараецца, старонка цалкам перадзеная гугл-транслэйтам (Google translate). Таму варта заняць чыноўнікаў карыснай справай. Прааналізуйце сайт любой дзяржаўнай установы, знайдзіце на ім форму для электронных зваротаў і напішыце, што ня так (спасылкі на ўсе сайты выканкамаў Беларусі).
3 крок. Беларуская мова ў мабільных праграмах
Ініцыятары «Ўмовы для мовы» раяць напісаць распрацоўнікам мабільных аплікацый, якімі вы карыстаецеся, лягічную прапанову — дадаць вэрсію на беларускай мове.
4 крок. Беларуская мова ў онлайн-крамах
Сэрвісы Е-дастаўка, Oz.by, 21vek, Wildberries ды іншыя — скрозь па-расейску. Варта нагадаць кіраўніцтву крамаў, што яны працуюць у Беларусі і беларуская мова тут дзяржаўная. А таксама што жаданьне кліента — закон. Знайдзіце на сайце крамы форму зваротнай сувязі і напішыце прапанову дадаць на сайт беларускамоўную вэрсію.
5 крок. Беларуская мова на сайтах мэдцэнтраў
Каб трапіць да лекара, кліент па-расейску гугліць; каб запісацца, чытае на той жа мове інфармацыю пра паслугі на сайце. А ўсё таму, што ў Беларусі па-беларуску мэдычнай інфармацыі амаль не існуе. І яна ня зьявіцца, пакуль ня будзе зваротаў. Ініцыятыва «Ўмовы для мовы» стварыла ўзор, які можна даслаць на электронную пошту лякарняў і мэдцэнтраў.
6 крок. Беларуская мова ў Instagram
Інстаграм перастаў быць толькі месцам разглядваньня фатаздымкаў сяброў. Тут чытаюць навіны, замаўляюць тавары, шукаюць псыхолягаў, масажыстаў і цырульнікаў. Сацсетка стала эпіцэнтрам інфармацыі і паслуг. Але для беларусаў гэты сьвет расейскамоўны. Як выправіць? Скапіяваць пост і паставіць яго зь любым вашым здымкам. Затэгаць як мага больш старонак брэндаў, блогераў, спэцыялістаў — усіх, каго чытаеце па-расейску, а хацелі б па-беларуску. Магчыма, для іх гэта стане штуршком да беларусізацыі.
Каб заахвоціць да моўнага актывізму, ініцыятары абяцаюць адзначыць удзельнікаў кампаніі бірулькамі і налепкамі, а сярод самых актыўных будуць разыграныя паўэрбанкі і кнігі Аліны Нагорнай «Мова 404».
Заснавальнікі ініцыятывы «Ўмовы для мовы» будуць публікаваць новыя крокі. Дзяліцца скрынамі сваіх дзеяньняў можна ў сацсетках з хэштэгам #емова.
Навіны ад «Ўмовы для мовы»: Тэлеграм, Інстаграм, Фэйсбук, УКантакце.
