Кіраўнікі Беларусі і Літвы Аляксандар Лукашэнка і Гітанас Наўседа 23 красавіка ўпершыню пагаварылі праз тэлефон. Асабіста яны яшчэ ні разу не сустракаліся, а апошні раз Лукашэнка сустракаўся з кіраўніком Літвы ў 2010 годзе.
Наўседа ў Twitter расказаў, што меў «плённую размову» з Лукашэнкам наконт «Усходняга партнэрства», выклікаў пры пандэміі каранавірусу і пра бясьпеку на БелАЭС.
Пазьней падрабязная навіна пра размову зьявілася на сайце прэзыдэнта Літвы, кароткая — на сайце БелТА. Апошняе сьцьвярджае, што размова была ініцыяваная літоўскім бокам.
Пра каранавірус
«Адбыўся абмен думкамі наконт антывірусных захадаў у абедзьвюх краінах. Кіраўнік дзяржавы прапанаваў Беларусі гуманітарную дапамогу мэдычнымі сродкамі і неабходным абсталяваньнем для мэдыкаў», — піша літоўскі бок.
Таксама Наўседа падзякаваў Лукашэнку за супрацу ў вяртаньні дамоў грамадзянаў Літвы празь Беларусь і зьвярнуў увагу на важнасьць забесьпячэньня бесьперабойнага руху тавараў між краінамі і спрыяльных умоваў для міжнародных грузаперавозак.
Гэтыя прапанову і падзяку ў паведамленьні БелТА не згадалі.
Пра БелАЭС
Наўседа «выказаў шчырую заклапочанасьць» будаўніцтвам Астравецкай АЭС, выказаў нязгоду з выбарам пляцоўкі для станцыі блізу літоўскай сталіцы, абмеркаваў магчымасьць дазволу для эўрапейскіх экспэртаў на ацэнку стрэс-тэстаў на станцыі, а таксама адзначыў, што расейскія рэсурсы, крэдыты і інфраструктура для АЭС ствараюць дадатковую нагрузку для беларускай эканомікі.
«Каб паменшыць залежнасьць Беларусі ад расейскіх рэсурсаў і інфраструктуры, рашэньнем стала бы рэальная дывэрсыфікацыя энэргетычных рэсурсаў, — параіў Наўседа Лукашэнку. — Літва, якая ўжо правяла такую дывэрсыфікацыю, назапасіла карысны досьвед, таму мы маглі б падзяліцца нашымі ведамі зь Беларусьсю ў пошуку альтэрнатыўных крыніц энэргіі».
У паведамленьні БелТА згадалі толькі, што бакі «абмеркавалі ўзаемадзеяньне ў сфэры ядзернай бясьпекі», а таксама «даручылі міністрам энэргетыкі двух бакоў прапрацаваць пытаньні энэргетычнай бясьпекі» (другое паведамлялася ў кантэксьце дывэрсыфікацыі паставак нафты і газу, прапановы Літвы павялічыць пастаўкі праз порт у Клайпедзе).
Пра Ўсходняе партнэрства і Вялікае княства
Наўседа абмеркаваў з Лукашэнкам таксама супрацу ў сфэрах нафты, газу і транспарту, пэрспэктывы і амбіцыі ў праграме «Ўсходняга партнэрства». Літоўскі прэзыдэнт сказаў, што ва «Ўсходнім партнэрстве» перасьледуе «амбітныя мэты» што да партнэрства зь Беларусьсю ў гандлі, эканоміцы, праектах у экалёгіі і кантактах між людзьмі.
«Літва працягне намаганьні ў захаваньні гісторыка-культурнай спадчыны Вялікага Княства Літоўскага, — адзначыў Наўседа. — Наш агульны гістарычны досьвед у Вялікім Княстве Літоўскім ня толькі ўмацуе двухбаковыя адносіны, але і дапаможа разьвіваць чалавечыя стасункі паміж народамі».
Як у Вільні пахавалі паўстанцаў Каліноўскага. Толькі фота
Ён згадаў і «выдатны прыклад супрацы» падчас цырымоніі пахаваньня Кастуся Каліноўскага паўстанцаў 1863-1964 гадоў. Таксама Наўседа прапанаваў абвясьціць 2022-ы «Годам Францішка Скарыны» з нагоды 500-годзьдзя выданьня першай друкаванай кнігі ва Ўсходняй Эўропе (Скарына надрукаваў першую кнігу яшчэ ў 1517 годзе, але першую кнігу ў Вільні выдаў у 1522-м).
З усяго гэтага БелТА згадвае толькі, што ў размове «закраналася пытаньне пэрспэктываў ініцыятывы „Ўсходняе партнэрства“».
Яны завочна паспрачаліся тры тыдні таму
У пачатку красавіка між Лукашэнкам і Наўседам адбылася завочная спрэчка.
Наўседа казаў 1 красавіка, што «мы ня можам давяраць» афіцыйнай беларускай статыстыцы пра эпідэмію каранавірусу, бо «беларускі кіраўнік ацэньвае сытуацыю з пэўнай бравадай», і разважаў, што літоўцы «павінны абмежаваць любыя кантакты з краінай, якая ў такі момант трохі занадта расслаблена ацэньвае ўспышку каранавірусу і магчыма, што ў сувязі з гэтым яе чакаюць цяжкія наступствы».
Лукашэнка на наступны дзень адказаў на гэта:
«Калі ўжо прыйдзе такі момант, калі нам трэба дзесьці тушыць пажар, мы яго будзем тушыць. І прытым значна больш эфэктыўна, чым літоўскі прэзыдэнт. Ён заклапаціўся аб беларускі вірусе... Сваім вірусам займіся, у цябе там куча пытаньняў. Ён яшчэ папракае, што, напэўна, беларусаў не пра ўсё інфармуюць».
***
У Літве на момант публікацыі выявілі 1398 выпадкаў COVID-19, памерлі 38 пацыентаў, выпісаныя здаровымі 399. На мільён чалавек у Літве прыпадае менш выпадкаў, чым у Беларусі (514 супраць 771), але больш сьмерцяў (14 супраць 6). У адрозьненьне ад Беларусі, у Літве яшчэ 16 сакавіка быў абвешчаны карантын, які некалькі разоў падаўжалі (апошні на сёньня раз — да 11 траўня), але цяпер карантынныя захады крыху паслабляюць.
Што трэба ведаць пра новы каранавірус з Кітаю
- Невядомы раней вірус выявілі ў кітайскім горадзе Ўхань у сьнежні 2019 году.
- Афіцыйнай назвай хваробы ад новага каранавірусу з Кітаю стала COVID-19 (coronavirus disease).
- Сусьветная арганізацыя здароўя рэкамэндуе трымацца далей ад людзей, якія чхаюць і кашляюць, добра мыць рукі, ня есьці дрэнна апрацаванае (недасмажанае або недаваранае) мяса, абмежаваць сацыяльныя кантакты.
- Сусьветная арганізацыя здароўя абвясьціла распаўсюд каранавіруснай інфэкцыі COVID-19 у сьвеце пандэміяй.
- Праявы каранавірусу падобныя да іншых вострых вірусных захворваньняў. Ён суправаджаецца павышанай тэмпэратурай, ліхаманкай і цяжкасьцямі дыханьня, у хворага могуць зьяўляцца кашаль, млявасьць, пагаршэньне агульнага стану; можа выклікаць бранхіт і пнэўманію.
- Каранавірусы — сямейства з больш як 30 вірусаў, якія былі ўпершыню выдзеленыя ў 1965 годзе. Паражаюць людзей, свойскіх жывёлаў, сьвіней, буйную рагатую жывёлу, птушак і здольныя правакаваць пашкоджаньне дыхальнай сыстэмы, страўнікава-кішачнага тракту, нэрвовай сыстэмы. Вядома, што інфэкцыя перадаецца ад чалавека да чалавека. Сярод сымптомаў — гарачка, кашаль і цяжкае дыханьне. Паколькі гэтыя сымптомы падобныя да многіх іншых рэсьпіратарных захворваньняў, неабходны дадатковы скрынінг.
