Лінкі ўнівэрсальнага доступу

Сланечнікі з данбаскага поля. У Нідэрляндах саджаюць кветкі ў памяць аб загінулых на рэйсе MH17


sunflowers videograb
sunflowers videograb

Напярэдадні пятай гадавіны крушэньня Boeing 777 у нідэрляндзкім горадзе Гільвэрсуме на цьвінтары сьвятар і бургамістар саджаюць сланечнікі, паведамляе «Настоящее время». Ярка-жоўтыя кветкі вырасьцілі з данбаскага насеньня, узятага з поля, на якое паваліліся абломкі зьбітага лайнэра. Пяць гадоў таму ў небе над Данбасам загінулі 15 жыхароў гэтага гораду.

​У Гільвэрсуме жыве 90 тысяч чалавек, усе адзін аднаго ведаюць. «Празь пяць гадоў мы ўсё яшчэ перапоўненыя смуткам», — кажа мэр Гільвэрсума Пітэр Брэйртэс.

У мясцовай царкве заўсёды на бачным месцы ляжыць кніга смутку. Айцец Юльюс Дрэсмэ запальвае 15 сьвечак. Калі адбылася катастрофа, ён быў у ад’ездзе, але, пачуўшы навіны пра трагедыю, неадкладна вярнуўся ў горад.

«Я адчуў моцны холад у той момант. І як быццам нешта сказала мне: я павінен ехаць дадому. Я ня ведаю, чаму, але я павінен ехаць дадому. У той момант яшчэ не было зразумела, што так шмат людзей з Гільвэрсуму загінула», — успамінае пастар царквы Сьвятога Віта Юльюс Дрэсмэ.

Юльюс Дрэсмэ
Юльюс Дрэсмэ

У наступныя дні ў храм штодня прыходзілі тысячы людзей, расказвае Юльюс. Ён ніколі раней ня бачыў столькі гора. Гараджане аб’ядналіся ў скрусе і ў жаданьні дапамагчы адно аднаму.

«Было шмат цеплыні і увагі. І так шмат было людзей, якія спрабавалі хоць нешта зрабіць. А яшчэ было вельмі шмат сланечнікаў, як напамін пра месца трагедыі», — кажа пастар.

З тых часоў сланечнікі зьявіліся ня толькі перад царквой, але і на клюмбах на скрыжаваньнях, перад вакзалам, нарэшце, і ў самым цэнтры гораду перад ратушай. Тут жа і манумэнт — таксама сланечнікі, адлітыя зь медзі.

Томас Схансман, бацька загінулага ў катастрофе 18-гадовага Кўіна, паказвае на медныя кветкі: «Вось тут Кўін, адзін. Вось тут двое дзяцей зь іхнымі бацькамі. Вось гэтыя двое — гэта пажылая пара. І вось тут вы бачыце сям’ю з пяці чалавек — трое дзяцей і іхныя бацькі». Кожная кветка сымбалізуе загінулага на Боінгу МН17.

Менавіта Томасу Схансману аўстралійскі журналіст перадаў насеньне сланечнікаў, якія цяпер захапілі Гільвэрсум. Ужо некалькі гадоў ён жыве ў Нью-Ёрку, але кожнае лета ў ліпені прыяжджае сюды, каб ушанаваць памяць сына. З-за акіяна ён працягвае сачыць за ходам расьсьледаваньня катастрофы і чакае, калі і Ўкраіна, і Расея прызнаюць адказнасьць за трагедыю.

Томас Схансман
Томас Схансман

«Абедзьве краіны нясуць адказнасьць за МН17. Хоць прасіць урад Украіны прызнаць адказнасьць за тое, што не закрылі паветраную прастору, ня мае нічога агульнага з адказнасьцю расейцаў за забойства 298 чалавек, — лічыць Томас Схансман. — Але гэтыя дзьве рэчы для мяне важныя і сёньня, праз пяць гадоў».

У Гільвэрсуме добра ведаюць апошнія навіны пра расьсьледаваньне катастрофы, ведаюць і пра першыя прад’яўленыя абвінавачваньні. Пакуль у сьпісе толькі чатыры імі — трое былых расійскіх сілавікоў і адзін баявік з так званай «ДНР». У Нідэрляндах упэўненыя, што судовы працэс, які пачнецца ў сакавіку наступнага году, раскрые імёны ўсіх датычных да катастрофы.

У афіцыйнай вэрсіі сьледзтва, згодна з якой малайзійскі Boeing 777 быў зьбіты ракетай з расейскай устаноўкі «Бук», тут мала хто сумняваецца. Цяпер, акрамя прызнаньня палітычнай адказнасьці, у Гільвэрсуме чакаюць справядлівасьці і абяцаюць захоўваць памяць аб 15 загінулых гараджанах.

За гэтыя пяць гадоў спантанная ідэя вырошчваць сланечнікі стала традыцыяй, а сам кветка — ці не самым вядомым сымбалем гораду.

Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG