Танцы, музыка, сьмех, настрой. Я ішоў і згадваў, як у цэнтры сталіцы зьмяняліся дэкарацыі за апошнія трыццаць гадоў. З гэтым прыяцелем мы калісьці разам займаліся боксам у таварыстве «Спартак», што месьцілася ў будынку сёньняшняй каталіцкай катэдры, і часта вяртаючыся з трэніроўкі альбо спаборніцтваў, спускаліся зь Верхняга гораду на Зыбіцкую.
Напрыканцы 1970-х вуліца мела зусімпрыбіты выгляд, можна сказаць, што яе й не было. Нейкія пабудовы ці то не дарэшты зруйнаваныя, ці то недабудаваныя й кінутыя на вытвор лёсу. Пара-тройка драўляных хат з прыбіральнямі-шпакоўнямі на двары. Вялікія таполі, старыя сьмярдзючыя сараі, прытулак для разнастайных падлеткавых ватаг, мужычкі з «чарнільцам», непралазная гразь у дождж і г.д.
Неяк з прыяцелем, ідучы са спаборніцтваў, натрапілі мы там на трох хлопцаў-падлеткаў, як самі. Хлопцы толькі разьдзялілі пляшку віна «Агдам» і мелі намер прычапіцца, спытаўшы «пару капеек». Мы былі не ў гуморы, бо абодва прайгралі свае двубоі. Прадмова скончыласяпасьля словаў аднаго з нашых апанэнтаў, адрасаваных майму прыяцелю:
– Ты ведаеш, хто мой бацька? Мой бацька дырэктар Опэрнага тэатру, – расьцягваў ён свае словы, падступаючы й мераючыся патрапіць сябру пад вока.
Сябра чакаць ня стаў, ударыў насустрач, і сын дырэктара Опэрнага ўсеўся задам у калюгу пад плот.
– А мой токар, – злосна выгукнуў сябра.
Але праз сэкунду мы ўжо ледзь пасьпелі ўхіліцца ад здаравеннай штыкеціны, што, падскочыўшы на ногі, выдраў з гнілаватага плоту пасаджаны на азадак сын творчага дзеяча.
– Гэта было нечакана, – сьмяемся мы, згадваючы той выпадак.
– Наўрад ці сыны «дырэктараў опэрных» сёньня дзеляць «чарнільца», – задуменна прамаўляе прыяцель, гледзячы, як побач модныя маладзёны падсоўваюць бліжэй да сябе кілішкі тэкілы з цытрынай на абадку.
– Так, наступіла сьветлае заўтра, – пасьміхаюся я. Невылечны апэндыкс у самым сэрцы горада-героя набыў якасьць карнавалу ў Рыё. Грошы перамаглі, Зыбіцкая імкліва паўстала хоць і не са шкла й бэтону, як казалі раней, але ў сылікатных блёках і гіпсакардоне.
Пры слове гіпсакардон сябра пачынае крывіцца. А я згадваю сустрэчу на Зыбіцкай з мастацтвазнаўцам Сяргеем Харэўскім у кавярні пад назвай «Дэпо». Мы чакалі замоўленыя дзецям блінчыкі з сочывам, як раптам Сяргей заўважыў:
– Ведаеш, сяджу тут і не магу пазбыцца нейкага нутранога дысанансу. Я памятаю Зыбіцкую ўсякую: брудную, закінутую, зруйнаваную, зачышчаную разам зь вялізарнымі таполямі пад будаўнічую пляцоўку. Я столькі намагаўся, каб яна была не такой, як цяпер. Каб была сапраўднай, былі ж файныя праекты. Здавалася, што лепей нічога, чым такое, як цяпер. Але вось мы сядзім ва ўтульнай кавярні, бегаюць нашы дзеці, побач сьмяюцца людзі, і мне здаецца, што бог зь ім, лепш тое, што ёсьць, чым тое, што было, калі не было нічога.
Яшчэ я згадваю мінулы верасень, калі на Зыбіцкай сустрэліся з інстытуцкімі сябрамі, якія даўно жывуць у ЗША. Вырашаем, куды пайсьці сесьці пагаварыць.
– Давай тут, – кажуць. – Нам падабаецца.
Я пярэчу, маўляў несапраўдная вуліца, адна бутафорыя, і чую ў адказ:
– Ведаеш, мы выправіліся зь Менску дваццаць тры гады таму. Мы памятаем, як тут было. Мы вярталіся й думалі, што ўбачым? Аказалася, што ўбачылі Эўропу і нам ня надта цікава, з чаго яна зробленая.
Мне не хацелася ім болей пярэчыць, бо ў іх словах была свая рацыя.
У мяне няма ўжо той апантанасьці ні наконт Зыбіцкай, ні наконт Верхняга гораду, ні наконт усяго астатняга. Час робіць сваю справу. Вуліца Зыбіцкая, якой фактычна не існавала, цяпер існуе й жыве сваім даволі вясёлым прыватным жыцьцём, пра якое здымае рэпартаж партал tut.by.
Што будзе заўтра, ніхто ня ведае. Лёс дэкарацыяў – мяняцца.
Меркаваньні, выказаныя ў блогах, перадаюць погляды саміх аўтараў і не абавязкова адлюстроўваюць пазыцыю рэдакцыі.
