Лінкі ўнівэрсальнага доступу

УДЗЕЛЬНІКІ ЖАЛОБНАГА ШЭСЬЦЯ НА КУРАПАТЫ ЗГАДВАЛІ ДЗЯДЫ 1988 ГОДУ


Альгерд Невяроўскі, Менск

Сёлетняе традыцыйнае шэсьце ў Курапаты на Дзяды пачалося ад прахадной мескага гадзіньнікавага заводу, дзе сабралася каля 500 актывістаў Кансэрватыўна-хрысьціянскай партыі БНФ, Маладога Фронту, Партыі БНФ, сацыял-дэмакратычнай “Народнай грамады”, “Зубра” ды і ншых арганізацыяў, а таксама простыя грамадзяне.

Перад пачаткам паходу на Курапаты я пацікавіўся ў некаторых вядомых палітыкаў і грамадзкіх дзеячоў, чым адметнае гэтае ўжо пятнаццатае публічнае адзначэньне Дзядоў. Вось меркаваньне вядомага літаратара, старшыні Беларускага ПЭН-Цэнтру Лявона Баршчэўскага:

(Баршчэўскі: ) “Сёлетняе сьвята больш адметнае тым, мне здаецца, што расьце разуменьне ў грамадзтве, што чалавек без гістарычнай памяці — гэта не чалавек. Мне здаецца, што за гэты год цікаўнасьць у грамадзтве да гісторыі павысілася. Ведаю, што многія людзі купляюць кнігі, цікавяцца гэтымі пытаньнямі. Яны, можа, ня ўсе гатовыя выйсьці на вуліцу і пайсьці ў Курапаты, яны яшчэ да гэтага не дасьпелі. Але тое, што гэта імпрэза спрыяе пашырэньню гістарычнай памяці, а ў гэтым залог нашай будучыні, у мяне сумненьняў няма”.

Старшыня Таварыства беларускай мовы Алег Трусаў лічыць, як гэта ні парадаксальна, што дзень памінаньня продкаў Дзяды сталі для беларускай нацыі сымбалем адраджэньня:

(Трусаў: ) “Дзяды для Беларусі ёсьць сымбалем адраджэньня нашай нацыі. Тым больш, што сёньня мы ідзем у Курапаты пятнаццаты раз. І калі сталі адзначаць Дзяды, гэта першая прыкмета, што наша нацыя пачала абуджацца. Гэта сымбаль абуджэньня, бо ў нашых дзядоў культ продкаў заўжды быў моцна шанаваны. Курапаты ў апошнія гады паказалі, што народ можа сам зрабіць свой мэмарыял”.

У сацыял-дэмакратаў з “Народнай грамады”, якія бралі ўдзел у агульным шэсьці, склалася свая традыцыя адзначэньня Дзядоў. Апавядае лідэр “Народнай грамады” Мікола Статкевіч:

(Статкевіч: ) “Гэтае сьвята — успамін аб нашых продках. Ну й акрамя таго, першае публічнае сьвяткаваньне ў найноўшай беларускай гісторыі ў 1988 годзе надало гэтаму сьвяту і пэўны палітычны сэнс. Але ў нас ужо ёсьць пэўная партыйная традыцыя. Мы пройдзем з агульнай калёнай да скрыжаваньня праспэкту Скарыны з вуліцай Каліноўскага, і невялікай групай наведаем на Ўсходніх могілках магілу першага лідэра нашай партыі Міхася Ткачова. Ускладзем кветкі, памянем яго памяць, а потым дагонім калёну. Ёсьць рэчы, якія павінны быць пастаяннымі”.

Апоўдні калёна пад бел-чырвона-белымі сьцягамі й са сьпевамі рушыла праспэктам Скарыны ў бок Курапатаў. Удзельнікі акцыі несьлі з сабой больш дзясятка крыжоў, якія меліся ўсталяваць на тэрыторыі мэмарыялу. Многія мае суразмоўцы ў калёне казалі, што публічнае адзначэньне Дзядоў стала магчымым таму, што ў 1988 годзе на гэтую акцыю выйшлі дзясяткі тысяч менчукоў, якіх міліцыя труціла газам і зьбівала дубінкамі. Таму арганізатары шэсьця адмыслова спыніліся каля Ўсходніх могілак і згадалі тых, хто 15 гадоў таму ўпершню за савецкі час выйшаў на гэтае месца, каб ушанаваць сваіх продкаў.
Ігар Лосік Кацярына Андрэева Ірына Слаўнікава Марына Золатава Андрэй Кузьнечык
XS
SM
MD
LG