Рашэньне беларускіх уладаў будаваць на ягонай радзіме першую атамную электрастанцыю занепакоіла спэцыяліста. Ён далучыўся да грамадзянскай ініцыятывы «Астравецкая атамная — гэта злачынства», ставячы ў прыклад Нямеччыну, якая пасьля аварыі на японскай Фукусіме абвясьціла курс на згортваньне атамнай энэргетыкі. Апроч таго, доктар Віткоўскі актыўна супрацоўнічае з чарнобыльскімі праграмамі аздараўленьня беларускіх дзяцей у Нямеччыне.
Кожны раз, наведваючыся на Астравеччыну, лекар Алег Віткоўскі дзівіцца абыякавасьці землякоў да намеру кіраўніцтва краіны ўзьвесьці тут атамную электрастанцыю. Зрэшты, кажа ён, калі атрымліваць інфармацыю выключна з афіцыйнага тэлебачаньня і прэзыдэнцкай «Советской Белоруссии», то ніякай небясьпекі такія пляны нібыта і не ўяўляюць:
«Сытуацыя з інфармацыйным голадам, які цяпер існуе ў Беларусі, мяне заўсёды надзвычай турбавала і абурала. Людзі ня толькі ізаляваныя ад праўды, а баяцца нешта нават абмяркоўваць. Кожны раз, калі я прыяжджаю на радзіму і хачу выйсьці ў пасёлак з кім-небудзь пагаварыць, мой бацька просіць: Алег, толькі, калі ласка, нікому нічога не расказвай і нікога ні ў чым не пераконвай, таму што гэта можа і для цябе, і для нас дрэнна скончыцца.
Я, канечне, стаўлюся да гэтага з пэўнай іроніяй, і ўжо раз было, што мяне сустракалі мясцовыя журналісты і я ім чэсна казаў пра тое, што думаю — і пра атамную станцыю, і пра ролю Расеі, і пра Беларусь, і пра Эўропу ўвогуле. Бо асабліва крыўдна: пасьля чарнобыльскай катастрофы і таго, што адбылося на Фукусіме, калі ўвесь цывілізаваны сьвет паставіў пытаньне зьмены свайго стаўленьня да так званага мірнага атаму, у Беларусі мы ўсе робім выгляд, што нас гэта ня тычыцца. Маўляў, Чарнобыль даўно ў мінулым, цунамі недзе Японію патрэсла і на гэтым усё скончылася».
Параўноўваючы статыстыку захворваньняў у Беларусі і ў іншых эўрапейскіх краінах, Алег Віткоўскі робіць наступную выснову: Беларусь трымае сумнае лідэрства па хваробах, выкліканых узьдзеяньнем радыяцыі. Асабліва засмучае пашырэньне анкалягічных захворваньняў сярод дзяцей, якія хоць і нарадзіліся праз шмат гадоў пасьля аварыі на Чарнобыльскай АЭС, але жывуць усё на тых жа забруджаных тэрыторыях. Паводле яго, няма падстаў спадзявацца, што карціна зьменіцца ў агляднай будучыні — пэрыяд распаду асобных элемэнтаў расьцягваецца на сотні і нават тысячы гадоў:
«Што будзе адбывацца? Тое ж, што і цяпер адбываецца зь дзеткамі, якія апошнія чвэрць стагодзьдзя папаўняюць анкалягічныя клінікі. У Беларусі заўважна большая колькасьць захворваньняў на лейкозы — хваробы крыві — чым у іншых рэгіёнах, іншых краінах. Менавіта зыходзячы са страшнага суседзтва з Чарнобылем. Таму надзвычай важна, каб людзі, асабліва дзеці, не былі кінутыя сам-насам зь бядой. Прыклад Нямеччыны. У шмат якіх гарадах — будзь гэта Бэрлін, Дусэльдорф ці Дуйсбург, горад, у якім я працую, — існуюць чарнобыльскія арганізацыі па аказаньні дапамогі дзецям з забруджаных рэгіёнаў Беларусі.
Як правіла, звычайныя немцы, звычайныя грамадзяне зьбіраюцца ў такія групы і запрашаюць беларускіх хлопчыкаў, дзяўчатак з так званых небясьпечных зонаў да сябе дадому, каб яны адпачылі, каб нармальна пахарчаваліся, каб крыху падлячыліся. У кожнай з такіх арганізацыяў ёсьць свой даведнік, каталёг. Там таксама пазначанае і маё імя: Алег Віткоўскі — беларуска-расейска-польска-нямецкамоўны лекар. І калі якія-небудзь праблемы (а ў іх часам ня ўсё гладка са страхоўкай атрымліваецца), яны да мяне прыходзяць, і я тады лячу іх бясплатна. Ужо былі такія выпадкі — прыкладам, дзяўчынцы выразалі апэндыцыт».
На перакананьне Алега Віткоўскага, беларускім уладам варта пераняць прыклад Нямеччыны ня толькі ў стаўленьні да хворых дзяцей, але і ў адносінах да АЭС. Пасьля мінулагодняй аварыі на японскай Фукусіме Бэрлін пад ціскам грамадзкасьці адрэагаваў на надзвычайнае здарэньне: 7 атамных электрастанцыяў былі зачыненыя, яшчэ два дзясяткі спыняць сваё існаваньне да 2021 году. У тым, што атамная энэргетыка беспэрспэктыўная, суразмоўца не сумняецца. Ён падкрэсьлівае, якія высілкі могуць запатрабавацца, калі беларускае кіраўніцтва нарэшце само ў гэтым пераканаецца:
«Паказальны момант. Каб сёньня немцам пабудаваць атамную станцыю — падкрэсьліваю, што не беларусам — ім патрэбна 17 гадоў. Пры тым, што мы зьбіраемся ўзьвесьці за 5 гадоў! Цяпер уявім сабе: пабудавалі атамную станцыю, але за наступныя 10 ці 15 гадоў раптам камусьці ці нам усім дайшло: мы зрабілі нешта вельмі нядобрае. І вырашылі на наступны дзень, на наступны месяц ці на наступны год яе закрыць. За гэты час ужо вырасьлі нашы дзеці, якім па 15–17 гадоў, і пачынаецца наступная тэхнічная задача. Каб цалкам спыніць станцыю, запатрабуецца 20 гадоў! Гэта, акцэнтую ўвагу, 20 гадоў патрэбна немцам.
Вось і арытмэтыка: 17 гадоў будавалі, а потым 20 гадоў будзем яе спыняць. Разам — ледзьве ня 40 гадоў, гэта дзьве генэрацыі. Таму я цалкам далучаюся да думкі, што гэта палітычная пастка. Мы трапляем на кручок да Расеі, улазім у шалёныя даўгі, робім вялізныя інвэстыцыі, якія ў канчатковым выніку нічога не прынясуць. Жывучы ў Беларусі, Польшчы ці цяпер у Заходняй Нямеччыне і гледзячы на наш зямны шарык, у мяне ўсё часьцей складаецца ўражаньне: на сьвеце ёсьць маса людзей, якія гатовыя падпаліць усю плянэту дзеля таго, каб разагрэць сабе талерку супу».
Кожны раз, наведваючыся на Астравеччыну, лекар Алег Віткоўскі дзівіцца абыякавасьці землякоў да намеру кіраўніцтва краіны ўзьвесьці тут атамную электрастанцыю. Зрэшты, кажа ён, калі атрымліваць інфармацыю выключна з афіцыйнага тэлебачаньня і прэзыдэнцкай «Советской Белоруссии», то ніякай небясьпекі такія пляны нібыта і не ўяўляюць:
«Сытуацыя з інфармацыйным голадам, які цяпер існуе ў Беларусі, мяне заўсёды надзвычай турбавала і абурала. Людзі ня толькі ізаляваныя ад праўды, а баяцца нешта нават абмяркоўваць. Кожны раз, калі я прыяжджаю на радзіму і хачу выйсьці ў пасёлак з кім-небудзь пагаварыць, мой бацька просіць: Алег, толькі, калі ласка, нікому нічога не расказвай і нікога ні ў чым не пераконвай, таму што гэта можа і для цябе, і для нас дрэнна скончыцца.
Я, канечне, стаўлюся да гэтага з пэўнай іроніяй, і ўжо раз было, што мяне сустракалі мясцовыя журналісты і я ім чэсна казаў пра тое, што думаю — і пра атамную станцыю, і пра ролю Расеі, і пра Беларусь, і пра Эўропу ўвогуле. Бо асабліва крыўдна: пасьля чарнобыльскай катастрофы і таго, што адбылося на Фукусіме, калі ўвесь цывілізаваны сьвет паставіў пытаньне зьмены свайго стаўленьня да так званага мірнага атаму, у Беларусі мы ўсе робім выгляд, што нас гэта ня тычыцца. Маўляў, Чарнобыль даўно ў мінулым, цунамі недзе Японію патрэсла і на гэтым усё скончылася».
Беларусь трымае сумнае лідэрства па хваробах, выкліканых узьдзеяньнем радыяцыі. ...
Параўноўваючы статыстыку захворваньняў у Беларусі і ў іншых эўрапейскіх краінах, Алег Віткоўскі робіць наступную выснову: Беларусь трымае сумнае лідэрства па хваробах, выкліканых узьдзеяньнем радыяцыі. Асабліва засмучае пашырэньне анкалягічных захворваньняў сярод дзяцей, якія хоць і нарадзіліся праз шмат гадоў пасьля аварыі на Чарнобыльскай АЭС, але жывуць усё на тых жа забруджаных тэрыторыях. Паводле яго, няма падстаў спадзявацца, што карціна зьменіцца ў агляднай будучыні — пэрыяд распаду асобных элемэнтаў расьцягваецца на сотні і нават тысячы гадоў:
«Што будзе адбывацца? Тое ж, што і цяпер адбываецца зь дзеткамі, якія апошнія чвэрць стагодзьдзя папаўняюць анкалягічныя клінікі. У Беларусі заўважна большая колькасьць захворваньняў на лейкозы — хваробы крыві — чым у іншых рэгіёнах, іншых краінах. Менавіта зыходзячы са страшнага суседзтва з Чарнобылем. Таму надзвычай важна, каб людзі, асабліва дзеці, не былі кінутыя сам-насам зь бядой. Прыклад Нямеччыны. У шмат якіх гарадах — будзь гэта Бэрлін, Дусэльдорф ці Дуйсбург, горад, у якім я працую, — існуюць чарнобыльскія арганізацыі па аказаньні дапамогі дзецям з забруджаных рэгіёнаў Беларусі.
Як правіла, звычайныя немцы, звычайныя грамадзяне зьбіраюцца ў такія групы і запрашаюць беларускіх хлопчыкаў, дзяўчатак з так званых небясьпечных зонаў да сябе дадому, каб яны адпачылі, каб нармальна пахарчаваліся, каб крыху падлячыліся. У кожнай з такіх арганізацыяў ёсьць свой даведнік, каталёг. Там таксама пазначанае і маё імя: Алег Віткоўскі — беларуска-расейска-польска-нямецкамоўны лекар. І калі якія-небудзь праблемы (а ў іх часам ня ўсё гладка са страхоўкай атрымліваецца), яны да мяне прыходзяць, і я тады лячу іх бясплатна. Ужо былі такія выпадкі — прыкладам, дзяўчынцы выразалі апэндыцыт».
7 атамных электрастанцыяў у Нямеччыне былі зачыненыя, яшчэ два дзясяткі спыняць сваё існаваньне да 2021 году ...
На перакананьне Алега Віткоўскага, беларускім уладам варта пераняць прыклад Нямеччыны ня толькі ў стаўленьні да хворых дзяцей, але і ў адносінах да АЭС. Пасьля мінулагодняй аварыі на японскай Фукусіме Бэрлін пад ціскам грамадзкасьці адрэагаваў на надзвычайнае здарэньне: 7 атамных электрастанцыяў былі зачыненыя, яшчэ два дзясяткі спыняць сваё існаваньне да 2021 году. У тым, што атамная энэргетыка беспэрспэктыўная, суразмоўца не сумняецца. Ён падкрэсьлівае, якія высілкі могуць запатрабавацца, калі беларускае кіраўніцтва нарэшце само ў гэтым пераканаецца:
«Паказальны момант. Каб сёньня немцам пабудаваць атамную станцыю — падкрэсьліваю, што не беларусам — ім патрэбна 17 гадоў. Пры тым, што мы зьбіраемся ўзьвесьці за 5 гадоў! Цяпер уявім сабе: пабудавалі атамную станцыю, але за наступныя 10 ці 15 гадоў раптам камусьці ці нам усім дайшло: мы зрабілі нешта вельмі нядобрае. І вырашылі на наступны дзень, на наступны месяц ці на наступны год яе закрыць. За гэты час ужо вырасьлі нашы дзеці, якім па 15–17 гадоў, і пачынаецца наступная тэхнічная задача. Каб цалкам спыніць станцыю, запатрабуецца 20 гадоў! Гэта, акцэнтую ўвагу, 20 гадоў патрэбна немцам.
Вось і арытмэтыка: 17 гадоў будавалі, а потым 20 гадоў будзем яе спыняць. Разам — ледзьве ня 40 гадоў, гэта дзьве генэрацыі. Таму я цалкам далучаюся да думкі, што гэта палітычная пастка. Мы трапляем на кручок да Расеі, улазім у шалёныя даўгі, робім вялізныя інвэстыцыі, якія ў канчатковым выніку нічога не прынясуць. Жывучы ў Беларусі, Польшчы ці цяпер у Заходняй Нямеччыне і гледзячы на наш зямны шарык, у мяне ўсё часьцей складаецца ўражаньне: на сьвеце ёсьць маса людзей, якія гатовыя падпаліць усю плянэту дзеля таго, каб разагрэць сабе талерку супу».
