Сёньняшняе рашэньне міністраў замежных справаў краін Эўразьвязу працягнуць візавыя санкцыі адносна беларускіх урадоўцаў камэнтуюць палітыкі і палітолягі.
***
Рашэньне Эўразьвязу мы папрасілі пракамэнтаваць кіраўніцу брусэльскага офісу “За дэмакратычную Беларусь” Вольгу Стужынскую.
Cтужынская: Сёньняшняе рашэньне ні для кога не было сюрпрызам. Усе дыскусіі, якія вяліся наконт супрацоўніцтва паміж Беларусьсю з Эўразьвязам, зводзіліся да таго, што яно застанецца такім, якое ёсьць на сёньня. І таму рашэньне, было прынятае, яно зьявілася проста працягам таго, што было раней. Санкцыі былі працягнутыя яшчэ на год і на іх быў уведзены мараторый за выключэньнем усіх вядомых пэрсонаў.
Што тычыцца дыскусіі, то раней некаторыя краіны ЭЗ выказваліся за тое, каб санкцыі былі пакінутыя яшчэ на год, а мараторый на іх – толькі на 6 месяцаў. Гэта зьвязана і з прэзыдэнцкімі выбарамі, і з сытуацыяй з правамі чалавека. Але рашэньне было прынятае такім, якім было прынятае.
Карэспандэнт: Вольга, у нас зьявілася інфармацыя, што Дзьмітры Паўлічэнка выключаны са сьпісу асобаў, адносна якіх санкцыі працягваюць дзейнічаць.
Стужынская: Паводле маёй інфармацыі з Рады Эўразьвязу, якую я атрымала ад вельмі вартай даверу крыніцы, пытаньне пра прозьвішчы наагул не стаяла, пытаньне стаяла пра працяг санкцый у дачыненьні да тых людзей, якія і раней былі ў сьпісе. Таму я ня думаю, што гэта праўда, нібыта спадар Паўлічэнка быў выключаны з гэтага сьпісу.
Карэспандэнт: А ці абмяркоўваўся на пасяджэньні Рады Эўразьвязу новы плян супрацоўніцтва зь Беларусьсю, які распрацавала Эўракамісія?
Карэспандэнт: : Наколькі я ведаю, гэтага абмеркаваньня яшчэ не было, Эўракамісія толькі цяпер павінна была перадаць свае прапановы ў Раду. Так што дыскусія яшчэ наперадзе. І я ня думаю. што канструктыўная дыскусія па гэтым дакумэнце адбудзецца да прэзыдэнцкіх выбараў у Беларусі. Бо плян плянам, але Эўразьвяз вельмі пільна сочыць за тым, як праходзіць выбарчая кампанія, і будзе вельмі пільна сачыць за падлікам галасоў.
***
Мы таксама атрымалі камэнтар да рашэньня міністраў замежных справаў Эўразьвязу ад дэпутата нямецкага Бундэстагу ад фракцыі зялёных, сябра камітэту нямецкага парлямэнту па міжнародных справах Марылюізэ Бэк.
Яна лічыць цяперашняе рашэньне слушным і важным. Спадарыня Бэк адзначыла, што “падобнае статус-кво трэба захаваць да правядзеньня выбараў, паколькі эўрапейскім палітыкам неабходна паназіраць за тым, як будуць праходзіць гэтыя выбары. Ёсьць пэўныя нэгатыўныя адчуваньні адносна разьвіцьця, а таму гэткае рашэньне міністраў можа стаць пэўным ціскам на рэжым, у тым ліку падчас правядзеньня выбараў. Наколькі гэтага ўдасца дасягнуць, можна будзе меркаваць толькі пасьля выбараў. Карацей, наступныя месяцы дадуць пэўную карціну. Рабіць нейкія прагнозы цяпер немагчыма.
Як і большасьць эўрапейскіх палітыкаў, нямецкія зялёныя надаюць вялікае значэньне мэтанакіраваным санкцыям. У тым выпадку, калі яны могуць быць выкарыстаныя, яны зьяўляюцца вельмі карысным інструмэнтам. Але нярэдка санкцыі не дасягаюць мэты і ня маюць жаданага эфэкту.
ЭЗ заўсёды адкрыты для будаваньня сваіх дачыненьняў зь Беларусьсю і да спыненьня парушэньняў правоў чалавека ў гэтай краіне. Разам з тым ЭЗ незалежна ад палітычных адносін імкнецца заахвочваць супрацоўніцтва з грамадзянскай супольнасьцю ў Беларусі. Перш за ўсё мы лічым неабходным палегчыць працэдуры атрыманьня візаў для грамадзянаў Беларусі”, – гаворыцца ў заяве дэпутаткі Бундэстагу Марылюізэ Бэк.
***
Сёньняшняе рашэньне міністраў замежных справаў ЭЗ пракамэнтаваў таксама дэпутат Эўрапарлямэнту ад Літвы Юстас Палецкіс.
Палецкіс: Я не прысутнічаў на пасяджэньні, але я мяркую, што сутыкненьне меркаваньняў было, былі тыя, хто прапаноўваў наагул скасаваць санкцыі і ўжо не вяртацца да іх. Я мяркую, што зараз не гучалі галасы вярнуць санкцыі ў поўным аб'еме, не гучалі з прычыны вядомага канфлікту паміж Масквой і Менскам.
Найбольш лягічным было даць Беларусі яшчэ адзін шанец, даць магчымасьць уладам у Менску зрабіць неабходныя крокі, каб гэты дамоклаў меч не вісеў больш і каб Беларусь і ЭЗ перайшлі б да плённага супрацоўніцтва, дыялёгу, які цяпер, зразумела, немагчымы.
Карэспандэнт: Тое, што такое рашэньне было прынятае цяпер, у разгар выбарчай кампаніі – ці ня можа яно аказацца на руку афіцыйнаму Менску, аднаму з прэтэндэнтаў на пасаду прэзыдэнта – Аляксандру Лукашэнку?
Палецкіс: У пэўнай ступені гэта так. Але не было важкіх прычын дзейнічаць інакш. З другога боку, зразумела, усе разумеюць, што калі б нават цяпер Беларусь за няпоўныя два месяцы здолела перайсьці да эўрапейскіх стандартаў правядзеньня выбараў (гэтага, зразумела, ня будзе), то і ў гэтым гіпатэтычным выпадку перамог бы цяперашні прэзыдэнт. Так што вашае пытаньне – больш тэарэтычнае.
Карэспандэнт: Гэта агульнае меркаваньне ў Эўрапарлямэнце і ў Эўразьвязе – што Лукашэнка ўсё роўна б перамог?
Палецкіс: Так, я мяркую, што гэта прызнаецца. Сытуацыя была б зусім іншая, калі б у Беларусі былі свабодныя СМІ, калі б тэлебачаньне, радыё, газэты былі даступныя ўсім, у тым ліку і апазыцыі, калі б у парлямэнце была апазыцыя, калі б не перасьледаваліся няўрадавыя арганізацыі і апазыцыя –тады вынік выбараў мог бы быць і іншым.
***
Рашэньне Эўразьвязу мы папрасілі пракамэнтаваць кіраўніцу брусэльскага офісу “За дэмакратычную Беларусь” Вольгу Стужынскую.
Што тычыцца дыскусіі, то раней некаторыя краіны ЭЗ выказваліся за тое, каб санкцыі былі пакінутыя яшчэ на год, а мараторый на іх – толькі на 6 месяцаў. Гэта зьвязана і з прэзыдэнцкімі выбарамі, і з сытуацыяй з правамі чалавека. Але рашэньне было прынятае такім, якім было прынятае.
Карэспандэнт: Вольга, у нас зьявілася інфармацыя, што Дзьмітры Паўлічэнка выключаны са сьпісу асобаў, адносна якіх санкцыі працягваюць дзейнічаць.
Стужынская: Паводле маёй інфармацыі з Рады Эўразьвязу, якую я атрымала ад вельмі вартай даверу крыніцы, пытаньне пра прозьвішчы наагул не стаяла, пытаньне стаяла пра працяг санкцый у дачыненьні да тых людзей, якія і раней былі ў сьпісе. Таму я ня думаю, што гэта праўда, нібыта спадар Паўлічэнка быў выключаны з гэтага сьпісу.
Карэспандэнт: А ці абмяркоўваўся на пасяджэньні Рады Эўразьвязу новы плян супрацоўніцтва зь Беларусьсю, які распрацавала Эўракамісія?
Карэспандэнт: : Наколькі я ведаю, гэтага абмеркаваньня яшчэ не было, Эўракамісія толькі цяпер павінна была перадаць свае прапановы ў Раду. Так што дыскусія яшчэ наперадзе. І я ня думаю. што канструктыўная дыскусія па гэтым дакумэнце адбудзецца да прэзыдэнцкіх выбараў у Беларусі. Бо плян плянам, але Эўразьвяз вельмі пільна сочыць за тым, як праходзіць выбарчая кампанія, і будзе вельмі пільна сачыць за падлікам галасоў.
***
Мы таксама атрымалі камэнтар да рашэньня міністраў замежных справаў Эўразьвязу ад дэпутата нямецкага Бундэстагу ад фракцыі зялёных, сябра камітэту нямецкага парлямэнту па міжнародных справах Марылюізэ Бэк.
Як і большасьць эўрапейскіх палітыкаў, нямецкія зялёныя надаюць вялікае значэньне мэтанакіраваным санкцыям. У тым выпадку, калі яны могуць быць выкарыстаныя, яны зьяўляюцца вельмі карысным інструмэнтам. Але нярэдка санкцыі не дасягаюць мэты і ня маюць жаданага эфэкту.
ЭЗ заўсёды адкрыты для будаваньня сваіх дачыненьняў зь Беларусьсю і да спыненьня парушэньняў правоў чалавека ў гэтай краіне. Разам з тым ЭЗ незалежна ад палітычных адносін імкнецца заахвочваць супрацоўніцтва з грамадзянскай супольнасьцю ў Беларусі. Перш за ўсё мы лічым неабходным палегчыць працэдуры атрыманьня візаў для грамадзянаў Беларусі”, – гаворыцца ў заяве дэпутаткі Бундэстагу Марылюізэ Бэк.
***
Сёньняшняе рашэньне міністраў замежных справаў ЭЗ пракамэнтаваў таксама дэпутат Эўрапарлямэнту ад Літвы Юстас Палецкіс.
Найбольш лягічным было даць Беларусі яшчэ адзін шанец, даць магчымасьць уладам у Менску зрабіць неабходныя крокі, каб гэты дамоклаў меч не вісеў больш і каб Беларусь і ЭЗ перайшлі б да плённага супрацоўніцтва, дыялёгу, які цяпер, зразумела, немагчымы.
Карэспандэнт: Тое, што такое рашэньне было прынятае цяпер, у разгар выбарчай кампаніі – ці ня можа яно аказацца на руку афіцыйнаму Менску, аднаму з прэтэндэнтаў на пасаду прэзыдэнта – Аляксандру Лукашэнку?
Палецкіс: У пэўнай ступені гэта так. Але не было важкіх прычын дзейнічаць інакш. З другога боку, зразумела, усе разумеюць, што калі б нават цяпер Беларусь за няпоўныя два месяцы здолела перайсьці да эўрапейскіх стандартаў правядзеньня выбараў (гэтага, зразумела, ня будзе), то і ў гэтым гіпатэтычным выпадку перамог бы цяперашні прэзыдэнт. Так што вашае пытаньне – больш тэарэтычнае.
Карэспандэнт: Гэта агульнае меркаваньне ў Эўрапарлямэнце і ў Эўразьвязе – што Лукашэнка ўсё роўна б перамог?
Палецкіс: Так, я мяркую, што гэта прызнаецца. Сытуацыя была б зусім іншая, калі б у Беларусі былі свабодныя СМІ, калі б тэлебачаньне, радыё, газэты былі даступныя ўсім, у тым ліку і апазыцыі, калі б у парлямэнце была апазыцыя, калі б не перасьледаваліся няўрадавыя арганізацыі і апазыцыя –тады вынік выбараў мог бы быць і іншым.
