Вандалы зьнішчылі крыжы ў віцебскіх Курапатах

Невядомыя зьнішчылі некалькі драўляных крыжоў на месцы масавых сталінскіх расстрэлаў ля вёскі Паляі пад Віцебскам. Актывіты апазыцыю хочуць тут зрабіць уздоўж дарогі Крыжовую алею — на ўзор менскіх Курапатаў.

У лесе ля вёскі Паляі,што за 7 кілямэтраў ад Віцебску, у 1930-40-я гады расстрэльвалі мясцовых жыхароў. Першы мэмарыяльны крыж тут зьявіўся ў 1989 годзе. Ён прастаяў нядоўга — неўзабаве зьнік. Пазьней ўсталявалі яшчэ тры: адзін — высокі, жалезны, і яшчэ два — меншыя, драўляныя.

Пра тое, што два з трох крыжоў зьніклі, даведалася сябра аргкамітэту па стварэньні Партыі БХД Тацяна Севярынец:

“Сёньня зранку мне патэлефанаваў наш сябра, які ў той лес, дзе былі крыжы, час ад часу езьдзіў у грыбы. Неяк ён у мяне пытаўся, што гэта за крыжы, я яму распавяла, зь якой нагоды яны пастаўленыя. Дык вось сёньня ён сказаў, што іх там ужо няма. Застаўся толькі высокі жалезны крыж, а тыя, што ставілі мы зь сябрамі Кансэрватыўна-Хрысьціянскай Партыі БНФ, зьніклі. Не ўяўляю, у каго на гэта паднялася рука, бо крыжы ж былі асьвечаныя”.

Высокі жалезны крыж, пра які згадвае спадарыня Тацяна, быў пастаўлены з ініцыятывы праваслаўнай царквы — паблізу тут дзіцячы праваслаўны летнік “Дружба”. І ён, і меншыя, драўляныя крыжы былі добра відаць з шашы Віцебск — Лёзна . Пэўную небясьпеку актывісты прадчувалі ўжо, назіраючы за нядаўняй рэканструкцыяй аўтадарогі Р-21, якую пашыралі якраз у бок вёскі Паляі. Аднак будаўнікі ня толькі не кранулі крыжоў, але й зрабілі зручнейшай каляіну да тае палянкі, дзе яны стаяць.

Што здарылася з драўлянымі крыжамі, якія ў розныя гады тут усталявалі віцебскія актывісты, паспрабаваў даведацца старшыня абласной суполкі Партыі БНФ Кастусь Смолікаў:

“Я патэлефанаваў у тамтэйшы Варонаўскі сельскі савет, і галоўны спэцыяліст мне сказала, што яны нічога ня ведаюць. Загаду ім ніякага не было — яна сказала б, каб быў нейкі афіцыйны загад крыжы прыбраць. Датэлефанаваўся я і да РАУСу Віцебскага раёну. Дзяжурны міліцыянт сказаў, што таксама нічога ня ведае і што заяву пра зьнікненьне ніхто не пісаў. Я сказаў, што мы заедзем ды напішам”.

Некалі ліст з прапановай стварыць у лесе каля вёскі Паляі мэмарыял актывісты Партыі БНФ напісалі старшыні Віцебскага райвыканкаму Івану Вазьміцелю. У адказ атрымалі адмову: маўляў, няма дастатковай колькасьці сьведчаньняў пра тое, што тут былі масавыя расстрэлы.



Прадстаўнікі Партыі БНФ прапанавалі дапамагчы ў зборы ўспамінаў сьведкаў і іншых гістарычных матэрыялаў. І вырашылі стварыць тут Крыжовую алею, такую, як у Курапатах. Невядомыя вандалы зьнішчылі крыжы, але не паламалі гэтых намераў.