فرهاد شینواری په خیبر کې د مشال راډیو خبریال دی او د هم هغې سیمې پر سیاسي، اقتصادي او ټولنیزو موضوعاتو خبریالي کوي.
د تيرا د کډوالو د کمېټې مشر قسمت الله اپريدي د نومبر پر ۲۸مه مشال راډيو ته وويل، بېځايه شوي خلک اندېښمن دي چې د ژمي ورښتونه به يې قيمتي کورونه خراب کړي او حکومت به يې د پخوا په څېر د تاوان اندازه ډېره کمه ولګوي.
د پېښور تاج اباد په کچه ابادۍ کې میشت ۶۰ کلن ظاهر جان مشال راډیو ته وویل چې ټوله کورنۍ یې د کډوالۍ قانوني اسناد لري خو په وروستیو کې د پولیس رویې سخت په تنګ کړی دی. "نه غواړم چې په پاکستان کې پاتې شم. پولیس راباندې چاپې وهي، کورونو ته دننه کېږي."
د خیبر ضلعې تعلیم محکمې د نومبر پر ۲۴مه، مشال راډیو ته په استولی خبر پاڼه کې ویلي دي چې د خیبر پښتونخوا نګران حکومت په قبایلي ضلعو کې له شپږم ټولګي څخه تر ۱۲م ټولګي پورې په سرکاري سکولونو کې د ښځینه زده کونکو میاشتینۍ وظیفو پروګرام تر ۲۰۲۵ز کال پورې غځولی دی.
په پېښور کې یو سوداګر کلیم الله وايي، پر تورخم د "مختلفو سختیو له وجې اوس زیات شمېر افغان سوداګر پاکستان ته نه راځي او د ایران منډیو ته یې مخه کړې ځکه چې ایران ویزه هم په اسانۍ ورکوي او ډېر سهولتونه ورکوي."
په وروستیو کې په شمالي او جنوبي وزیرستانونو، لکي مروت، ډېره اسماعیل خان او خوا و شا سیمو کې د وسلوالو فعالیتونه زیات شوي دي چې پر ضد یې د پاکستان پوځ وخت په وخت عملیات کوي.
د دې کډه شویو کورنیو غړیو د نومبر پر ۱۹مه، مشال راډیو ته وویل چې د پاکستان د امنیتي ځواکونو په امر یې دویم ځل خپل کورونه پرېښودل او اوس پکار ده چې حکومت ورسره پوره مرستې وکړي.
په پېښور کې له یاد تجارت سره تړلي سوداګر کلیم الله د نومبر پر ۱۹ مه، مشال راډیو ته وویل چې د تورخم کسټم (ګمرک) چارواکو ورته ویلي چې افغان ډرایوران او سوداګر به د نومبر له ۲۱مې وروسته له افغانستانه پاکستان ته له پاسپورټ او ویزې پرته نه پریښودل کېږي.
په خیبر ضلع کې د ملګرو ملتونو د کډوالو ادارې (یو اېن اېچ سي ار) یو چارواکي ارشاد خان د نومبر پر اتمه مشال راډیو ته وویل چې تېره شپه تر ۱۱ نیمو بجو پورې پر تورخم دروازه شاوخوا ۵،۲۰۰ کډوال خپل هېواد ته ستانه شول.
د جنوبي اسیا لپاره د یاد سازمان د کمپاینونو مرستیالې لیویا ساکاردي د نومبر پر ۱۰مه په یوه خبرپاڼه کې ویلي چې له زرګونو افغان کډوالو څخه د "سیاسي پیادو" په توګه کار اخیستل کېږي تر څو په داسې حال کې افغانستان ته ستانه شي چې هغوی هلته له خطرونو سره مخامخ دي.
د ملګرو ملتونو د کډوالو ادارې (یو اېن اېچ سي ار) ویلي دي چې په پاکستان کې مېشت هغه افغانان چې د مهاجرت او د افغان وګړیتوب یا شهریت کارډونه لري، په جبري ډول له هغه هېواده له ایستلو مستثنا دي.
چارواکي وايي، ځينې افغان کډوال د لواړګي (لنډي کوتل) لنډمهالي کیمپ ته لېږدول کېږي او ځینې یې بیا مستقیماً تورخم ته استول کېږي. اخوا په چمن کې چارواکو ویلي دي چې د نومبر له لومړۍ راهیسې یې تر ۵۰،۰۰۰ پورې افغانان سپین بولدک ته لېږدولي دي.
په تورخم کې د ملګرو ملتونو د کډوالو ادارې (یو اېن اېچ سي ار) یوه چارواکي ارشاد خان مشال راډیو ته وویل چې د نومبر پر دويمه پر هغه لاره ۱۹،۰۰۰ بې اسناده افغان کډوال هېواد ته ستانه شوي دي.
د کوټې د پولیسو مشر جواد طارق خبریالانو ته ویلي دي چې د نومبر پر لومړۍ نېټه یې په کوټه کې ۵۷۲ افغانان نیولي دي چې پکې ښځې او ماشومان هم شامل دي. په کېماړۍ کې د لنډمهالي کیمپ ویاند ظهور مري ویلي دي چې د نومبر پر لومړۍیې شاوخوا ۴۰۰ تنه کیمپ ته لېږدولي چې پکې ۱۳۸ بې اسناده افغانان هم شامل ول.
د غیرقانوني کډوالو د نيولو دوام
چارواکي کیمپ ته وررسېدونکي ټول افغانان د وګړو د ثبتولو، شناختي کارډونو او نورو اسنادو ادارې (نادرا) په ګرځنده مرکزونو کې ثبتوي او د ګوتو نښې او انځورونه (بایومیټرک) یې اخلي، بیا یې د ګمرک دفتر ته استوي چې هلته یې د پاکستان د پلټنو وفاقي ادارې کارکوونکي تالاشي اخلي او بیا یې په حکومتي ګاډو کې سپروي.
نور وښیئ
