شاهنواز ترکزی له پېښوره د مشال راډیو خبریال دی او د مومندو، باجوړ او شاوخوا سیمو په اړه رپورټونه جوړوي.
د قبایلي سیمو ولس وايي، که څو هم راتلونکې نوي قانوني بدلون ته خوشاله دي، خو نه دي خبر چې دغه بدلون به له موجوده اېف سي آره څومره بدل وي.
مومندو کې چارواکي وايي هغه څلويښت ښوونځي يا سکولونه به بيرته پيلوي چې يوې غيرسرکاري ادارې تر دريوو کلونو پورې وچلول. د چارواکو په خبره دا ابتدايه ښوونځي د نړيوالې خيريه ادارې (IRC) په مالي مرسته دوو ځايي غيرسرکاري ادارو چلول چې د پروژې تر ختمېدو وروسته يې ۲۸۰۰ زده کوونکي له زده کړو بې برخې شوي دي.
په پارلېمان کې د کورمې استازي ساجد حسېن توري هم د یکشنبې پر ورځ مشال راډیو ته په استولي پیغام کې ویلي، د وزیراعظم د بهرنیو چارو سلاکار او د اصلاحاتي کمېټۍ مشر سرتاج عزیز په خپلو سپارښتنو کې ویلي چې هغو سیمو ته د صوبې یا ګلګت بلتستان په څېر قانوني او اییني حیثیت ورکول د قبایلو په ګټه نه دي.
له مومندو ننګرهار ته تلونکې د ګورسل لار د سوداګرۍ لپاره کارول کېږي خو د سړک خرابوالي له کبله هم ولس او هم کاروباریان له مشکلاتو سره مخامخ دي. ورسره دا لار له څو کلونو راهیسې بنده ده او د سیمې خلک وايي، د ډېورنډ هغې خوا ته یې له خلکو سره هېڅ رابطه نه ده پاتې شوې. رپورټ وګورئ.
ملک ګل شاه ساپی وايي، حکومت له دوی څخه وړې او غټې وسلې هم غونډې کړې دي، نو په تشو لاسونو څنګه له وسله والو سره جګړه وکړي.
د سیمې ولس او د انسانی حقونو لپاره کارکوونکیو دغه سرکاري ګام غندلی دی او وايي چې دا فیصله نه یواځې د بشری حقونو بلکې د ځیناورو له حقونوهم سرغړونه ده. ولس غوښتنه کړې چې سرکار دې ژر تر ژره خپله فیصله بیرته واخلي.
د مومندو ایجنسۍ د حلیمزو قبیلې قامي تړون/جرګې د دغه سیمې لږ تر لږه ۱۰ کورونه په باروتو الوځولي دي.
په ورسک کې د ملېشې ځواک ۱۰۲۲ کسان له روزنې فارغ شول او اوس په ځواک کې سرتېري شول. د دوشنبې یا ګل پر ورځ په اکاډمۍ کې د سرتېرو فراغت غونډه وشوه چې ورته د ځواک لوړپوړي افسران ورغلي ول. پر دې موضوع دا رپورټ وګورئ.
د شوکدر (شبقدر) د نجونو په ښوونځي کې یوه استاده ده او د زده کوونکو ناستې ځای هم نه لري. په سکول کې ماشومانې پر ځمکه ناستې وي او زده کړې تر لاسه کوي. ماشومانو مشال راډیو ته وویل، حکومت دې ورته استادانې ورولي او د ناستې لپاره دې ورته ټاټونه یا ټغرونه برابر کړي. نور په دې رپورټ کې.
دا ته چې له جنته پسې ووتې، رسوا شوې غنم وو او که نه څوک غنمرنګه وه بابا!! په مومندو کې د ((ځوانانو کلنۍ مشاعره)) شوې ده چې ورته د سیمې ګڼ لیکوالان او شاعران ورغلي ول. غونډې ته ورغلیو لیکوالانو نه یوازې شعرونه وویل بلکې ویناګانې یې هم وکړې او پر دې یې ټینګار وکړ چې پښتانه دې خپل اتلان وپېژني.
په باجوړ کې د ناامنیو په پېښو کې د وژل شویو کسانو ماشومانو لپاره د زده کړو او د اوسېدو یو مرکز جوړ دی چې پکې دا مهال ۱۱۴ یتیمان زده کړې کوي او ځېنې یې پکې اوسي. په الهدا مرکز کې له دیني او عصري دواړه علوم ښودل کېږي. تفصیل په ویډیويي رپورټ کې.
چارواکي وايي، د چارشنبې پر ورځ په دوېزو کې امنیتي سرتېري او د سیمې مشران د امنیت ټینګښت په موخه روان ول چې پر موټر یې چاودنه وشوه.
د مومندو په ګنداو کې عوامي نیشنل ګوند د قبایلي سیمو قانون اېف سي ار ضد جلسه کړې چې پکې ګډونوالو د دې قانون خلاف نعرې ووهلې او له پاکستانیو واکدارانو یې غوښتنه وکړه چې قبایلي سیمې دې په خیبر پښتونخوا ورګډې کړل شي. تفصیل په دې ویډیويي رپورټ کې.
په مومندو کې د نړیوالې مرستندویه ادارې ای ار سي په مالي ملاتړ د خیر ښېګڼې بلې ادارې (هېلپ اېن نیډ) سکولونه تړل کېږي ځکه چې د پروژې نېټه یې د مارچ پر ۲۹مه پای ته ورسېده. د ښوونځیو استادان او زده کوونکي تفصیل په دې ویډیويي رپورټ کې.
په مومندو کې د خرګاډو او بایسېکلونو د زغل سیالۍ پای ته ورسېدې. په غلنۍ کې د زغل په دې سیالیو کې ګڼو ځوانانو برخه واخیسته. ډېر داسې ځوانان هم سیالیو ته ورغلي ول چې تر میاشتو، میاشتو یې خپلو خرو ته ښه خواړه ورکړي ول او د هغوی روغتیا ته یې پوره پام کړی وو. نور په دې ویډیو کې.
په مقابلو کې لومړی، دوهم او درېیم راتلونکیو لوبغاړو ته نغد انعامونه هم ورکړل شول.
د مومند ایجنسۍ په غلنۍ سیمه کې د هغو کسانو په یاد کې غونډه وشوه چې د ترهګرۍ خلاف د جنګ پرمهال وژل شوي دي.
یو شمیر مدني فعالانو د قبایلي سیمو لپاره د بشري حقونو یو کمیسون جوړکړی چې موخه یې په یادو سیمو کې د بشري حقونو د سرغړونو مخنیوی کول دي.د دغه کمیسون منشور به د دسمبر په لسمه نیټه اعلان شي
راپورونه وايي په باجوړ کې د پپيلز پارټۍ د مشر، د فاټا سياسي اتحاد صدر او د پارليمنټ د پخواني غړي اخونزاده چټان زوی سکول ته د تګ پر مهال تښتول شوی دی.
د حکومت له خوا پر دې پورته شوي ګام د دې عیسايي وګړو د خوښۍ څرګندونه کړې ده او وايي چې اوس به یې په یو شمېر برخو کې شته ستونزې اسانې شي.
نور وښیئ