Türkmenistan

Mary welaýaty Serdar Berdimuhamedowyň sapara gelmegine taýynlyk görýär diýip, Azatlygyň habarçysy öz çeşmelerine salgylanyp habar berýär. Şu aralykda prezidentiň Ahalda “Altyn halka” döwlet kärhanasynyň täze maldarçylyk toplumynyň ulanmaga berilmegine gatnaşyp, suw hojalyk pudagynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak boýunça alnyp barylýan işler bilen tanşandygy habar berildi.

Prezidentiň Mary sebitine anyk haçan gelýändigi belli däl, ýöne çeşmeler ýerli ýolbaşçylaryň bu saparyň 2-5 nji dekabr aralygynda amala aşyrylmagyna garaşýandyklaryny aýtdy diýip, habarçymyz 2-nji dekabrda ýazdy.

Adatça bolşy ýaly, ýokary derejeli saparyň öňünden Mary şäheriniň ähli ýerinde arassaçylyk işleri geçirilýär, hususan-da Mary aeroportynyň ýanyndaky zeýkanal arassalanyp, täzeden gazylýar, potrat meýdanlary guran ot-çöplerden arassalanýar, ýollaryň döwük-ýenjik ýerlerini oňaryp, asfalt bilen ýamaýarlar diýip, habarçymyz ýazýar.

"Işgärler irden çykyp, agşama çenli arassaçylyk edýärler"

Onuň tassyklamagyna görä, ýol edarasynyň işgärleri uzakly günlerini, irden çykyp, gün ýaşýança arassaçylyk işlerini edip geçirýärler.

Degişli maglumat

Et gymmatçylygynyň arasynda möhleti geçen et önümleri satuwa çykarylýar, iýmitden zäherlenýän ýaşaýjylar ‘köpelýär’

“Býujet edaralarynyň işgärleri eýýäm 10 gün bäri günde şäheriň protokol köçelerinde guralýan ýowar çärelerine alnyp gidilýär. Prezidentiň öňünden çykmaly, ony dabara bilen garşy almaly býujet işgärleri iki aý öň saýlanyp alyndy” diýip, Azatlygyň çeşmesi aýtdy.

Onuň sözlerine görä, bu çärä gatnaşjak işgärleriň pasportlarynyň nusgalary, suratlary alyndy, üç arka maglumatlaryny getirmekleri soraldy.

Bu maglumatlar soňra ýerli hukuk goraýjylara berildi diýip, çeşme ähli barlagdan geçirilen adamlaryň prezidentiň geljek güni bellenilen çäreden galmaly däldigini aýtdy.

“Dabaraly çäre gatnaşmaly edilip, barlaglardan doly geçen adamlardan, prezidentiň gelen güni boljak çäreden galmaga haklarynyň ýokdugy, ýagny olaryň mundan habarly edilendigi barada dilhaty alynýar. Pata, toý, bular bahana bolup bilmez” diýip, býujet işgärleriniň ýolbaşçylaryna duýduryş berildi.”

Azatlygyň habarçysynyň aýry-aýrylykda gürleşen adamlarynyň aýtmaklaryna görä, prezidentiň welaýat saparynyň, ýagny birnäçe sagat içinde gelip-gitmeginiň 1-2 aý öňünden ilatyň bimaza edilmegi barha köp adamda 'nägilelik döredýär'.

“Býujet işgärleri prezidentiň gysga wagtlyk saparynyň bir, iki aý öňünden biynjalyk edilýär. Tä prezident gelip, soň yzyna gidýänçä arkaýyn işlemäge goýmaýarlar. Prezidentiň sapary sebäpli welaýatda internet ulgamynyň tizligi hem peseldildi, ähli tölegli vpn-ler öçürildi. Ýöne, prezident gelýär diýilse, haýsy Berdimuhamedowyň geljegi hem belli däl. Ozal iki bolsalar, indi olaryň hataryna öňki prezidentiň gyzy hem goşuldy” diýip, adyny aýdylmazlygyny soran ýaşaýjy kimiň sapara gelendiginiň diňe ol welaýata gelip, yzyna gaýdanyndan soň belli bolýandygyny hem sözüne goşdy.

Garaşsyz ýagdaýda, resmilere tassykladyp ýa inkär etdirip bolmaýan maglumata görä, prezidentiň Ýolöten etrabyna barjakdygy aýdylýar.

Prezident Ahalda azyk, suw meseleleri bilen 'gyzyklandy'

Türkmen metbugatynyň ýurtda ýokarlanýan et-ýag, azyk ýetmezçiligi aladalarynyň arasynda, 1-nji dekabrda beren habaryna görä, Serdar Berdimuhamedow “Altyn halka” döwlet kärhanasynyň täze maldarçylyk toplumynyň ulanmaga berilmegine gatnaşdy.

Azatlygyň Ahaldaky habarçysy oktýabr aýynyň aýagynda bu kärhananyň işini togtadandygyny habar beripdi.

Degişli maglumat

Türkmenistanyň suw meselesi ýurduň geosyýasy geljegine hem wehim salyp biler - Synçy

Türkmen metbugaty mart aýynda maldarçylyk we guşçulyk senagaty döwlet birleşiginiň döwrebaplaşdyryljakdygyny habar berip, azyk howpsuzlygyny üpjün etmek ugrunda alnyp barylýan ‘uly işleri’ magtan hem bolsa, “Altyn halkanyň” ýurtdaky azyk bolçulygyna goşjak goşandy üçin näçeräk döwlet serişdesiniň goýberilýändigi, täze dörediljek iş orunlary barada hiç bir zat aýtmandy.

Şeýle-de, Berdimuhamedow 1-nji dekabrda suw hojalyk pudagynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak boýunça alnyp barylýan işler bilen tanyşdy. Bu tanyşlyk Azatlygyň ýurtdaky suw aladalary barada çap eden uly göwrümli synlarynyň yz ýanyna gabat geldi.

Emma muňa garamazdan, türkmen metbugatynyň habarynda kän anyk maglumat berilmeýär. Ýagny, “Häzirki wagtda ýurdumyzyň suw hojalygy pudagynyň tehniki binýady yzygiderli pugtalandyrylyp, onuň döwrebaplaşdyrylmagyna köp möçberde maliýe serişdeleri gönükdirilýär” diýip, habarda hiç bir san getirmezden aýdylýar.

Azatlyk bilen anonimlik şertinde gürleşen suw hünärmenleri indi uzak wagt bäri ýurduň suw hojalygy pudagyna milliardlarça dollar serişde ýatyrmalydygyny aýdyp gelýärler.

Gadyrly okyjy, siz Telegram we WhatsApp tilsimleriniň messenjerleri arkaly Azatlyk Radiosy bilen howpsuz ýagdaýda habarlaşyp bilersiňiz. Telefon belgileri: +420 724 168 989 we +420 773 797 383.

Türkmenistanda VPN ulgamlary arkaly işleýär. Siz şu meýl: azathabar@derweze.net we sep arkaly biziň mugt Psiphon3 VPN ulgamymyzy Android ulgamlary üçin ýükläp bilersiňiz. Azatlyk Radiosy siziň şahsyýetiňiziň doly gizlinligini kepillendirýär.

Türkmenistanda raýatlaryň aýlyk zähmet, pensiýa, talyp we diňleýji haklaryna we döwlet kömek pullaryna degişli iki sany üýtgetme güýje girýän ýaly bolup görünýär. Olaryň birinjisi - 2026-njy ýylyň 1-nji ýanwaryndan başlap raýatlaryň aýlyk zähmet, pensiýa, talyp we diňleýji haklarynyň hem-de döwlet kömek pullarynyň 10% ýokarlandyrymagy bes edilýär.

Ikinjisi bolsa - Täze ýyl baýramynyň öň ýanynda iki aýyň zähmet hakyny öňünden bermek tejribesi ýatyrylýar. Bu ýagdaýlar barada Balkan welaýatynyň döwlet edara-kärhanalarynyň işgärleriniň, şol sanda hasapçylarynyň ençemesi anonimlik şertinde Azatlyk Radiosynyň sebitdäki habarçysyna gürrüň berdi.

“Bu üýtgetmeler barada ýurduň pudak edaralaryna we pensiýa gaznasynyň ýerli edaralaryna ýörite hat üsti bilen habarnamalar gelip gowuşdy. Habarnamada raýatlaryň aýlyk zähmet, pensiýa, talyp we diňleýji haklaryny we döwlet kömek pullaryny her ýylyň 1-nji ýanwaryndan 10% ýokarlandyrmak tejribesiniň şu ýyl bes edilýändigi mälim edilýär” diýip, sebitiň döwlet edaralarynyň biriniň hasapçysy anonimlik şertinde aýtdy.

Degişli maglumat

Halk Maslahatynda aýlyklaryň, pensiýalaryň, kömek pullarynyň ýokarlandyrylmagyny bes etmek teklip edildi

Türkmenistanda 2008-nji ýyldan bäri her ýylyň 1-nji ýanwaryndan başlap raýatlaryň zähmet haklarynyň, pensiýalarynyň, döwlet kömek pullarynyň, talyp we diňleýji haklarynyň möçberi 10% ýokarlandyrylýar. Ýöne adatça bu baradaky karar yglan edilenden sanlyja gün soň, ýurtda azyk önümleriniň we beýleki hyzmatlaryň bahalary azyndan onlarça göterim gymmatlaýar.

"Aýlyklary 2025-nji ýyldaky ýaly görkezmek..."

Şeýle hem hatda, söhbetdeşlerimiziň tassyklamagyna görä, G.Berdimuhammedowyň döwründen bäri däp bolup gelýän Täze ýylyň öň ýany iki aý iş hakyny öňünden bermek tejribesiniň hem şu ýyl ýatyrylýandygy aýdylýar.

“Bu habarnama, noýabryň üçünji ongünlüginiň başynda 2026-njy ýyl üçin döwlet býujeti hakyndaky kanun kabul edilensoň, geçen hepdäniň dowamynda degişli edara-kärhanalara, müdirliklere, şol sanda pensiýa gaznasyna paýlandy” diýip, bu habarnamadan ýakyndan habarly balkanly býujet işgäri anonimlik şertinde aýtdy.

“Türkmenistanyň 2026-njy ýyl üçin Döwlet býujeti hakyndaky” kanuny ýurduň Mejlisiniň ýedinji çagyrylyşynyň on birinji maslahatynda kabul edildi. TDH-niň habaryna görä, 22-nji noýabrda geçirilen maslahatda deputatlar kanunyň taslamasynyň kabul edilmegine biragyzdan ses berdiler.

“Döwlet býujeti hakyndaky kanunda aýlyklary, pensiýalary 10% köpeltmek hakda hiç hili bent ýok. Şoňa laýyklykda, ykdysadyýet pudagyna ýolbaşçylyk edýän wise-premýeriň adyndan gelen habarnamada aýlyklary, pensiýalary, kömek pullary 2026-njy ýylyň 1-nji ýanwaryndan köpeltmezlik tabşyrylýar” diýip, ýerli pensiýa bölümleriniň biriniň işgäri anonimlik şertinde gürrüň berdi.

Bu habarnamadan soň, söhbetdeşlerimiziň sözlerine görä, edara-kärhanalaryň hasapçylaryna 2026-njy ýyl üçin aýlyklary öňküsi ýaly, ýagny 2025-nji ýyldaky ýaly hasabatda görkezmek tabşyryldy.

Degişli maglumat

Iýmelimi ýa-da derman almaly? Türkmen pensionerleri krizisde gün görmäge synanyşýarlar

Azatlygyň bu aýdylanlar barada 2-nji dekabrda sebitiň degişli häkimiýetlerinden, şol sanda Pensiýa gaznasynyň ýerli edarasyndan telefon arkaly teswir almak boýunça eden yzygiderli synanyşyklary oňyn netije bermedi.

"Ilat arasynda has uly nägilelik tolkuny..."

Bu üýtgetmeler barada häzirlikçe döwlet metbugatynda we hökümetçi neşirlerde hem aç-açan hiç bir gürrüň gozgalmaýar.

Ýöne bu habar Balkanabat şäherinde ýyldyrym çaltlygy bilen ýaýrady we ilat arasynda nägileligiň, gahar-gazabyň döremegine, raýatlaryň köpüsiniň özara gürrüňdeşlikde ýurt ýolbaşçylaryna aç-açan nälet-gargyşlary aýtmagyna getirdi.

“Hiç kimiň eli işe baranok. Onsuzam aýlygymyz ujypsyzjady. Azyk hem gaty gymmat. Işläp pul artdyrjak gümanyň ýok. Adamlar, pensionerler gaty gaharly we nägile. Olar giden gerekmejek, boş duran binalaryň gurluşygyna, halkara forumlara millionlap dollar sarp etmegiň deregine, adamlaryň sosial goraglylygyna üns berilmeli diýýärler. Köp adam bu üýtgetmäniň ilat arasynda has uly nägilelik tolkunynyň döremegine getirmeginden alada edýär” diýip, ýagdaýlardan habarly balkanabatly býujet işgäri anonimlik şertinde aýtdy.

Bu üýtgetmeler, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň 19-njy sentýabrda geçirilen mejlisinde edaranyň Ýaşulular geňeşiniň bir agzasy çykyş edip, ýurtda zähmet haklarynyň, pensiýalaryň, döwlet kömek pullarynyň, talyp we diňleýji haklarynyň möçberiniň ýokarlandyrylmagyny bes etmegi teklip etmeginden soň boldy.

Aşgabadyň Maslahat köşgünde çykyş eden “Hormatly il ýaşulusy” diýen adyň eýesi Ýazmyrat Atamyradow bu teklibi etmeginiň sebäbini “halkyň ýaşaýyş-durmuş şertleriniň ýokary derejä ýetendigi” bilen düşündirdi.

“Bu gün her bir maşgalanyň eli uzadan ýerine ýetýär. Agzybir halkymyz parahat, asuda, bolelin, bagtyýar durmuşda ýaşaýar” diýip, Atamyradow “adamlar üçin döredilýän şeýle ýeňillikleriň dünýäniň hiç bir ýurdunda-da ýokdugyny” hem öňe sürdi.

"Wajyp" ugurlara gönükdirmek...

Ýaşuly öz çykyşynda “tygşytlanyljak serişdeleriň ýurdy mundan beýläk-de ösdürmäge, beýleki wajyp ugurlara gönükdirilmeginiň has-da talabalaýyk boljakdygyny” nygtap, Halk Maslahatynyň başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowdan bu teklibi goldamagy “tüýs ýürekden” haýyş etdi.

Şonda häkimiýetler we döwlet mediasy bu teklibiň kabul edilendigi ýa-da edilmändigi barada anyk bir zat aýtmadylar.

Ýöne bu teklip, ýurtda aýlyklaryň, pensiýalaryň, döwlet kömek pullarynyň 2026-njy ýylyň 1-nji ýanwaryndan 10% ýokarlandyryljakdygy baradaky kararyň bu ýyl, soňky 20 ýyla golaý wagtyň dowamynda tas ilkinji gezek, öňünden yglan edilmeýän mahalyna gabat gelipdi.

Adatça 10% ýokarlandyrma baradaky karar her ýylyň iýul aýynda geçirilýän hökümet maslahatynda yglan edilýär. Ýöne şu ýyl häkimiýetler tomus aýynda geçirilen hökümet mejlisleriniň hiç birinde bu meseläni gozgap, şeýle kararyň kabul edilendigini mälim etmediler.

Türkmenistanda indi ençeme ýyl bäri agyr ykdysady kynçylyklar dowam edýär, ilat giň ýaýran işsizlik, azyk önümleriniň we hyzmatlaryň gymmatlamagy bilen yzygiderli ýüzbe-ýüz bolýar. Müňlerçe türkmenistanly eklenç gözleginde daşary ýurtlara zähmet migrasiýasyna gitmäge mejbur bolýar.

Gadyrly okyjy, siz Telegram we WhatsApp tilsimleriniň messenjerleri arkaly Azatlyk Radiosy bilen howpsuz ýagdaýda habarlaşyp bilersiňiz. Telefon belgileri: +420 724 168 989 we +420 773 797 383.

Türkmenistanda VPN ulgamlary arkaly işleýär. Siz şu meýl: azathabar@derweze.net we sep arkaly biziň mugt Psiphon3 VPNulgamymyzy Android ulgamlary üçin ýükläp bilersiňiz. Azatlyk Radiosy siziň şahsyýetiňiziň doly gizlinligini kepillendirýär.