Журналист ва узви ҷомеаи шаҳрвандии Бадахшон Улфатхоним Мамадшоева ва шавҳари собиқаш, генерал Холбаш Холбашов, ки ҳарду дар боздоштанд, дар як наворе, ки тавассути мақомот нашру паҳн шуд, ба даст доштани худ дар нооромиҳои Хоруғу Рӯшон таъкид карданд. Дар тазоҳуроти мардум ва амалиёти мақомот дар онҷо, аз 16 то 18-уми май, даҳҳо нафар куштаву захмӣ ва беш аз сад кас дастгир шуданд. Дар навор ба як кишвари ғарбӣ ҳам ишора шуд, аммо аз ягон давлате ном набурданд.

Ҳарчанд Холбашов гуфт, изҳороти онҳо бидуни ҳеч таҳқиру зӯроварӣ ба даст омадааст, маълум нест, зери чӣ шароите сабт шуда. Видеоро шоми 24-уми май бо рамзи "Телевизиони Тоҷикистон" нашр карданд. Қаблан Улфатхоним Мамадшоева дар суҳбат бо хабарнигорон даст доштани худро дар нооромиҳои Бадахшон рад карда буд.

Муаллифони навор иддао карданд, ки тарҳи нооромиҳои охирро дар Бадахшон 26-уми марти имсол Мамадбоқир Мамадбоқиров, Холбаш Холбашов, Улфатхоним Мамадшоева ҳузурӣ дар Хоруғ ва Алим Шерзамонов маҷозӣ аз Аврупо рехтаанд.

Мамадшоева ва Холбашов дар баёноти видеоии худ гуфтанд, он замон ташкили тазоҳурот дар Хоруғ ба дӯши Мамадбоқир Мамадбоқиров ва дар Рӯшон бар уҳдаи Холбаш Холбашов гузошта шуд.

Алим Шерзмонов, муовини раиси Паймони миллӣ, созмони фаъолияташ мамнуъ дар Тоҷикистон, ки дар Аврупо қарор дорад, шоми 24-уми май ба Радиои Озодӣ гуфт, чунин ҷаласае баргузор нашудааст.

"Касе Мамадбоқирро як ҳафта ё ақаллан се рӯз шинохта бошад, хуб медонад, ки ӯ дар ҳаёташ дар чунин ҷаласае ширкат намекард. Холбаш Холбашов марди ғаюре аст. Ӯро бо чӣ коре маҷбур кардаанд, ки ба худ туҳмат кунад," – афзуд ӯ.

Муаллифони филм мегӯянд, Алим Шерзамонов дар умум барои ташкили бетартибиҳо дар Хоруғу Рӯшон 13 ҳазор доллар фиристодааст. Ба иддаои онҳо, ҳафт ҳазори он ба Хоруғ ва шаш ҳазори дигар ба Рӯшон равона шудааст, аммо нагуфтанд, ки ин миқдор пул чӣ гуна аз хориҷ дарёфту дастрас шудааст.

Шерзамонов мегӯяд, ӯ як паноҳандаи сиёсӣ дар Аврупост ва ин мидқор пул надошту надорад: "Гузашта аз ин, ин миқдор маблағро фиристодан имкон надорад. Дар Аврупо ҳам мепурсанд, ки онро аз куҷо ёфтаам. Ман дар таъминоти давлат ҳастам. Ману Мамадбоқир бародар будем, аммо агар пул ҳам медоштам ва аз номи як ташкилоти ғайрибадахшонӣ мефиристодам, як пайсаашро намегирифт. Яъне як пайсаи Паймони миллиро намегирифт."

Мамадбоқир Мамадбоқиров, яке аз раҳбарони ғайрирасмӣ дар Бадахшон, рӯзи 22-юми май дар шароити мармуз дар Хоруғ кушта шуд. Шахсони наздик ба ӯ мегӯянд, дар ин кор мақомот даст доранд, аммо Вазорати корҳои дохилӣ гуфт, ӯ дар як даргирии дохилӣ бо ҳамсафонаш кушта шудааст.

Улфатхоним Мамадшоева ва Холбаш Холбашов, ки аз 18-уми май ба ин тараф дар боздошт ҳастанд, дар навори мақомот гуфтанд, “пушаймонанд ва аз мардуми Хоруғу Рӯшон ва Роштқалъа маъзарат мехоҳанд”. Аммо маълум нест, ин ҳарфҳоро кай ва таҳти чӣ шароите гуфтаанд.

Муаллифони навор ҳамзамон Мамадшоеваро ба ҳамкорӣ бо созмонҳои ба гуфтаи мақомот, “шубҳаовари хориҷӣ” ва “пешниҳоди иттилоъ ба намояндагони хадамоти махсуси хориҷӣ” муттаҳам карданд. Онҳо дар ин маврид аз “ду корманди сафорати як кишвари ғарбӣ” ҳам гуфтанд, вале номи касеву кишвареро ошкор накарданд.

Улфатхоним Мамадшоева 65-сола ва ҳомии ҳуқуқу журналисти мустақил аст. Бахши забон ва адабиёти руси Донишгоҳи миллии Тоҷикистонро хатм ва дар телевизиону радиои Бадахшон кор кардааст. Муассиси созмони “Номус ва инсоф”. Аз соли 2003 то 2014 дар Донишгоҳи славянии Тоҷикистону Русия дарс додааст. Дар солҳои 90-ум узви “Нерӯҳои худмуҳофизатии Бадахшон” буд.

Аз 16-уми май ба ин тараф вазъ дар шаҳри Хоруғ ва ноҳияи Рӯшони ВМКБ печида аст. Дар ҷараёни даргирии сокинони норозӣ ва нерӯҳои давлатӣ дар Хоруғу Рӯшон, ба иттилои расмӣ, аз ду ҷониб 10 кас кушта ва 27 нафар захмӣ шудаанд. Сокинони Рӯшон мегӯянд, ҷасади 21 нафарро гирифтанд.

Мақомот мардуми норозиро ба “узвият дар гуруҳҳои ҷиноӣ” ва “муборизаи мусаллаҳона” айбдор карданд. Сокинон мегӯянд, танҳо барои ҳимояти ҳуқуқи худ ба кӯчаҳо баромаданд, чун моҳҳо боз зери фишору таъқиб ҳастанд.

Артиши Исроил мегӯяд, дар вокуниш ба партоби мушак аз Сурия ба хоки ин кишвар, ҳамлаҳоеро алайҳи ин кишвар анҷом додааст. Димишқ ин иддаои Телавивро рад кардааст.

Ба гузориши хабаргузории "Рейтерз", пас аз партоби мушакҳо аз Сурия ба тарафи Исроил, вазири дифои Исроил президенти муваққати Сурия Аҳмад Шаръро масъул донист.

Сурия мегӯяд, ки гузоришҳо дар мавриди ин ҳамла ҳанӯз тасдиқ нашудааст. То кунун маълум нест, ки чӣ кас ва ё чӣ гурӯҳе масъули партоби мушакҳо ба хоки Исроил будааст.

Вазорати корҳои хориҷии Сурия қаблан дар баёнияе эълон карда буд, ки гузоришҳо дар бораи партоби мушак ба тарафи Исроил ҳанӯз таъйид нашудааст ва Сурия ҳеч таҳдиде барои ҳеч тарафе дар минтақа эҷод накарда ва нахоҳад кард.

Ҳукумати муваққати Сурия ҳамчунон гуфтааст, ки ҳамлаи Исроил ба Даръо боиси хисороти ҷонӣ ва моддӣ шудааст.

Тарафҳо дар ҳоле ба якдигар ҳамла карданд, ки ахиран талошҳое барои коҳиши таниш байни Сурия ва Исроил сурат гирифтааст.

Аз аввали моҳи январ то охири моҳи майи соли равон Русия наздики 26 ҳазор патент ё иҷозатномаи меҳнатии муҳоҷиронро бекор кардааст. Ин шумора нисбат ба ҳамин давраи соли 2024 се маротиба зиёд будааст. Миёни онҳо шаҳрвандони Тоҷикистон низ ҳастанд, аммо теъдоди онҳо гуфта нашудааст.

Намояндагии Вазорати меҳнат ва муҳоҷирати Тоҷикистон дар Русия гуфтааст, "сабаби бекор шудани ин теъдод иҷозатнома, пешниҳод накардани маълумот дар бораи фаъолияти меҳнатӣ" мебошад.

Намояндагии вазорат дар Русия дар Телеграм-канали худ намунаи пешниҳод кардани маълумотнома дар бораи бастани шартномаи меҳнатӣ бо корфарморо замима карда, роҳҳои пешниҳоди маълумот ба мақомоти марбутаро ишора кардааст.

Дар Русия шаҳрвандони хориҷӣ ҳақ надоранд, ки бе патент кор кунанд. Парвонаи кор бояд мунтазам дароз ва пули ҳармоҳаи он пардохт карда шавад, вагарна, шаҳрванди хориҷӣ ҳаққи дарёфти даромади расмиро аз даст медиҳад.

Аксарияти муҳоҷирони тоҷик дар Русия тариқи патент фаъолият доранд ва пайваста аз нархи баланди он шикоят мекунанд. Бидуни патент дар Русия кор кардан манъ аст ва садҳо муҳоҷирро бо ҳамин далел ихроҷ кардаанд.

Соли 2024 муҳоҷирон ба буҷаи ин кишвар зиёда аз 123 миллирд рубл ворид кардаанд.

Хадамоти амнияти Украина гуфт, ки қисмати зериобии пояҳои шоҳсутуни пули Қримро мунфаҷир кардааст. Дар изҳороти ин хадамот рӯзи 3 июн инчунин навори видеоии таркиш нашр ва таъкид шудааст, ки ҳодиса субҳи сешанбе рух дод. Дар изҳорот омадааст, ки пояҳои зериобӣ дар бистари баҳр бо 1100 кг маводи тарканда осеб дода шуд. “Кӯпрук амалан дар ҳолати садамавӣ қарор дорад”, гуфта шудааст дар изҳорот.

Дар соате, ки хабари Хадамоти амнияти Украина нашр шуд, ҳаракати нақлиёт аз болои кӯпрук ҳамоно идома дошт. Ин пулро Русия “Кӯпруки Керч” номида, он вилояти Краснодарро бо нимҷазираи ишғолшуади Қрим мепайвандад. Субҳ ҳаракат аз рӯи ин пул давоми се соат боздошта шуда, вале сабабаш номаълум буд. Одатан дар сурати хатари ҳамлаи паҳпод ваё мушакҳо ҳаракат аз рӯи ин пул манъ мешавад.

Ҷониби Украина гуфт, ки омодагӣ барои ин ҳамла давоми чандин моҳ ҷараён дошт.

Мақомот дар Русия ҳанӯз ин хабарро шарҳ надодаанд. Хадамоти амнияти Украина гуфт, ки ин амалиёти сеюми бомуваффақият дар пули Қрим мебошад. Як ҳамлаи 8 октябри соли 2022, ки дар натиҷааш ду қисмати муҳими пул шикаста буд, сангинтарини онҳо дониста мешавад. Баъди он чанд моҳ лозим шуд, ки ин пул дубора барқарор шавад.

Пули Қримро баъди ишғоли он аз ҷониби Русия сохтанд. Мақомот дар Украина борҳо гуфтанд, ки ин сохтмон ғайриқонунӣ аст ва баъди ҳуҷуми Русия ба хоки ин кишвар дар соли 2022 гуфтанд, ин кӯпрук ҳадафи қонунии низомӣ дониста мешавад.

Андрей Ермак, раиси дастгоҳи президенти Украина субҳи 3 июн дар садри ҳайате вориди шаҳри Вашингтон шуд. Дар миёни мақомдорон вазири иқтисод Юлия Свириденко ва намояндагони вазорати дифоъ ва дафтари президент ҳастанд.

Худи Ермак дар Телеграм-каналаш навишт, ки музокираҳо бо мақомоти амрикоӣ доираи васеи мавзӯъҳо, аз ҷумла, тақвияти ёриҳои дифоии Украина, вазъи имрӯза дар ҷабҳа ва ҳам идомаи фишори таҳримҳо ба Русияро фаро мегиранд.

Ҷониби Украина мехоҳад ба баррасии тарҳи сенатори ҷумҳурихоҳ Линдси Грэм таваҷҷӯҳи бештар зоҳир шавад, чун ӯ тарафдори ҷорӣ кардани таҳримҳои сангин ва то 500 дарсад зиёд кардани таъруфаҳо ба кишварҳое мебошад, ки алорағми таҳримҳои байналмилалии Русия, бо воридоти маҳсулоти нафтии ин кишвар машғул мебошанд.

Украина умедвор аст, ки ин санад дар сурати қабул шуданаш дар Конгресс ба ҳайси василаи сангини фишори иқтисодӣ болои Маскав хидмат хоҳад кард.

Дар фазои фишорҳои афзоянда ба муҳоҷирон аз Тоҷикистон дар Русия, мақомоти ин ду кишвар аз баргузории маъракаи «Рӯзҳои фарҳанги Тоҷикистон дар Русия» хабар доданд. Маъракаҳо аз 2 то 6 июн дар шаҳрҳои Маскаву Қазон ҷараён доранд.

Рӯзи 3 июн саҳифаи интернетии Шӯрои Федератсияи Русия навишт, ки консерти марказиро бо номи «Паёми дӯстӣ» дар «Театри калон» («Большой театр») вазирони фарҳанги ду кишвар Олга Любимова ва Матлубахон Сатториён ифтитоҳ намуда, дар он муовини раиси Шӯрои Федератсия Николай Журавлев иштирок кардааст.

Аз Тоҷикистон гурӯҳҳои ҳунарии «Гулрез», «Зебо», «Парасту», «Ҷаҳоноро», овозхонҳо Таҳмина Ниёзова, Нигина Амонқулова, Нозия ва Муҳаммадрофеи Кароматулло ва дигарҳо ҳунарнамоӣ мекунанд. Дар миёни чорабиниҳои дигар – намоиши ҳунарҳои дастӣ дар дохили «Театри калон» ва ифтитоҳи намоишгоҳи наққошиҳои «Зебоиҳои Тоҷикистон» дар Академияи наққошии Русия ба номи Зураб Тсеретели мебошанд.

Дар намоишгоҳи дуюм сӣ асари ҳунарии Сӯҳроб Қурбонов, Олим Рабизода, Акмал Миршакар ва Наргис Ҳамидова ба намоиш гузошта шудаанд.

Сафорати Тоҷикистон дар Маскав навишт, Матлубахон Сатториён дар суханрониаш рӯзҳои фарҳанги Тоҷикистонро дар Русия як «чорабинии муҳими фарҳангӣ барои ду кишвар» номидааст.

Маълум нест оё ин чорабинӣ то куҷо метавонад муносибати мақомдорони Русияро ба тоҷикону Тоҷикистон дигар кунад, чун бахусус дар як соли охир баъди ҳамла ба толори консертии «Крокус», бархӯрд бо муҳоҷирон аз Тоҷикистон бисёр манфӣ шудааст.

Мақомот бо гумони содир кардани ин ҳамла, ки боиси кушта шудани 145 ва ҷароҳати садҳо тани дигар шудааст, асосан шаҳрвандони Тоҷикистонро гумонзад ва боздошт кардаанд. Дар таҳқиқи парвандаи онҳо рӯшанӣ ва далелҳои қотеъ расонаӣ нашудаанд.

Дар ин як соли охир Думаи Давлатӣ даҳҳо қонуни маҳдудкунандаи кори муҳоҷирони хориҷиро қабул карда, даҳҳо ҳазор муҳоҷирон аз Осиёи Марказӣ, бахусус аз Тоҷикистон бо баҳонаҳои мухталиф ба ватан ронда шуданд. Шумораи ихроҷшудаҳо расман 30 ҳазор нафар номида мешавад ва дар феҳристи афроди зери назорати Русия зиёда аз 120 ҳазор шаҳрванди Тоҷикистон номбар шудааст, ки рекордист.

Мунаққидони ҳукумати Тоҷикистон мегӯянд, дар асл ҳукумати Душанбе барои ҳимояти ҳуқуқи шаҳрвандонаш дар муддати солҳои истиқлолият ва бахусус дар як соли охир кори ҷиддие накардааст, чун барои тағйири шеваи бархӯрди мақомдорони рус ба муҳоҷирон дипломатияи сиёсӣ ва иродаи қавии давлатмардон дар Душанбе зарур аст. Аммо ахиран аз тарафи президенти Русия Владимир Путин ба ҳузур пазируфта шудани Рустами Эмомалӣ, писари раисиҷумҳури Тоҷикистон дар шабакаҳои иҷтимоӣ ва расонаҳои давлатӣ аз ҷумлаи пешрафт ва дастовардҳои ахир шумурда мешавад.

Тоҷикистону Русия ҳамдигарро шарики стратегӣ меноманд ва Русия пойгоҳи 201-уми низомишаро дар хоки Тоҷикистон мустақар кардааст, вале шикоят аз бархӯрди нобаробар дар муносибатҳои Маскав ба Душанбе кам намешавад.

Шаби 2 ба 3 июн вақте бо сабаби зилзилаҳои пайдарпай дар Карочи зиндониҳои маҳбаси мардонаро иҷоза доданд, ки аз утоқҳо берун шаванд, беш аз 200 нафарашон аз маҳбас фирор карданд.

Фирори маҳбусон тақрибан тамоми шаб то саҳар идома ёфт. Зиёулҳасан Ланҷар, як масъули идораи амнияти вилояти Карочи рӯзи 3 июн ба хабарнигорон гуфт, ки вақте тапиши замин батакрор идома дошт, ба садҳо маҳбусон иҷоза доданд, ки ба рӯи ҳавлии зиндон берун бароянд.

Полис гуфт, ки маҳбусон аз дасти зиндонбонҳо силоҳро гирифта онҳоро маҷбур карданд, ки дарвозаҳоро боз кунанд. Ғуломнабӣ Мемон, раиси полиси вилоят гуфт, дар ин ҳодиса дастикам як зиндонбон кушта ва се тани дигар маҷрӯҳ шуданд.

Бархе зиндониҳоро ба ҳангоми талоши ворид шудан ба як бинои бисёрутоқае дар муқобили зиндон боздошт карданд. Хабарнигори Reuters аз маҳалли зиндон дидан кард ва гузориш дод, ки шишаҳо шикаставу дастгоҳҳои электронӣ аз кор бароварда шудаанд. Бисёр аъзои оилаҳои зиндониҳо бо нигарониву ҳарос дар назди зиндон ҷамъ омадаанд.

Ланҷар гуфт, ки ин азимтарин ҳодисаи фирори маҳбусон аз зиндон дар Покистон мебошад. Дар ин маҳбас дар як вақт 6 ҳазор зиндонӣ нигаҳдорӣ мешуд. Тахминан 80 нафари онҳо то нисфирӯзии 3 июн боздошт шуданд.

Дар заминларзаи шаби 2 ба 3-юми июн дар Туркия 70 нафар захмӣ ва як духтари 14-сола ба ҳалокат расидааст. Хабаргузории Associated Press навиштааст, ки шиддати заминларза бар асоси ҷадвали Риҳтер 5,8 дараҷа будааст. Маркази зилзила шаҳри Мармариси воқеъ дар соҳили баҳри Миёназамин мебошад.

Али Ерликая, вазири корҳои дохилии Туркия гуфтааст, ки аксари онҳое, ки захмӣ шудаанд, аз таҳлукаи зиёд тарсида фирор намуданд ва афтода захмӣ шудаанд.

Муаззама Акобирзода, як муҳоҷирзани тоҷик дар Истанбул дар суҳбат бо Радиои Озодӣ гуфт, ки сокинон аз заминларза сахт метарсанд, чун заминҷунбии ду сол пеши пурфоҷеа ҳанӯз ҳам дар хотираашон зинда аст.

Моҳи феврали соли 2023 дар паи заминларзаи сахте дар Туркия 50 ҳазор нафар ҳалок шуда буд. Акобирзода низ гуфт, ки тапиши замин бисёриҳоро ҳаросон карду ба воҳима андохт ва шоҳиди он буд, ки бисёриҳо аз по афтода, осеб диданд, чун талош мекарданд зудтар худро ба ҷои амн расонанд.

Як сокини 22-солаи Тоҷикистон, ки бо ваъдаи бахшида шудани гуноҳаш аз хориҷа ба Душанбе омада, вале бар асоси моддаи «тундгароӣ» ба 14 соли зиндон маҳкум гардид, аз болои ин ҳукми додгоҳ шикоят кардааст.

Алишер Махсудов мегӯяд, аз ҳукми додгоҳ розӣ нест ва қарори додгоҳ бо ваъдаи муфаттишон дар бораи шеваи бархӯрд бо парвандааш мувофиқат намекунад. Махсудов дар шикояташ хостааст, ки ҳукми Додгоҳи ноҳияи Исмоили Сомонӣ аз моҳи апрел бекор карда шавад.

Талошҳои Радиои Озодӣ барои гирифтани назари додгоҳ ва мақомоти тафтишотӣ дар мавриди парвандаи Алишер Махсудов дар беш аз як моҳи охир натиҷа надод, вале наздикони ин шаҳрванди Тоҷикистон мегӯянд, ӯ ҷинояткор не, балки як муҳоҷири собиқ аст, ки дар бозори «Садовод»-и Маскав кор карда аз ҳамин ҳисоб ба хонаводааш кӯмак мерасонд.

Саидаҳмади Бобоҷон, хешованди Махсудов ба Радиои Озодӣ гуфт, ин ҷавон нахуст бо мақсаду кор ба Русия рафта буд. Баъди муддате хост ба Аврупо биравад ва аввал ба Лаҳистон ва баъд ба Олмон рафту аз мақомоти ин кишвар дархости паноҳандагӣ намуд. Вақте он ҷо посухи рад гирифт ва баъди ин ба Узбекистон парвоз кард.

Саидаҳмади Бобоҷон гуфт, дар ин муддат муфаттишони КДАМ Тоҷикистон Махсудовро гӯё дар узвият дар созмони мамнӯи “Салафия” ва ширкат дар сафи ҷангҷӯёни ДОИШ дар Сурия гумонбар намуданд. Бобоҷон мегӯяд, ин иттиҳом ҳеҷ асосе надорад, чунки Махсудов «ҳеҷ гоҳ ба онҷо нарафатааст ва солеро, ки мақомот чун дар Сурия будани ӯ ишора кардаанд, дар Тоҷикистон зистааст».

Айни замон маълум нест, далели мақомот барои чунин иттиҳом чӣ буда метавонад ва санҷидани дурустии ин иттиҳомҳо тавассути манбаъҳои мустақил феълан имкон надорад.

Ба нақли пайвандонаш, Алишер Махсудов дар синни 18-солагӣ ба Русия меравад ва дар як бозори Маскав дар дӯкони кафшфурӯшӣ кор мекунад. Соле баъд тариқи Полша ба Олмон меравад ва аз онҷо дар соли 2023 ба Тоҷикистон бармегардад. Пас аз як муддати кутоҳ боз ба Русия меравад ва баъди он ки чанд тан аз ҳамхонаҳояш аз тарафи мақомоти Тоҷикистон боздошт шуданд, ба Узбекистон меравад. Ба қавли наздиконаш, ӯ ба пешниҳоди УБОП бовар карда аз Узбекистон бармегардад ба зиндон кашида мешавад.

Аммо бино ба иттилои Бобоҷон, дар марҳилае, ки ӯ дар Узбекистон қарор дошт, намояндагони Раёсати мубориза бо ҷиноятҳои созмонёфтаи (УБОП) ВКД бо ӯ дар тамос шуда, ваъда доданд, ки дар сурати бозгашти ихтиёриаш ба ватан, «бахшида мешавад». «Ӯ бовар карда ба Тоҷикистон рафт, вале ба 14 соли зиндон маҳкум шуд», гуфт Саидаҳмади Бобоҷон.

Ба нақли пайвандони Алишер Махсудов, дар ибтидо вай бар асоси моддаи 307 иловаи 3 қисми 2 «Иштирок дар фаъолияти ҳизбҳои сиёсие, фаъолияташ дар Тоҷикистон манъ карда шудааст» гумонбар буд, вале вақте ба Тоҷикистон омад, боз як банди дигари «тундгароӣ» изофа карда шуд. Онҳо мегӯянд, замоне, ки тафтиши қазияашро мақомоти амниятӣ идома дод, боз моддаи 401 қисми 1 «зархаридӣ» изофа карда шуд.

Онҳо мегӯянд, замоне, ки Алишер дар Русия буд, мақомоти интизомии Тоҷикистон чанд ҳамхонаашро бо ҷурми салафӣ боздошт намуда ба Тоҷикистон истирдод ва онҳо дар баёноти худ номи ӯро зикр намудаанд. Биноан мақомот ба вай пешниҳод кардаанд, ки баргардаду бегуноҳияшро собит кунад ва бар асоси он бахшида хоҳад шуд.

Алишер Махсудов фарзанди панҷуми хонавода аст ва волидонаш гуфтанд, ба ҳангоми қироати ҳукми додгоҳи Исмоили Сомонӣ рӯзи 29 апрел, онҳоро ба мурофиаи ниҳоӣ роҳ надоданд ва шоҳидони онҳоро бо сабаби ин ки гӯё дар ноҳияҳои дурдаст зиндагӣ мекунанд, ба мурофиа даъват накарданд.

Созмонҳои ҳомии ҳуқуқи инсон, мисли Human Rights Watch, Тоҷикистонро барои додгоҳҳои ношаффоф ва пушти дарҳои баста, ки бо нақзи муқаррарот ҷараён мегиранд, интиқод мекунанд. Дар чунин мурофиаҳо имконияти гумонбар ба исботи бегуноҳиашон аз байн меравад.

ИМА аз кишварҳое, ки мехоҳанд дар заминаи таърифаҳо муомила кунанд, хостааст, то рӯзи чоршанбе пешниҳодҳои худро фиристанд. Оҷонсии Reuters рӯзи 2 июн бо такя ба манбаъҳояш гуфт, Кохи Сафед ният дорад музокираҳоро дар заминаи таърифаҳо то 8 июл ба анҷом расонад.

То ҳол танҳо бо Бритониё як созиши пешакӣ ҳосил шудааст. Вазорати тиҷорати Чин ИМА-ро дар нақзи ҷиддии созиши тиҷоратӣ айбдор карда барои ҳимоят аз манфиатҳояш таҳдид намуд, ки тадбирҳои қотеъ рӯи даст мегирад.

Чин гуфтааст, ки ҳафтаҳои ахир ҷониби Амрико чандин қарорҳои табъйизӣ ҷорӣ намуд, ки бо мувофиқаҳои пешина дар ихтилоф аст ва ба манфиатҳои қонунии Пекин зарба мезанад.

Вазорати тиҷорати Чин аз он ёдовар шуд, ки мақомоти ИМА аз истифодаи чипҳои Huawei дар давлатҳои дигар ҳушдор дода, фурӯши барномаҳои чипсозӣ ба ширкатҳои чиниро бас кард ва таҳдид намуд, ки донишҷӯёни чиниро аз визаи таҳсил дар ИМА маҳрум мекунад.

Додгоҳе дар Узбекистон як марди 28-соларо барои ширкаташ дар ҷанги зидди Украина аз рӯи моддаи «зархаридӣ» ба мӯҳлати чор солу 50 рӯз аз озодӣ маҳрум кард. Дар ин бора рӯзи 3 июн радиои Озодлик хабар дод.

Исми ин мард нашр намешавад, танҳо гуфта шудааст, ки ӯ варзишгар буда, дар мурофиа гуфтааст, ки мехост дар муҳорибае иштирок кунад. Маҳкумшуда нақл кардааст, ки баъди аз даст додани пулу молаш дар Узбекистон хостааст дар хориҷа дар муҳорибае иштирок ва пул кор кунад. «Аз роҳи интернет дар Маскав як чунин мусобиқаеро ёфтам.

Ба ман ваъда доданд, ки ҳама хароҷотамро мепӯшонанд. Рӯзи 30 майи соли 2024 парвоз карда бо мудирон вохӯрдам. Онҳо гуфтанд, ки муҳориба бекор шудааст ва ман бояд тамоми пулро баргардонам.

Ман пуле надоштам ва онҳо ҳам шиносномаамро аз дастам гирифтанд». Ӯ гуфт, баъди ин барои додани қарзҳояш бо вазорати дифои Русия қарордод имзо кард, ки ба ҷанг меравад. «Ман аз онҳо пурсидам, ки оё пулашро якбора ба дастам медиҳанд ё на, онҳо гуфтанд, ки ҳамон замон медиҳанд. Онҳо тасдиқ карданд.

Ман аз арманиҳо шиносномаамро гирифтаму қарзамро пардохт кардам ва ба мӯҳлати як сол созишномаи хидмат дар артишро имзо кардам», гуфт марди узбекистонӣ.

Дар вазорати дифои Русия ба ӯ гуфтаанд, ки кораш аз таъмири васоили фаннӣ иборат мешавад, аммо баъди имзои қарордод, ӯро ба Луҳанск фиристоданд. Моҳи августи соли 2024 ба ҷанг равон карданд ва он ҷо ӯ баъди як муддат дар натиҷаи ҷароҳати чашмаш онро пурра аз даст дод.

Ӯ барои барқарор кардани чашмаш 60 рӯзи истироҳат гирифт, вале ба Узбекистон баргашту он ҷо ба ҳабс маҳкум шуд.

Дар Туркия як фаъоли туркманистонӣ Умеда Бекҷоноваро боздошт кардаанд. Дар ин бора раҳбари созмони мухолифони “Кумитаи наҷоти миллӣ” Холмурод Союнов ба нашрияи Turkmen.News хабар дод.

Союнов гуфт, ки Бекҷоноваро афроди мулкипӯши ношинос боздошт карда ба маркази депортатсионӣ интиқол доданд ва баъдан гуфтанд, ки ӯро ба фурудгоҳ ва аз он ҷо ба Туркманистон интиқол медиҳанд. Умеда Бекҷонова дар Туркия чандин соли охир қонунӣ зиндагӣ ва кор мекард.

Ӯ як мунаққиди фаъоли ҳукумати Туркманистон аст сохторҳои амниятӣ чандин бор талош кардаанд аз роҳи фишор ба ӯву хешовандонаш монеи фаъолиятҳои сиёсии ӯ шаванд. Аз ҷумла, писари хурдии ӯро боздошт ва парвандаи ҷиноӣ боз карданд ва бо барқ шиканҷа кардаанд.

Писараш ҳоло дар зиндон мебошад. Союнов гуфтааст, ба умеди созмонҳои ҳомии ҳуқуқ мебошад, то ки Бекҷоноваро ба Туркманистон истирдод накунанд. Дар гузашта мақомоти Туркия дар чандин ҳолат мухолифон ва мунаққидони Туркманистонро ба Ашқобод таслим кардаанд.

Намояндагони Украина ва Русия дар ҷараёни даври дувуми музокироти мустақими сулҳ, ки рӯзи 2 июн дар Истанбул сурат гирифт ва беш аз як соат давом кард, ба табодули густурдаи зиндониён мувофиқат карданд. Аммо дар ин музокирот созиши дигаре ҳосил нашудааст.

Ин даври музокирот дар ҳоле анҷом шуд, ки ҳамлаҳои ҳавоии ҳар ду тараф идома дорад. Сухангӯи Вазорати корҳои хориҷии Туркия пас аз музокироти 2 июн гуфт, ки нишаст тамом шуд.

Пеш аз нишаст, коршиносон гуфта буданд, ки ба назар мерасад ҳар ду тараф ҳанӯз аз ҳам фосилаи зиёд доранд ва эҳтимоли даст ёфтан ба оташбас бисёр кам ба назар мерасад.

Вазорати корҳои хориҷии Амрико эълон кард, ки Марко Рубио, вазири корҳои хориҷии ин кишвар, рӯзи 1 июн дар тамоси телефонӣ бо Сергей Лавров, ҳамтои руси худ, дархости Доналд Трампро дар бораи идомаи музокироти мустақим "барои даст ёфтан ба сулҳи пойдор", такрор кардааст.

Таҳмина Самадова, як зодаи Тоҷикистон, ки баъд аз соҳиби хона шуданаш дар Русия сабаби баҳсу даъвоҳо шуда, баъдан худи ӯро барои қаллобӣ боздошт карданд, барои гирифтани манзилаш ба додгоҳ шикоят бурдааст.

Додгоҳи шаҳри Митишии вилояти Маскав дар сомонаи худ хабар дод, ки мурофиаи аввал рӯзи 29 май баргузор шуд ва рӯзи 30-юм май додгоҳ даъвои Таҳмина Самадоваро шунид. Таҳқиқи даъво идома дорад.

Рӯзи 13-уми январ ба Таҳмина Самадова, зодаи Тоҷикистон ва шаҳрванди Русия, 24 миллион рубл маблағи хариди хона доданд. Ӯ модари ҳашт фарзанд аст.

Дертар мақомоти Русия зери фишори ҷомеа ва миллатгароҳо манзилро аз Таҳмина Самадова ва ҳамсараш Рамазон Раҳимов гирифта, онҳоро ба тақаллубкорӣ муттаҳам карданд.

Дар пайванд ба ин ҳодиса муовини раиси шаҳри Митиши низ дастгир шуд.

Бо сабаби ҳомила буданаш, ӯро то поёни баррасии парванда озод кардаанд. Таҳмина Самадова 14 сол боз шаҳрвандии Русияро дорад.

Додситонии кулли Туркия ба боздошти 47 корманди шаҳрдории Истанбул амр дод, ки дар гирифтани пора ва тамаъҷӯӣ гумонбар мешаванд. Нашрияи маҳаллии Haberturk рӯзи 31 май навишт, ки боздоштҳо дар доираи парвандаи зидди коррупсияи шаҳрдор Акрам Имомоғлу сурат гирифтааст. Аз миёни ин мақомдорон 31 нафарашон аллакай ба ҳабс гирифта шудаанд. Дар миёни боздоштшудаҳо раисони ноҳияҳои Бешиктош ва Буюкчекмаҷа мебошанд.

Тафтишот гуфтааст, ки раиси ноҳияи Буюкчекмаҷа Ҳасан Оқгуна ва зердастонаш аз ширкатҳо талаб мекарданд, ки ба номи як тими баскетболи маҳаллӣ хонаҳоро “тақдим” ваё “хайр кунанд”. Агар ширкатҳои сохтмонӣ ин талабҳоро иҷро намекарданд, ба онҳо иҷозаи сохтмон дода намешуд. Феълан тасдиқи дурустии ин иттиҳомҳо тавассути манбаъҳои мустақил имкон надорад.

Акрам Имомғлу, ки моҳи марти имсол боздошт шуд, рақиби асосии сиёсии президент Раҷаб Тайиб Эрдуғон аст ва ҳамроҳ бо ӯ он замон беш аз 100 нафар, аз ҷумла сиёсатмадорон, журналистон ва соҳибкорон боздошт шуданд.

Дар додситонии Туркия гуфтанд, ки шаҳрдори Истанбул ва “бисёр дигар мақомдорон” аз соҳибкорон пора талаб мекарданду даромади ғайриқонунӣ ба даст меоварданд. Вале гурӯҳҳои мухолифон ва ҳомиёни ҳуқуқ дар Туркия ин ҳабсу таъқибҳоро дорои ангезаҳои сиёсӣ номида иттиҳомҳоро сохтаву бофта номидаанд.

Аз ин пеш донишгоҳи Истанбул гуфт, ки дипломи хатми ин донишгоҳро, ки Имомоғлу дорад, бекор мекунад, чунки он ҷо “як иштибоҳи возеҳе” роҳ ёфтааст. Агар дипломи шаҳрдор, ки шарти муҳими номзадӣ ба президентӣ мебошад, бекор карда шавад, Имомоғлу аз ҳақи ширкат дар интихобот маҳрум мешавад.

Аксҳои маҳвораӣ ва дигар манбаъҳо тасдиқ мекунанд, ки дар паи ҳамлаҳои паҳподҳои украинӣ ба фурудгоҳҳои Русия на камтар аз даҳ ҳавопаймои бомбаандози стратегии ин кишвар нобуд карда шудааст. Таҳлилгари фанновариҳои нав Крис Биггерс рӯзи душанбе аксҳои маҳвораиеро аз фурудгоҳи Белая дар вилояти Иркутск нашр кард, ки баъди ҳамлаи паҳподҳои украинӣ бардошта шудаанд.

Дар ин аксҳо дида мешавад, ки дар ин пойгоҳи ҳавоӣ чор ҳавопаймои бомбаафкани навъи Ту-95 ва ҳамин қадар ҳавопаймои Ту-22 нобуд карда шудааст. Феълан чунин аксҳо дар робита бо вазъи пойгоҳи ҳавоии Оленйя дар вилояти Мурманск дар даст нест, вале аз рӯи наворҳои дронҳое, ки онро Хадамоти амнияти Украина нашр кард, дида мешавад, ки нирӯҳои украинӣ ҳамлаҳои бесобиқаеро ба фурудгоҳҳои Русия анҷом додаанд.

Корбаре бо номи Intelshizo дар бораи нобуд карда шудани 7 бомбаандози стратегии Ту-95 (боз як ададаш осеб дидааст), 4 бомбаафкани стратегии Ту-22 ва як ҳавопаймои ҳарбии нақлиётии навъи Ан-22 дар фурудгоҳҳои Белая ва Оленйя хабар додааст.

Хадамоти амнияти Украина гуфт, ки дар натиҷаи ҳамлаҳо ба фурудгоҳҳои чандин вилояти Русия “34% ҳавопаймоҳои мушакандоз дар қароргоҳҳои асосии фурудгоҳҳои Русия осеб дидаанд”, яъне 43 адад. Феълан имкони санҷидани дурустии ин изҳорот тавассути манбаъҳои мустақил вуҷуд надорад.

Дар бораи нобуд карда шудани ҳавопаймоҳо дар вилоятҳои Мурманск ва Иркутск далелҳои собитшуда дар даст ҳаст. Вазорати дифои Русия гуфт, ҳамлаҳо ба вилоятҳои Иваново, Рязан ва Амур, ки дар бораашон украиниҳо хабар доданд, безарар гардонида шудаанд.