Вакилони порлумони Қирғизистон рӯзи 2-юми феврал масъалаи марзро бо Тоҷикистон пушти дарҳои баста баррасӣ карданд. Дар ин ҷаласа муовини раиси Девони вазирони он кишвар ва ҳамзамон раиси Кумитаи давлатии амнияти миллии Қирғизистон Қамчибек Тошиев даъват шуда буд.

То ин замон чанде аз вакилон аз роҳбарони мақомоти қудратии Қирғизистон талаб карда буданд, санадеро шарҳ диҳанд, ки бар асоси он то Ворухи Тоҷикистон бояд роҳ сохта шавад.

Баъд аз ҷаласаи порлумон Қамчибек Тошиев ба суоли рӯзноманигорон посух дод. Вай гуфт, санад аз се банд иборат аст ва "ба манфиати Қирғизистон тартиб дода шудааст".

"Вакилон пурсиданд, оё рост аст, ки ба Ворух роҳ кушода мешавад. Ман ба онҳо санадро хондам ва муҳтавои онро шарҳ додам. Онҷо мушаххас нишон дода шудааст. Ҳеч долоне намешавад. Роҳи иловагӣ сохта намешавад. Мавқеи роҳи мавҷуд дар шарқи Оқсойро созишномаи байнидавлатӣ муайян мекунад. Ин ҳуқуқи президентҳои ду кишвар аст. Мо пешниҳод мекунем. Ин роҳи кӣ хоҳад буд, дарозиаш чӣ қадар хоҳад шуд, кӣ онро месозад ва кӣ нигаҳдорӣ мекунад, ҳамаи ин дар созишнома шарҳ дода хоҳад шуд," -- гуфт Тошиев.

Санаде, ки дар мавриди он дар Қирғизистон сару садо бархостааст, рӯзи 1-уми майи соли 2021 аз сӯи Қамчибек Тошиев ва раиси Кумитаи давлатии амнияти миллии Тоҷикистон Саймуъмин Ятимов имзо шуд.

Тоҷикистону Қирғизистон беш аз 900 километр сарҳад доранд, вале нишонагузорӣ нашудани беш аз чаҳорсад километри он ҳар чанд вақт сабаби занозании мардум ва муноқишаи мусаллаҳонаи низомиёни ду кишвар мешавад.

Чанд соат баъд аз ризоияти Украина ба созиши оташбаси якмоҳа бо Русия, ду тараф ҳамчунон ҳамлаҳои ҳавоиро ба якдигар идома доданд.

Дар натиҷаи ҳамлаҳои мушакии Русия ба шаҳри Кривой Рог ва Одесса дар Украина дар рӯзи 12-уми март камаш 5 нафар кушта шуд. Як кас дар Кривой Рог ва чаҳор узви як киштии борбар дар наздикии шаҳри бандарии Одесса.

Пеш аз ин Русия ба шаҳри Киев низ ҳамлаи васеъ анҷом дод. Дар бораи зарбаҳои ҳавоӣ ба Харков низ гузориш расид.

Ҳамлаҳо чанд соат баъд аз он сурат гирифтанд, ки мақомоти Украина ва Амрико рӯзи 11-уми март ба мулоқоти муҳиме дар шаҳри Ҷиддаи Арабистони Саудӣ поён доданд.

ИНЧУНИН, БИХОНЕД:

Тарҳи оташбаси 30-рӯза. Украина пазируфт, Русия чӣ хоҳад гуфт?

Вазорати дифои Русия рӯзи 12-уми март гуфт, шаби гузашта шаш ҳавопаймои бесарнишинро маҳв кард. Якеро дар Қрими ишғолшуда ва панҷ паҳподи дигарро бар фарози баҳри Сиёҳ.

Дар ҳамин ҳол, Русия иддао кард, ки дар минтақаи ғарбии Курск пирӯзиҳои бештар ба даст овардааст. Маскав мехоҳад нерӯҳои Украинаро, ки аз моҳи августи соли гузашта бахше аз қаламрави Русияро ишғол кардаанд, берун кунад.

Эмомалӣ Раҳмон, раисҷумҳури Тоҷикистон, рӯзи 12-уми март бо гурӯҳе аз вазирону раҳбарони идораҳо вориди Қирғизистон шуд.

Ин сафари нахустини давлатии ӯ ба Бишкек пас аз задухӯрдҳои хунини марзӣ (2021 ва 2022) ва бад шудани муносибатҳои ду кишвар аст.

Тибқи иттилои дарёфтии Радиои Аврупои Озодӣ/Радиои Озодӣ, дар назар аст, Эмомалӣ Раҳмон ва Содир Ҷабборов, раисҷумҳури Қирғизистон, созишномаро дар бораи сарҳади ду кишвар имзо кунанд.

Вазорати корҳои хориҷии Тоҷикистон рӯзи 11-уми март танҳо дар бораи имзои чанд санад хабар дода, ҷузъиётро ошкор накард.

Тоҷикистон ва Қирғизистон рӯзи 21-уми феврали имсол санад ё протоколи ниҳоии таъйини марзи ду кишварро имзо карданд.

Порлумони Қирғизистон 27-уми феврал ин созишномаро баррасӣ карду пазируфт. Дар мавриди баррасӣ шудани созишнома дар порлумони Тоҷикистон маълумоте дар даст нест.

Мақомоти Тоҷикистон бархилофи мансабдорони Қирғизистон ҷузъиёти созишномаро эълон накарданд.

Тоҷикистон ва Қирғизистон ҳазор километр марз доранд. Номуайянӣ дар сарҳад дар солҳои 2021 ва 2022 сабаби даргириҳои хунин шуд ва аз ҳарду ҷониб даҳҳо куштаву захмӣ бар ҷой гузошт. Аз он вақт то кунун марзи ду кишвар баста аст.

Додгоҳи Гурҷистон раисҷумҳури собиқи ин кишвар Михаил Саакашвилиро ба 9 сол зиндон маҳкум кард.

Бахши гурҷии Радиои Озодӣ рӯзи 12-уми март навишт, ки мақомоти Гурҷистон ӯро ба тасаррауфи 9 миллион лари ё беш аз се миллион доллари буҷа гунаҳкор донистаанд.

Қаблан Саакашвили бо гуноҳи суистифода аз мансаб ба шаш сол ҳабс маҳкум шуда буд.

Михаил Саакашвили аз моҳи октябри соли 2021 дар маҳбас аст. Ӯро ҳангоми бозгашт аз хориҷа ба Гурҷистон дастгир карданд.

Эълони ҳукми нав дар толори додгоҳ эътирозҳоро ба бор овард. Бархе ширкатдорон додрасро "ғуломи Бидзина" номиданд. Ишораи онҳо ба сарватманд ва бунёдгузори ҳизби ҳокими "Орзуи гурҷӣ" Бидзина Иванишвили аст. Баъди ин, чанд касро аз толори додгоҳ ронданд.

Вакили мудофеи Саакашвили ва гурӯҳҳои мухолифин парванда ва ҳукми ӯро дорои ангезаи сиёсӣ донистанд.

Михаил Саакашвили аз соли 2004 то 2012 раисҷумҳури Гурҷистон буд.

56 ҳазору 800 сомонӣ ё зиёда аз панҷ ҳазор доллар. Кумитаи дин дар Тоҷикистон харҷи имсолаи сокинонро барои адои ҳаҷи фарзӣ эълон кард.

Мақомот рӯзи 12-уми март гуфтанд, ки нарх бо Хадамоти зиддиинҳисорӣ мувофиқа шудааст.

Ин пул, ба гуфтаи онҳо, ба харидани билети ҳавопаймо, меҳмонхона, хӯрок, хидмати роҳбаладон, иқомат дар Мино, Арафот ва Муздалифа, қурбонӣ, доруву бима ва боҷи давлатӣ сарф мешавад.

Аз зоирон хоста шудааст, ки пулро “ба таври ғайринақдӣ” ба воситаи “Ориёнбонк” бипардозанд. Раёсати “Ориёнбонк”-ро Ҳасан Асадуллозода, додарарӯси президенти Тоҷикистон, бар уҳда дорад ва муовини аввали ӯ Зарина Раҳмон, духтари Эмомалӣ Раҳмон аст.

Гусели зоирони тоҷик барои адои ҳаҷи фарзӣ ба Арабистони Саудӣ дар нимаи моҳи май оғоз мешавад. Масъулони Кумитаи дин аз мардум хостаанд, танҳо бо роҳи қонунӣ ба онҷо раванд, вагарна "ҳудуди 13300 доллари амрикоӣ ҷарима ё шаш моҳ ҳабс" хоҳанд шуд.

Ҳар сол зиёда аз шаш ҳазор шаҳрванди Тоҷикистон барои адои ҳаҷи фарзӣ мераванд.

Мақомдорони тоҷик, аз ҷумла раисҷумҳур борҳо аз сокинон даъват кардаанд, ки пули ҳаҷ, бавижа ҳаҷи такрориро “ба корҳои хайр” ба мисли бунёди пулу мактаб ва роҳу иншооти дигар сарф кунанд. Мухолифон ҳукуматро танқид мекунанд, ки бо истифода аз нерӯву пули мардум мушкилоти иҷтимоиро ҳал карданист.

Дафтари матбуоти Намояндагӣ бо нашри огоҳӣ дар сомонааш, аз ҷумла, аз муҳоҷирони меҳнатӣ талаб кардааст, ки аз дасти шахсони ношинос бағоҷу ҳуҷҷатҳо ва дигар ашёҳоро, ки таркибашон муайян нест, барои интиқол додан ба кишвари дигар қабул накунанд.

Дар ин огоҳӣ ҳамчунин ба муҳоҷирони меҳнатӣ ҳушдор дода шудааст, ки ҳангоми сафар дар дохили Русия - аз як вилоят ба вилояти дигар, аз интиқоли бағоҷҳои шахсони ношинос худдорӣ намоянд.

Намояндагӣ айни замон аз муҳоҷирони меҳнатие, ки ба фаъолияти таксиронӣ, хизматрасонии интиқоли фармоиш ё боррасонӣ машғуланд, хостааст, вақти қабули фармоиш, ҳатман ашё ё таркиби баҷоғи интиқолшавандаро пурсанд, то дар бораи бори мебурдаашон маълумот дошта бошанд.

Сабаб ва ангезаҳои ин ҳушдори Намояндагӣ ба муҳоҷирони меҳнатӣ маълум нест.

Аммо солҳои ахир манъу маҳдудиятҳо дар кору зиндагии муҳоҷирон, бавижа тоҷикон, дар Русия бештар мешавад.

Каҷа Каллас, намояндаи олии умури хориҷӣ ва сиёсати амниятии Иттиҳоди Аврупо 11 март дар суханронии худ дар СММ, дар дифоъ аз ӯҳдадориҳои ин созмон ба эҳтироми тамомияти арзии ҳамаи кишварҳо гуфт, ки Иттиҳоди Аврупо шарики қобили боварии Созмони Милали Муттаҳид боқӣ хоҳад монд.

Бар гузориши хабаргузории "Ассошиэйтед пресс", дар ҳоле, ки ҳукумати Доналд Трамп, президенти Амрико, 83 дарсади барномаи кӯмакҳои идораи қаблии ИМА-ро аз байн мебарад, ҳамоҳангсози сиёсати хориҷии Иттиҳоди Аврупо гуфтааст, ки ин ниҳод дар соли ҷорӣ бо ҷудо кардани миллиардҳо доллар, ба кӯмакҳои башардӯстона ба Украина идома хоҳад дод.

Шахсони мусаллаҳ дар Кветта, маркази вилояти Балуҷистони Покистон, ба як қатор (поезд) ҳамла карда, зиёда аз 450 мусофирро гаравгон гирифтаанд.

Ҳодиса рӯзи 11-уми март иттифоқ уфтод.

Қатор (поезд) аз шаҳри Кветта ба Пешовар, маркази вилояти Хайбар-Пахтунхоҳ мерафт.

Муҳаммад Кошиф, мақомдори Идораи роҳи оҳан дар Кветта, ба хабаргузории "Франс Пресс" гуфтааст, дар миёни мусофирон занон ва кӯдакон низ ҳастанд.

Масъулияти ҳамларо гурӯҳи ҷудоихоҳи "Артиши озодибахши Балуҷистон" ба уҳда гирифтааст.

Ин гурӯҳ дар баёнияе иддао кард, ки бо ин кораш монеи ҳамлаи заминии артиши Покистон шуд, вале зарбаҳои ҳавоӣ идома дорад.

Иёлоти Муттаҳидаи Амрико гурӯҳи "Артиши озодибахши Балуҷистон"-ро дар феҳрасти созмонҳои террористӣ ҷой додааст.

Як мансабдори баландпояи Иттиҳоди Аврупо дар доираи сафараш ба Осиёи Марказӣ ба Тоҷикистон меояд.

Йозеф Сикела, комиссари Иттиҳоди Аврупо дар умури ҳамкориҳои байнулмилалӣ, рӯзҳои 14 ва 15-уми март дар Душанбе хоҳад шуд.

Дафтари намояндагии Иттиҳоди Аврупо дар Тоҷикистон мегӯяд, имзои чанд созишнома дар назар аст. Ҳимоят аз Тоҷикистон барои гузаштан ба энергияи сабз яке аз онҳост.

Пули умумии созишномаҳо тақрибан 40 миллион евро грантро ташкил медиҳад.

Маълум нест, ки дар ҷараёни сафари Ойзеф Сикела ба вазъи ҳуқуқу озодиҳои инсон дар Тоҷикистон низ ишорае хоҳад шуд ё не. Ҳамон тавр ки баъзе аз намояндагони мухолифини тоҷик дар берун аз кишвар пайваста аз масъулони Иттиҳоди Аврупо ва кишварҳои дигари демократӣ талаб мекунанд.

Иттиҳоди Аврупо дар моҳи июли соли 2024 аз вазъи ҳомиёни ҳуқуқ, рӯзноманигорон ва блогерони зиндонӣ дар Тоҷикистон нигаронӣ карда, аз Душанбе хоста буд, ки нақзи ҳуқуқи инсонро дар Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон таҳқиқ кунад.

Родриго Дутерте, раисҷумҳури пешини Филиппин, бо иттиҳоми ҷиноят алайҳи башарият дастгир шудааст.

Дар ин бора "Manila Bulletin" бо такя ба ҳуҷҷатҳои расмӣ хабар дод. Би-би-сӣ ва расонаҳои дигари байнулмилалӣ низ боздошти сиёсатмадорро тасдиқ карданд.

Бино ба гузоришҳо, Дутерте рӯзи 11-уми март баробари расидан аз Ҳонгконг ба Филиппин бо дастури Додгоҳи байнулмилалии ҷиноӣ дастгир шудааст.

Додгоҳи байнулмилалӣ парвандаи Родриго Дутертеи 79-сола ва дигаронро бо иттиҳоми куштор ва нақзи ҳуқуқи башар дар ҷараёни мубориза бар зидди қочоқи маводи мухаддир дар Филиппин таҳқиқ мекунад.

Дутерте дар рӯзи нахустини президентияш аз сокинони Филиппин хоста буд, ки гирифторон ва тоҷирони маводи мухаддирро ба қатл расонанд. Дар натиҷа, ба навиштаи The Independent, беш аз 6 ҳазор нафар кушта шуданд.

Созмонҳои мудофеи ҳуқуқи башар теъдоди қурбониёни “ҷанги зидди маводи мухаддир”-ро бисёр зиёд дониста, мегӯянд, дар ин амалиёт мардуми бегуноҳ, аз ҷумла кӯдакон низ ба қатл расиданд.

Родриго Дутерте дар замони пандемияи коронавирус гуфта буд, ба пулис ва артиш дастур додааст, ки дар сурати муқобила нишон додан ва таҳдид ба ҳаёти кормандони мақомот гирифторони вирус "кушта шаванд".

Эътилофи байнулмилалии ҳуқуқи башар дар Филиппин боздошти Дутертеро “лаҳзаи таърихӣ” номид.

Мақомоти Русия гуфтанд, ки Украина субҳи 11-уми март бо даҳҳо ҳавопаймои бесарнишин ба шаҳри Маскав ва вилояти ҳамноми он ҳамла кард.

Дастикам ду кас кушта ва 18 нафар захмӣ шуда, баъзе аз биноҳои истиқоматӣ ва зербунёдҳо осеб дидаанд.

Вазорати дифои Русия гуфт, ки дар маҷмуъ 337 паҳподи Украинаро дар гӯшаҳои гуногуни кишвар задаву нобуд кардаанд. Маълум нест, дар ҳамлаҳои Украина чӣ қадар дрон ба кор бурдаанд, вале он яке ҳамлаҳои васеъмиқёси Украина ба қаламрави Русия дар чанд ҳафтаи гузашта ба ҳисоб меравад.

Аксу видеоҳои тасдиқношуда аз Маскав ва атрофи он нишон медиҳанд, ки ҳавопаймоҳои бесарнишин ба биноҳои истиқоматӣ зарба задаанд.

Украина масъулияти ҳамларо ба дӯш нагирифтааст.

Сергей Собянин, шаҳрдори Маскав, дар Телеграм хабар дод, ки нерӯҳои Русия 91 ҳавопаймои бесарнишини Украинаро дар фазои Маскав нобуд карданд. Ӯ тасдиқ кард, ки порчаҳое аз дрони маҳвшуда ба боми бинои истиқоматӣ дар кӯчаи Домодедовская осеб расонидааст.

Ин ҳамла ба парвози ҳавопаймоҳо ва кори фурудгоҳҳои Маскав, ки аз тариқи онҳо ҳазорон муҳоҷири тоҷик ҳам сафар мекунанд, низ таъсир гузошт.

Оҷонси нақлиёти ҳавоии Русия хабар дод, ки фурудгоҳҳои "Жуковский" ва "Домодедово" ба далели ҳамлаҳои ҳавопаймоҳои бесарнишин корашонро муваққатан боздоштанд. Фурудгоҳи "Внуково" низ қабул ва фиристодани ҳавопаймоҳоро қатъ кард. Баъд аз муддате парвозу фуруди ҳавопаймоҳо дар ҳарсе фурудгоҳ аз сар гирифта шуд.

Бо онки мақомот ба арзёбии миқёси осебу вайронӣ ва хатарҳои эҳтимоли идома медиҳанд, авзоъ пуршиддат боқӣ мемонад.

Русия низ дар рӯзҳои охир ҳамларо ба зерсохторҳои Украина ва ҳадафҳои ғайринизомӣ дар ин кишвар бештар кардааст.

Нерӯҳои дифои ҳавоии Украина рӯзи 11-уми март гуфтанд, шаби гузашта як мушаки "Искандар-М" ва 79 ҳавопаймои бесарнишини Русияро аз байн бурданд. Ба гуфтаи онҳо, ин ҳавопаймоҳо минтақаҳои зиёде аз ҷумла Киев, Одесса, Днепропетровск ва Харковро нишон гирифта буданд.

Ҳамлаҳои густурда ба ҳамдигар дар замоне сурат мегирад, ки мақомоти баландпояи Амрико ва Украина дар Арабистони Саудӣ ҷамъ омадаанд ва дар бораи роҳҳои поён додан ба ҷанги сесолаи Русия дар Украина суҳбат мекунанд.

Музокироти якрӯза аввалин мулоқоти мақомоти расмии Амрикову Украина пас аз дидори ҷанҷолии Владимир Зеленский, раисҷумҳури Украина бо Доналд Трамп, раисҷумҳури Амрико аст, ки дар он ду тараф доир ба қатъи ҷангу расидан ба сулҳ дар назди хабарнигорон ошкоро баҳсу ҷадал карданд.

Видео дар инҷост:

Embed ба дигарон фиристед

Ҳамлаи дронҳо ба Маскав, музокирот дар Ҷидда

Embed ба дигарон фиристед

Нусхабардорӣ шуд

---

бар px баландӣ px

---

URL нусхабардорӣ шуд

• Auto
• 240p
• 360p
• 480p
• 720p
• 1080p

Феълан кор намекунад

0:00 4:39 0:00

• Auto
• 240p
• 360p
• 480p
• 720p
• 1080p

Ба гузориши хабаргузории "Рейтерз", Марко Рубио дар шабакаи Х навиштааст, ки 5200 қарордоде, ки бекор мешаванд, даҳҳо миллиард долларро дар роҳҳое харҷ кардаанд, ки ба фоидаи манфиатҳои миллии Амрико набуд ва дар бархе мавридҳо ҳатто ба он осеб расонидааст.

Рубио афзудааст, ки тақрибан як ҳазор барномаи боқимонда зери назорати Вазорати корҳои хориҷӣ ва машварати Конгресс ба таври муассир, татбиқ хоҳанд шуд.

Доналд Трамп, раисҷумҳури Амрико, 20 январи имсол пас аз маросими савгандёдкунӣ, бо имзои як фармон кӯмакҳои хориҷии ин кишварро барои 90 рӯз боздошт.

Вазири корҳои хориҷии Амрико аз Департаменти коромадии ҳукумат бо раҳбарии Илон Маск ташаккур кардааст. Ин идора масъули коҳиши хароҷоти ниҳодҳои давлатии Амрико аст.

Дафтари матбуоти Вазорати корҳои хориҷии Тоҷикистон 11 март хабар дод, ки ин сафар рӯзҳои 12-13 март сурат мегирад.

Ба иттилои манбаъ, сарони ду кишвар пас аз дидору гуфтугӯҳо, чанд санад имзо хоҳанд кард. Дар хабари расмӣ, ҷузъиёти бештар дода нашудааст.

Тибқи иттилои дарёфтии Радиои Аврупои Озодӣ/Радиои Озодӣ, дар назар аст, ки Эмомалӣ Раҳмон ва Содир Ҷабборов созишнома дар бораи муайян кардани марзи Тоҷикистон ва Қирғизистонро имзо кунанд.

Тоҷикистон ва Қирғизистон ҳанӯз 21 феврали имсол санад ё протоколи ниҳоии муайянсозии марзи ду кишварро имзо карданд. Қамчибек Тошиев ва Саймумин Ятимов, роҳбарони кумитаҳои амнияти миллии ду кишвар санадҳоро имзо карданд.

Порлумони Қирғизистон 27 феврал ин созишномаро баррасӣ ва тасвиб кард. Дар мавриди баррасӣ шудани ин созишнома дар порлумони Тоҷикистон, маълумоте дар даст нест.

Тоҷикистон ва Қирғизистон тақрибан ҳазор километр марз доранд. Номуайянӣ дар сарҳад дар солҳои 2021 ва 2022 сабаби даргириҳои хунин шуд ва аз ҳарду ҷониб даҳҳо куштаву захмӣ бар ҷой гузошт.

Эрон мегӯяд, зери "фишору иръоб" дар мавриди барномаи баҳсбарангези ҳастаияш бо Амрико музокира нахоҳад кард.

Теҳрон ин изҳоротро дар ҳоле баён кард, ки раисҷумҳур Доналд Трамп фишорро болои Ҷумҳурии Исломӣ афзоиш додааст. Аз ҷумла, Вашингтон Ироқро аз харидани нерӯи барқи Эрон маҳрум кард, ки аз соли 2018 ба ин сӯ аз риояи таҳрим истисно буд.

Аббос Ароқчӣ, вазири корҳои хориҷии Эрон, рӯзи 10-уми март дар шабакаи иҷтимоии "Х" навишт, "мо зери фишор ва иръоб музокира намекунем."

Як рӯз пеш намояндагии Эрон дар Созмони Милал бо лаҳни бештар сулҳҷӯёна гуфт, мумкин аст, Теҳрон музокираро барои рафъи нигарониҳо аз низомӣ шудани барномаи ҳастаияш дар назар бигирад.

Доналд Трамп, раисҷумҳури Амрико, рӯзи 6-уми феврал дар мусоҳиба бо шабакаи телевизионии Fox News гуфт, барои пешгирӣ аз даст ёфтани Эрон ба силоҳи ҳастаӣ ду роҳ вуҷуд дорад: низомӣ ё созиш.

Трамп дар даври аввали раёсати ҷумҳуриаш Амрикоро аз созиши таърихии атомии қудратҳои ҷаҳонӣ бо Эрон берун кард ва дигарбора таҳримоти иқтисодӣ ба зидди ин кишварро баргардонд. Созиши мазкурро соли 2015 имзо карда буданд.

Баъд аз хориҷ шудани Амрико аз созиши атомӣ Эрон барномаҳои ҳастаияшро суръат бахшид ва ҳоло ураниуми то 60-дарсадии ғализ тавлид мекунад. Ба қавли мутахассисон, Эрон барои истеҳсоли ураниуми то 90-дарсадии лозим барои сохти бомби атомӣ як қадам дуртар аст.

Теҳрон мегӯяд, барномаҳои ҳастаияш ҳадафҳои сулҳомез доранд ва бомби атомӣ сохтанӣ нест, вале Оҷонси Байнулмилалии Энержии Атомӣ аз суръати истеҳсолу захираи ураниуми ғализ дар Эрон изҳори нигаронии ҷиддӣ кардааст.

Владимир Зеленский, раисҷумҳури Украина, рӯзи 10-уми март ба Риёз рафтааст, то бо Муҳаммад бин Салмон, валиаҳди Арабистони Саудӣ, мулоқот кунад.

Сафари Зеленский пеш аз гуфтушуниди ҳайатҳои Украина ва Амрико сурат мегирад. Музокирот барои поён додан ба ҷанги сесолаи Русия алайҳи Украина рӯзи 11-уми март дар шаҳри Ҷиддаи Арабистони Саудӣ дар назар аст.

Иёлоти Муттаҳида, ки пуштибони асосии низомии Киев аст, бо ҳадафи хатми низоъ бо Маскав музокироти мустақим дорад ва ҳамзамон ёрии низомӣ ва табодули иттилоотро бо Украина боздоштааст.

Музокироти намояндагони Амрико ва Украина дар рӯзи 11-уми март мулоқоти нахустини расмӣ пас аз баҳси лафзии Владимир Зеленский ва Доналд Трамп дар Кохи Сафед аст. Ин баҳс рӯзи 28-уми феврал сурат гирифт.

Зеленский гуфт, дар музокироти Амрико ва Украина дар Ҷидда ширкат намекунад. Ба ҳайати Киев вазири корҳои хориҷии Украина Андрей Сибиҳа, раиси дафтари президент Зеленский Андрей Ермак ва вазири дифоъ Рустам Умаров шомиланд.

Ҳайати амрикоӣ аз фиристодаи Трамп дар Ховари Миёна Стив Виткофф, котиби давлатӣ Марко Рубио ва мушовири амнияти миллӣ Майк Волтс иборат хоҳад буд. Рубио рӯзи 9-уми март ба Арабистони Саудӣ рафт.

Зеленский рӯзи 9-уми март дар паёме дар шабакаи иҷтимоии “Х” навишт, ки “тарафи мо ба гуфтушуниди созанда комилан омода аст ва умед дорем, ки тасмиму иқдоми заруриро баррасӣ ва мувофиқа кунем.”

Русия 685 ҳазор хориҷиро ба рӯйхати "шахсони зери назорат" ворид кардааст.

Владимир Колоколтсев, вазири корҳои дохилии Русия, дар ин бора дар мусоҳиба бо шабакаи телевизионии Русия (ВГТРК) хабар дод.й ҳадафро аз таҳияи феҳраст “кам кардани хориҷиёни будубошашон ғайриқонунӣ” номид.

Ба иттилои вазир, барои берун шудан аз ин рӯйхат, муҳоҷирон бояд то 30-юми апрел ба Идораи корҳои дохилӣ ҳозир шуда, ҳузури худро қонунӣ кунанд ва санадҳои заруриро пешниҳод намоянд.

Ин дар ҳолест, ки рӯзи панҷуми март Колоколтсев дар як ҷаласаи ВКД-и Русия гуфта буд, ба феҳрасти “шахсони зери назорат” 400 ҳазор нафар шомил ҳастанд.

Мақомоти тоҷик дар моҳи октябри соли 2024 гуфта буданд, ки 120 ҳазор шаҳрванди Тоҷикистон дар ин рӯйхат ҳастанд ва агар камбудҳоро ислоҳ намекунанд, аз Русия ихроҷ ё депортатсия хоҳанд шуд.

Феҳрасти “шахсони зери назорат” дар пайи ворид шудани тағйиру иловаҳо ба қонунҳои Русия аз 5-уми феврал ба иҷро даромад.

Баъди ҳамла ба толори консертии “Крокус” дар моҳи марти соли 2024, қонунҳои муҳоҷират дар Русия сахттар шуд.

Аз ҷумла, дарёфти “ВНЖ” ё ҳаққи иқомат барои муҳоҷироне, ки бо шаҳрвандони Русия издивоҷ кардаанд, маҳдуд гашт ва қабули кӯдакони муҳоҷирон бе донистани забони русӣ ба мактаб манъ шуд.

Аз боздошт ва ҳабси Владислав Есипенко, ҳамкори Радиои Аврупои Озод/Радиои Озодӣ, чаҳор сол гузашт.

Ӯ, ки шаҳрвандии Русия ва Украинаро дошт, рӯзи 10-уми марти соли 2021 дар Қрими ишғолшуда аз тарафи Русия боздошт шуд.

Дертар додрас ӯро бо гуноҳи ҷосусӣ ба шаш сол зиндон маҳкум кард. Радиои Аврупои Озод/Радиои Озодӣ ва созмонҳои ҳуқуқи башар онро бофтаву сохта хонданд.

Додгоҳи олии зери назорати Маскав дар Қрим ҳукми Есипенкоро то панҷ сол зиндон поин овард.

Пас аз чанд моҳ, Есипенко ба "нигоҳдорӣ ва интиқоли маводи тарканда" низ муттаҳам шуд. Худаш иттиҳомро қотеъона рад кард.

Баъдан додситонӣ иқрор шуд, ки норинҷаки "кашфшуда" аз мошини Есипенко изи ангуштони ӯро надорад. Вай ҳамчунин иттиҳомҳоро дар ҷамъоварии маълумоти иктишофӣ барои Украина дар ҷараёни мурофиаи додгоҳӣ рад кард.

Есипенко дар ҷараёни мурофиаи додгоҳӣ гуфтааст, ки ӯро бо зарбаи барқ шиканҷа кардаанд, то ӯро маҷбур кунанд, ки ба гуноҳи бардурӯғ иқрор шавад.

Ҳукумати Исроил рӯзи 9-уми март дастур дод, ки интиқоли нерӯи барқ ба Ғазза фавран қатъ карда шавад, то гурӯҳи фаластинии “Ҳамос” гаравгонҳои боқимондаро раҳо кунад. Ин дар ҳолест, ки Исроил ба музокироти нав дар мавриди созиши оташбас бо “Ҳамос”, ки аз сӯи Амрико ва Иттиҳоди Аврупо террористӣ дониста шудааст, омода мешавад.

Вазири энержии Исроил гуфт, фармонро имзо кард: “Мо барои баргардондани гаравгонҳо аз тамоми василаҳо истифода хоҳем кард ва кафолат медиҳем, ки пас аз ҷанг “Ҳамос” дигар дар Ғазза набошад.”

Ин тасмим як ҳафта баъд аз он гирифта шуд, ки Исроил ворид шудани ҳама гуна ёриҳои башардӯстона ба минтақаи ҷангзада боздошт.

Гурӯҳи “Ҳамос” рӯзи 7-уми октябри соли 2023 дар ҳамлае ба Исроил беш аз 1200 касро кушт ва зиёда аз 200 нафарро ба гарав гирифт. Дар ҳамлаҳои Исроил ҳудуди 47 ҳазор фаластинӣ кушта ва даҳҳо ҳазори дигар захмӣ шуданд.

Ҷанги ду тараф понздаҳ моҳ давом кард ва моҳи январи имсол оташбас барқарор шуд. Марҳилаи аввали он рӯзи 1-уми март поён ёфт.

“Ҳамос” даъват дорад, ки марҳилаи дувуми музокироти оташбас ҳарчӣ зудтар оғоз шавад. Ин гуфтушунид бо ёрии Амрико, Қатар ва Миср сурат мегирад ва ҳадафаш ба таври доимӣ поён додан ба ҷанг аст. Исроил мегӯяд, беҳтар аст, марҳилаи аввали созишро то нимаи моҳи апрел дароз кунанд.

Баъд аз гузоришҳо дар бораи кушта шудани садҳо ғайринизомии ақаллияти алавӣ дар шаҳри Лозақияи Сурия, намояндагони Созмони Милали Муттаҳид ва Иёлоти Муттаҳидаи Амрико хоҳони чораҷӯии фаврӣ шуданд.

Волкер Турк, масъули бахши ҳуқуқи башари Созмони Милал, рӯзи 9-уми март дар баёнияе гуфт, “куштани ғайринизомиён дар шимолу ғарби Сурия бояд бас карда шавад.”

Кушторҳо дар Лозақия ҳамлаи маргбортарин алайҳи мардуми осоишта пас аз суқути режими Башор Асад ва ташкили ҳукумати нав дар Сурия унвон шудааст.

Дидбони Ҳуқуқи Башари Сурия, қароргоҳаш дар Лондон, рӯзи 10-уми март гуфт, дар чаҳор рӯзи гузашта зиёда аз 930 ғайринизомӣ аз сӯйи нерӯҳои амниятӣ ё ҷангҷӯёни тарафдори ҳукумати Сурия кушта шудаанд. Тасдиқи рақамҳо ба таври мустақилона имконпазир нест.

Даргирии охир пас аз он шиддат гирифт, ки нерӯҳои вафодор ба Башор Асад рӯзи сешанбеи гузашта ду сарбози Вазорати дифои нави Сурияро дар шаҳри Лозақия куштанд. Ба дунболи ин ҳодиса, нерӯҳои ҳукумати нави Сурия ва ситезаҷӯёни пуштибон аз онҳо бо номи поксозии боқимондаҳои режими Асад амалиёти густурдаеро анҷом доданд.

Ҳукумати Башор Асад дар моҳи декабри соли 2024 сарнагун шуд ва гурӯҳи "Таҳрир аш-Шом”, ки дар аксар кишварҳои дунё ҳанӯз террористӣ дониста мешавад, зимоми қудратро ба даст гирифт. Раҳбари ин гурӯҳ Аҳмад Шаръ, ки пештар бо лақаби “Абумуҳаммади Ҷулонӣ” машҳур буд, президенти ҳукумати муваққати Сурия шудааст.

Брайн Хюз, Шӯрои амнияти Кохи сафед гуфт, умедвор аст, ки низоми Эрон манфиати шаҳрвандонашро аз ҳадафҳои террористӣ боло мегузорад.

Оятуллоҳ Алӣ Хоманаӣ, раҳбари олии Эрон рӯзи 8-уми март гуфт, ки бо ҳеч "кишвари зургӯ" музокира нахоҳанд кард.

Ин ҳарф замоне садо дод, ки як рӯз пеш Доналд Трамп, президенти ИМА эълон кард, ки ба Эрон барои музокира сари барномаи ҳастаӣ нома фиристодааст.

Амрико ва Исроил нигарон ҳастанд, ки Эрон бо баҳонаи барномаи ҳастаӣ дар фикри сохтани силоҳи қатли ом аст.

Рафаэл Гросси, директори Оҷонси байналмилалии энережии ҳастаӣ гуфтааст, Эрон ба ҳаде ғанӣ кардани уранро афзоиш додааст, ки ба сохтани силоҳ наздик шудааст.

Рӯзи ҷумъа Доналд Трамп гуфт: "Ман ба онҳо нома навишта, гуфтам, ки умедворам шумо музокира мекунед, зеро агар мо аз роҳи низомӣ биравем, як чизи баде хоҳад шуд.”

Эрону Амрико беш аз чил сол боз робитаҳои мустақими дипломатӣ надоранд. ИМА шарик ва пуштибони аслии Исроил дар Ховари Миёна аст. Эрон борҳо эълон кардааст, ки вуҷуди Исроилро намехоҳад. Аз ин рӯ, мақомоти амрикоӣ мегӯянд, агар Эрон ба силоҳи ҳастаӣ даст ёбад, ба Исроил ҳамла мекунад.

ИНЧУНИН, БИХОНЕД:

Хоманаӣ гуфт, бо Амрико музокира намекунанд

Ӯро рӯзи 26-уми феврал аз Боздоштгоҳи Кӯлоб ба Душанбе интиқол дода буданд.

Пайвандони Аҳмади Иброҳим рӯзи 9-уми март дар суҳбат бо Радиои Озодӣ гуфтанд, ки пас аз як ҳафтаи нигаҳдорӣ дар Боздоштгоҳи рақами яки пойтахт, бе онки нусхаи ҳукмашро нишон диҳанд, ӯро ба зиндони "Якум советский" бурданд.

Аксари рӯзноманигорони зиндонӣ, аз ҷумла, Абдулло Ғурбатӣ, Далери Имомалӣ ва Завқибек Саидаминӣ дар ҳамин зиндон нигаҳдорӣ мешаванд.

Сардабири нашрияи “Пайк” дар Хатлон моҳи августи соли гузашта бо гумони “додани пора ба корманди КДАМ” боздошт шуд. Баъдан, ӯро ба “тамаҷӯъӣ” ва “ифротгароӣ” гунаҳкор донистанд. Худаш ҳеч яке аз ин иттиҳомҳоро напазируфт.

Наздиконаш гуфтанд, ки ӯро охирон бор ҳангоми интиқолаш ба Душанбе дар мошини Идораи зиндонҳо дида буданд. Маъмулан, маҳкумшудаҳоро замоне аз боздоштгоҳҳо ба зиндон мебаранд, ки ӯ нисбат ба ҳукмаш эътироз намекунад ва иҷрои ҳукм ҳатмӣ мешавад.

Ширинмоҳ Иброҳимова, хоҳари Аҳмади Иброҳим, дар як тамоси телефонӣ гуфт, бародараш нусхаи ҳукмро то охирин лаҳза дастрас накарда буд, то аз он шикоят кунад.

“Вай гуфт, ки ҳатман аз рӯйи ҳукми ноодилона шикоят хоҳад кард ва то ҳукм ба дасташ нарасад, муҳлати шикоят намегузарад,” – афзуд Ширинмоҳ Иброҳимова.

Ин дар ҳолест, ки мақомоти додгоҳӣ гуфта буданд, ӯ барои бозбинии ҳукм ҳамагӣ ним моҳ фурсат дошт. Рустам Мирзозода, раиси Додгоҳи олии Тоҷикистон, дар аввали моҳи феврал гуфт, чун рӯзноманигор шикоят накард, “аз ин бармеояд, ки бо ҳукм розӣ аст.”

Пайвандонаш мегуфтанд, шикоятро аз ҳукми, ба гуфтаашон, “фармоишӣ” кори беҳуда медонанд. Ба нақли яке аз онҳо, ҳушдор гирифта буданд, ки агар аз ҳукм шикоят баранд, эҳтимол ҷазо сахттар шавад.

Аҳмади Иброҳим, рӯзноманигори 63-сола ва сардабири нашрияи “Пайк" аз кори мақомоти маҳаллӣ пайваста танқид мекард. Ӯ дар номааш аз зиндон дар охири соли гузашта гуфта буд, ки маҳз танқидҳояш ба мақомот хуш наомада, аз ӯ қассос гирифтанд.

Созмонҳои байнулмилалӣ, аз ҷумла Кумитаи дифоъ аз хабарнигорон ва Гузоришгарони бидуни марз ҳукмро ноодилона ва аз мақомоти Тоҷикистон озодии рӯзноманигорро талаб карданд.

Қарор аст, ҳафтаи оянда дар Риёз намояндаҳои Киев ва Вашингтон дар бораи созишномаи маъданҳои зеризаминии Украина ва роҳи расидан ба сулҳ гуфтугӯ кунанд.

Доналд Трамп аз Украина хостааст, ки зудтар барои сулҳ бо Русия розӣ шавад, чун дигар роҳе барои берун рафтан аз ин ҷанг вуҷуд надорад. Мақомоти Украина мегӯянд, Русия сулҳ кардани нест ва ҳамлаҳояшро афзоиш додааст.

Ба гуфтаи мақомоти Украина, дар ҳамлаҳои рӯзи 8-уми март ба Украина беш аз 50 нафар кушта шудааст.

Владимир Зеленский, президенти Украина рӯзи 8-уми март гуфт, ки "чунин ҳамлаҳо нишон медиҳад, ки ҳадафи Русия тағйир накардааст."

Русия эълон кард, ки се деҳаро дар вилояти Курск, ки тобистони соли гузашта Украина гирифта буд, пас гирифтааст.

Аз ҳамлаи Русия ба Украина беш аз се сол гузашт. Ҳанӯз ҳеч пешравие барои поёни ҷанге, ки даҳҳо ҳазор нафар дар он куштаву миллионҳо украиниро бехона кардааст, дида намешавад.

Ин ҳарф замоне садо дод, ки як рӯз пеш Доналд Трамп, президенти ИМА эълон кард, ки ба Эрон барои музокира сари барномаи ҳастаӣ нома фиристодааст.

Хоманаӣ рӯзи 8-уми март дар як суханронӣ бе бурдани номи Амрико гуфт, "кишвари зургӯ" бо пешниҳоди музокирот "дар ҷустуҷӯи роҳи ҳали мушкил нест", балки онҳо мехоҳанд Эронро аз доштани силоҳи қавӣ маҳрум кунанд.

"Мушкил танҳо сари барномаи ҳастаӣ нест. Роҷеъ ба тавоноии дифои кишвар, роҷеъ ба тавоноиҳои байналмилалии кишвар: Фалон корро накунед, фалон касро набинед, онҷо наравед, фалон чизро тавлид накунед, мушакатон бурдаш аз ин қадар бештар набошад. Магар касе метавонад, ки инҳоро қабул кунад?"--гуфт ӯ.

Мақомоти Эрон пештар гуфта буданд, ки сари барномаи ҳастаӣ омодаи музокира ҳастанд. Кишварҳои ғарбӣ Эронро ба он айбдор мекунанд, ки дар фикри сохтани силоҳи ҳастаӣ аст, вале Эрон мегӯяд, омода аст, исбот кунад, ки силоҳи ҳастаӣ намесозад.

Рӯзи ҷумъа Доналд Трамп гуфт: "Ман ба онҳо нома навишта, гуфтам, ки умедворам шумо музокира мекунед, зеро агар мо аз роҳи низомӣ биравем, як чизи баде хоҳад шуд.”

Эрону Амрико беш аз чил сол боз робитаҳои мустақими дипломатӣ надоранд. ИМА шарик ва пуштибони аслии Исроил дар Ховари Миёна аст. Эрон борҳо эълон кардааст, ки вуҷуди Исроилро намехоҳад. Аз ин рӯ, мақомоти амрикоӣ мегӯянд, агар Эрон ба силоҳи ҳастаӣ даст ёбад, ба Исроил ҳамла мекунад.

Бонки Ҷаҳонӣ дар як гузориши тозае гуфтааст, ки соли 2024 пули муҳоҷирони тоҷик 45 дар сади тавлиди нохолиси миллиро ташкил додааст, ки баландтарин дар ҷаҳон аст. Дар ду ҳамсоякишвар, аз ҷумла Қирғизистону Узбекистон ин рақам мутаносибан 24 ва 14 дар садро ташкил медодааст.

Дар таҳқиқоти фарогири Бонки Ҷаҳонӣ бо номи “Роҳ ба сӯи пеш”, ки рӯзи 5-уми март дар Тошканд муаррифӣ шуд, омадааст, ки муҳоҷират ҳамчунон як манбаи асосии даромад барои миллионҳо нафар боқӣ мондааст. Ба қавли муаллифони гузориш, муҳоҷирони кишварҳои Осиёи Марказӣ бо кор дар хориҷ метавонанд, даромади худро ду ё се баробар кунанд, ки ин ба таври чашмгире сатҳи зиндагии хонаводаҳои онҳоро беҳбуд мебахшад.

Бино ба тахмину оморҳои гуногун бештар аз 1 миллион нафар аз мардуми Тоҷикистон дар Русия кору иқомат мекунанд ва солона садҳо миллион доллар ва на камтар аз 1 миллиард доллар ба кишвар мефиристанд. Аммо даромади онҳо соддаву осон ба даст намеояд ва рӯзона дар бораи бадрафтории мақомоти интизомӣ бо муҳоҷирони тоҷик, истисмор ва беҳуқуқии онҳо гузориш мерасад.

Дар гузориши Бонки Ҷаҳонӣ омадааст, кишварҳои муҳоҷирфирист бояд, як системаи сабти номи муҳоҷирони кориро ба роҳ монанд ва бо кишварҳои мизбон дар бораи риояти ҳуқуқи онҳо қарордоду созишнома банданд. Айни замон ба кишварҳои муҳоҷирфирист мисли Тоҷикистон тавсия додаанд, саъй кунанд, то кишварҳои мизбон пули ҳифзи иҷтимоӣ ва бимаи муҳоҷиронро ба ватанҳояшон бифристанд.

Ҳукумати Покистон ба даҳҳо ҳазор аз паноҳҷӯёни афғонистонӣ ва “тамоми хориҷиёни ғайриқонунӣ” хостааст, то якуми апрел қаламрави ин кишварро тарк кунанд, дар акси ҳол ба зӯр берун карда мешаванд.

Вазорати умури дохилии Покистон рӯзи 7-уми март дар як баёнияи расмӣ гуфт: “Барномаи бозгардони шаҳрвандони хориҷии ғайриқонунӣ аз рӯзи 1-уми ноябр иҷро мешавад. Барои идомаи иҷрои қарори ҳукумат ҷиҳати бозгардонидани тамоми хориҷиёни ғайриқонунӣ, раҳбарияти кишвар тасмим гирифт, ки афғонҳоеро ҳам баргардонад, ки ҳаққи иқомати муваққатӣ доранд.” Ҳазорон афғонистонӣ, ки аз тарси Толибон аз кишварашон ба Покистон гурехтаанд, аз он бим доранд, ки баъди бозгашт таъқибу саркӯб мешаванд.

Дар баёния омадааст, тамоми шаҳрвандони хориҷии ғайриқонунӣ ва афғонҳои дорои ҳаққи иқомати муваққатӣ бояд то рӯзи 31-уми марти соли 2025 кишварро тарк кунанд ва пас аз он ихроҷ аз рӯзи 1-уми апрел оғоз мешавад. Ҳукумати Покистон аксаран шаҳрвандони Афғонистонро ба ҷинояткорӣ ва ифротгароӣ дар қаламраваш муттаҳам мекунад, агарчӣ ҳукумати Толибон дар Афғонистон ин иддаоро рад кардааст.

Покистон даҳсолаҳо боз як паноҳгоҳи асосӣ барои паноҳҷӯёни афғон ба ҳисоб мерафт ва аз ҷумла дар замони ҳузури нерӯҳои ишғолгари шӯравӣ дар солҳои 1979-1989. Баъди он дар солҳои ҷанги дохилӣ ва ҳукумати Толибон дар солҳои 1996-2001 мардуми зиёде дар Покистон паноҳ бурданд. Баъди аз қудрат рондани Толибон дар соли 2001 ба раҳбарии Амрико, миллионҳо афғон ба ватани худ баргарштанд.

Пас аз бозгашти Толибон ба қудрат дар соли 2021 ва тарки нерӯҳои байналмилалӣ тақрибан 700 000 ҳазор афғони дигар аз бими таъқиб ва раҳоӣ аз азоби иқтисоди вайрону бӯҳрони башарӣ ба Покистон рафтанд. Бар асоси омори Созмони Милал ҳоло бештар аз 800 000 ҳазор нафар аз шаҳрвандони Афғонистон дар Покистон ҳаққи иқомати муваққатӣ доранд.