Матлубахон Сатториён рӯзи 27-уми январ дар нишасти хабарӣ дар Душанбе гуфт, "ин андешаҳо безамина ҳастанд. Изҳороти расмии кишвари ҳамсоя нест. Посух бояд ба ин амал бо риояи меъёрҳои дипломатӣ, қотеъона, вале дар ҳамин поя бояд бошад."

Мавзӯи мансубияти миллии чеҳраҳои илму адаб ва мероси фарҳангиву таърихии ниёгони мардуми Варорӯд борҳо мавриди баҳс қарор гирифтааст.

Таърихдон Некрӯз Сафарзода мегӯяд, ин баҳсҳо дар муҳити илмӣ кайҳо ҳал шудаанд.

“Ин масъалаест, ки аслан қобили баҳс нест. Аз худи осори ин бузургон метавон порчаҳое дарёфт кард, ки ишорат мекунанд ба тааллуқоти миллии худашон,” – хулоса кард ӯ.

Видеоро дар инҷо бинед:

Embed ба дигарон фиристед

Баҳси мансубияти миллии Сино боз матраҳ шуд

Embed ба дигарон фиристед

Нусхабардорӣ шуд

---

бар px баландӣ px

---

URL нусхабардорӣ шуд

Феълан кор намекунад

0:00 0:03:54 0:00

Марко Рубио, котиби давлатӣ ё вазири умури хориҷии Амрико, дар ин бора рӯзи 26-уми январ хабар дод.

Ӯ дар шабакаи иҷтимоии “Х” навишт, ки Нуфер дар замони маъмурияти Ҷо Байден дастгир шуда буд.

Тафсилоти боздошти Анастасия Нуфер маълум нест. Минск ҳеч гоҳ номи ӯро фош накардааст.

Светлана Тихановская, раҳбари мухолифони Беларус, аз раҳоии Нуфер истиқбол ва ҳамзамон ба вазъи зиндониёни сиёсӣ дар Беларус таъкид кард.

Ӯ гуфт: “Ҳар яке аз онҳо бояд озод карда шаванд. Мо муборизаро барои раҳоии касоне, ки ноодилона дастгир шудаанд, давом хоҳем дод.”

Самадова зодаи Тоҷикистон ва шаҳрванди Русия аст. Ӯро баъд аз дарёфти “хонаи давлатӣ” дар Русия ба қаллобӣ гумонзад медонанд. Мавқеи худаш, наздикон ва ё вакили мудофеъ маълум нест.

Ҷунбиши ислоҳот ва рушди Тоҷикистон, қароргоҳаш дар Ҳолланд, рӯзи 27-уми январ дар эъломияе ин қазияро “як намунаи рӯшани таъқиби доимии ақаллиятҳои миллӣ” дар Русия донист.

Шарофиддин Гадоев, раҳбари созмон, гуфт, “шаҳрвандони Тоҷикистон танҳо барои мансубияти миллиашон дар Русия бо таҳқир ва таҳдиди доимӣ рӯбарӯ мешаванд.”

“Боздошти Таҳмина Самадова ва фишорҳои минбаъда нисбат ба ӯ танҳо як воқеаи ҷудогона нест, балки як қисми маъракаи густурдаи давлатӣ барои барангехтани нафрати қавмӣ ва парешон кардани диққати мардум аз мушкилоти дохилии Русия мебошад,” – афзуд ӯ.

Ин созмон аз мақомоти Тоҷикистон хостааст, барои ҳифзи ҳуқуқи зодагони ин кишвар, аз ҷумла Таҳмина Самадова, “чораи фаврӣ ва қатъӣ андешанд”.

ИНЧУНИН, БИХОНЕД:

Тақдими хона ба як оилаи тоҷик дар Русия баҳс барангехт

Таҳмина Самадова, ки бо ҳамсараш Рамазон Раҳимов 17 сол боз дар Русия кору зиндагӣ доранд, рӯзи 24-уми январ бо қарори Кумитаи тафтишотии вилояти Маскав дастгир шуд.

Моҷаро рӯзи 13-уми январ сар зад. Пас аз он ки раиси шаҳри Митиши Юлия Купетская дар Телеграм навишт, ба оилаи серфарзанди Самадова бар асоси Барномаи давлатӣ “шаҳодатномаи хариди манзил” доданд ва он 24 миллион рубл аст.

Ин хабар дар матбуот ва шабакаҳои иҷтимоӣ дар Русия бо вокунишҳои манфӣ дучор шуд. Ҳарчанд ҳукумати Митиши аз Самадова ва хонаводааш ҳимоят кард, раиси Кумитаи тафтишотии Русия, Александр Бастрикин, хоҳони таҳқиқ шуд.

Бархӯрди мақомоти Русия бо зодагони Тоҷикистон дар як соли охир сахттар шудааст. Баъди он ки ба толори “Крокус” дар вилояти Маскав ҳамлаи маргбор сурат гирифт ва бо гумони нақшарезӣ ва иҷрои он асосан шаҳрвандони Тоҷикистон боздошт шуданд.

Тибқи он, раҳбари худкома Александр Лукашенко зиёда аз 86 дарсад раъй гирифтааст.

Кумисюни марказии интихоботи Беларус гуфт, чор номзади дигар аз 1,74 то 3,21 дарсад раъйро соҳиб шуданд.

Интихоботи президентӣ дар Беларус рӯзи 26-уми январ баргузор шуд. Натиҷаҳои ниҳоиро 3-юми феврал эълон мекунанд.

Мансабдорони баландпояи Иттиҳоди Аврупо пеш аз оғози интихобот машрӯият ё қонунӣ будани овоздиҳӣ ва ҳамин тавр пирӯзии Александр Лукашенкоро зери суол гузоштанд.

Кая Каллас, масъули сиёсати хориҷии Иттиҳоди Аврупо, Александр Лукашенкоро барои “тайи 30 сол ба қудрат часпиданаш” танқид кард. Ӯ дар шабакаи “Х” навишт, ки Лукашенко дар интихоботи дигари дурӯғин худро баранда эълон хоҳад кард ва “ин тавҳини рӯйирост ба демократия аст.”

Алесандр Лукашенко, ҳампаймони Русия, аз соли 1994 зимоми қудратро дар Беларус ба даст дорад. Вай рӯзи 26-уми январ аз “демократияи қавӣ” дар кишвараш ситоиш кард. Созмону кишварҳои ғарбӣ ӯро пайваста барои саркӯби дигарандешон ва маҳдудияти озодии баён танқид мекунанд.

Умед Бобозода, ваколатдори ҳуқуқи инсон ё Омбудсмен, рӯзи 27-уми январ зимни нишасти хабарӣ дар Душанбе гуфт, дар робита ба афзоиши мавридҳои поймол намудани ҳуқуқи шаҳрвандон бо ҳамтои русаш муроҷиат кард ва як моҳ пеш посух гирифт.

Ӯ афзуд, аз дидаву дониста мавриди шиканҷа қарор гирифтани гумонбарони "Крокус" вокуниш кардаанд ва ин ҳолатро ҳамтои русаш ҳам эътироф кардааст.

"Ваколатдори ҳуқуқи инсон дар Русия дар ҷавоб гуфт, ин масъала бевосита зери назораташон қарор дорад", -- афзуд ӯ.

Ба гуфтаи Бобозода, ӯ бевосита аз ҳоли тоҷиконе, ки дар ҳодисаи "Крокус" гумонбаранд, хабар нагирифтааст, чун ҳангоми сафараш ба Русия чунин имконе фароҳам нашуд.

Баъди ҳамла ба “Крокус” дар рӯзи 22-юми марти соли 2024, тафтишу ихроҷи муҳоҷирон бештар шуд

Мақомоти қудратии Русия зиёда аз 20 кас, асосан зодагони Тоҷикистонро бо гумони содир кардани ин ҳамла боздошт карданд. Чор шаҳрванди Тоҷикистон омилони асосӣ эълон шуданд.

Як далеле, ки ҳомиёни ҳуқуқ онро пайваста ёдрас мекунанд, иқрори гумонбарон таҳти шиканҷаи сангин мебошад. Шароити нигаҳдории гумонбарон дар Боздоштгоҳ маълум нест.

Ин нукта дар барномаи кории ҳукумат барои нимаи аввали соли 2025 омадааст, ки Радиои Озодӣ 27-уми январ бо он шинос шуд.

Ҳукумат идораҳои дахлдор ва ҳукуматҳои муҳаллии Хуҷанд ва Исфараро вазифадор кардааст, ки тадорукоти ҷашнро бубинанд.

Аммо дар барномаи кории ҳукумат наомадааст, ки хароҷоти ҷашни Наврӯзи имсола аз кадом ҳисоб бояд пӯшонда шавад.

Наврӯзи ҷумҳуриявӣ дар Тоҷикистон ҳамасола дар яке аз шаҳру ноҳияҳо бо ҳузури мақомдорони баландпоя баргузор мешавад.

Наврӯз яке аз ҷашнҳои асосии дар Тоҷикистон буда, ба муносибати он чор рӯз истироҳати расмӣ эълон шудааст.

Наврӯзро, ки дар моҳи март фаро мерасад дар Эрон, кишварҳои туркзабон ва Қафқоз ҳам ҷашн мегиранд.

Владимир Зеленский дар ин бора рӯзи 25-уми январ дар нишасти хабарии муштарак бо президенти Молдова Мая Санду дар шаҳри Киев суҳбат кард.

Вай гуфт, агар Украина дар музокирот ширкат накунад, ин нақша муваффақ нахоҳад шуд. Зеро, ба гуфтаи Зеленский, ҳарчанд Украина мехоҳад, вале Русия омода нест, ки ҷангро поён диҳад.

Доналд Трамп, раисҷумҳури Амрико, дар маъракаи пешазинтихоботӣ ваъда дод, ки агар ба Кохи Сафед баргардад, ба зудӣ ба ҷанг дар Украина поён мебахшад. Ӯ рӯзи 20-уми январ ба кори худ сар кард.

Ҷанги Русия дар Украина аз моҳи феврали соли 2022 идома дорад.

Ба ҷуз аз раҳбари худкомаи ин кишвар, Александр Лукашенко, чор нафари дигар довталаби курсии президент ҳастанд:

• Олег Гайдукевич, раҳбари ҳизби либерал-демократ;
• Сергей Сиранков, котиби аввали ҳизби коммунист;
• Александр Хижняк, раҳбари ҳизби кор ва адолат;
• Анна Конопатская, вакили собиқи порлумон.

Ҳамаи онҳо, ба ҷуз Конопатская, сиёсатмадорони вафодор ба Лукашенко номбар мешаванд. Конопатская худашро "ягона номзади мухолиф" номидааст, дар ҳоле ки нозирони мустақил ӯро ба спойлер монанд мекунанд. Спойлер номзад ё ҳизбест, ки дар интихобот имкони пирӯзӣ надорад, вале бахше аз ройи номзади дигарро мегирад ва ба ин васила шонси пирӯзии ӯро кам мекунад.

Анна Конопатская дар интихоботи президентии соли 2020 низ номзад шуда, ҳамагӣ 1,68 дарсад овоз гирифта буд.

Александр Лукашенко 70-сола аст ва аз соли 1994 дар сари қудрат. Интизор меравад, ӯ дафъаи ҳафтум идораи давлатро ба даст гирад.

Мақомоти Беларус дар интихоботи соли 2020 раҳбари худкома Александр Лукашенкоро баранда эълон карданд. Мухолифону кишварҳои ғарбӣ намояндаи мухолифон Светлана Тихановскаяро пирӯз донистанд.

Пас аз он Беларус шоҳиди тазоҳурот шуд. Дар натиҷа, ҳазорон нафар боздошту зиндонӣ гаштанд ва шуморе ночор кишварро тарк карданд. Ҳамчунин гузориш шудааст, ки чанд эътирозгар кушта ва баъзе аз боздоштшудаҳо шиканҷа шудаанд.

Маъмурияти Александр Лукашенко аз ҷанги беасоси Русия алайҳи Украина пуштибонӣ мекунад.

Доналд Трамп рӯзи 26-уми январ гуфт, дар ин бора бо шоҳи Урдун суҳбат кард ва мехоҳад, бо раисҷумҳури Миср Абдуфаттоҳ Сисӣ низ гап занад.

Президенти Иёлоти Муттаҳида дар бораи интиқоли сокинони Ғазза ба ин кишварҳо ҷузъиёт надод.

Ҳукумати нави Амрико мехоҳад, дар ҷараёни бозсозии Навори Ғазза тақрибан якуним миллион фаластиниро кӯч диҳад. Ба гуфтаи Доналд Трамп, кӯчдиҳӣ метавонад муваққатӣ ё дарозмуддат бошад.

Ӯ гуфтааст, ҷанг Навори Ғаззаро вайрон кардааст ва зистан дар ҳоли ҳозир дар он ҷо ғайриимкон аст.

Пештар Стив Виткофф, намояндаи Трамп дар Ховари Миёна, низ гуфта буд, ки имкони кӯчондани фаластиниҳо аз Ғазза ба кишварҳои дигар, аз ҷумла Индонезия, баррасӣ мешавад.

Вазорати корҳои хориҷии Индонезия гуфт, кишвар омода аст, ки ба эҳёи Навори Ғазза мадад кунад, вале дар бораи нақшаи Кохи Сафед чизе намедонад.

Ҷанг дар Ғазза ҳудуди як солу чор моҳ давом кард. Дар ҳамлаҳои Исроил ҳудуди 47 ҳазор фаластинӣ кушта ва даҳҳо ҳазори дигар захмӣ шуданд.

Исроил замоне ба Ғазза ҳамла кард, ки рӯзи 7-уми октябри соли 2023 "Ҳамос" дар ҳамлае беш аз 1200 исроилиро кушта ва зиёда аз 200 нафарро ба гарав гирифт. Амрико ва Иттиҳоди Аврупо гурӯҳи "Ҳамос"-ро созмони террористӣ медонанд.

Ӯ гуфт: “Ман нав шунидам, ки “Толибон” бештар аз он чи гузориш шуда буд, гаравгонҳои амрикоиро дар ихтиёр доранд. Агар ин дуруст бошад, мо бояд фавран ба сари раҳбарони "Толибон" подоши калон гузорем. Шояд ҳатто аз он чизе, ки барои Усома бин Лодин ҷудо карда будем."

Дар рӯзи охирини маъмурияти Ҷо Байден, раисҷумҳури пешини Амрико, гурӯҳи "Толибон" бар ивази раҳоии як намояндааш, Хон Муҳаммад, ду маҳбуси амрикоӣ Райан Корбетт ва Вилям МакКентиро аз зиндон озод кард.

Хон Муҳаммад дар соли 2008 бо иттиҳоми қочоқи маводи мухаддир ва терроризм дар Амрико ба ҳабси абад маҳкум шуда буд.

Ба навиштаи расонаҳои амрикоӣ, ду шаҳрванди дигари Иёлоти Муттаҳида – Ҷорҷ Глезман ва Маҳмуд Ҳабибӣ – то ҳол дар боздоштгоҳи "Толибон" ҳастанд. Гурӯҳи "Толибон", ки аз соли 2021 зимоми қудратро дар Афғонистон ба даст дорад, боздошти Маҳмуд Ҳабибӣ, амрикоии афғонтаборро рад мекунад.

Аз ин пеш, рӯзи 23-юми январ, додситони Додгоҳи байнулмилалии ҷиноӣ, Карим Хон, боздошти шуморе аз аъзои баландпояи "Толибон", аз ҷумла раҳбари он Мулло Ҳайбатуллоҳ Охундзода ва раиси Додгоҳи олии ин гурӯҳ Абдулҳаким Ҳаққониро дархост кард. Онҳо ба ҷиноятҳои зиддибашарӣ муттаҳам ҳастанд.

Созмонҳои мудофеъ аз ҳуқуқи башар ва теъдоди зиёде аз занони афғонистонӣ ин тасмимро хуш пазируфтанд. Вазорати корҳои хориҷии "Толибон" талаби додситони Додгоҳи байнулмилалии ҷиноиро "дорои ангезаи сиёсӣ" номид.

Ҳодиса рӯзи 25-уми январ рӯй дод.

Умеда Юсуфӣ, сухангӯйи Кумитаи ҳолатҳои фавқулодаи Тоҷикистон, ба хабаргузории "Азия-Плюс" гуфтааст, ҳамроҳи Ҷаъфар ду каси дигар буд, вале онҳо тавонистанд аз зери барф берун оянд.

"Онҳо бидуни риояи чораҳои амниятӣ лижаронӣ мекардаанд," -- афзудааст ӯ.

Ҷаъфар Осимов дар соли 2022 гурӯҳи “ДайДушки”-ро, ки “душанбегиҳои саргардон” муаррифӣ мешуд, созмон дод. Ӯ ҳамзамон дар ширкати Babilon-Mobile кор мекард.

"Мехоҳам аз мавзеъҳои кашфношуда дидан кунам, ё ба макони маъруф, вале бо пайроҳаҳои нав равам… Дар ҳар саёҳат бо сокинони маҳаллӣ ва чӯпонҳо суҳбат мекунем. Мардуми деҳот хайрандеш, самимӣ ва меҳмоннавоз ҳастанд," – гуфта буд ӯ дар як суҳбаташ соли 2022 ба торнамои "Ҳалво".

Бино ба маълумоти саҳифааш дар Фейсбук аз соли 1996 то 2000 дар Донишгоҳи давлатии Беларус хонда, соли 2005 оиладор шудааст.

"Сафеддара"

Маҷмааи "Сафеддара" дар ноҳияи Варзоб ҷойгир аст.

Пештар дар ихтиёри Кумитаи ҷавонон ва варзиш буд.

Ширкати "Сафеддара" дар соли 2015 онро ба як миллиону 925 ҳазор сомонӣ (беш аз 200 ҳазор доллар бо қурби онвақта) харид.

Бар асоси Феҳристи ягонаи шахсони ҳуқуқӣ, муассиси ҶДММ "Сафеддара" ширкати "Фароз" аст. "Фароз" ба наздикони раисҷумҳури Тоҷикистон марбут аст. Масъулонаш соли 2020 эълон карданд, ки корро бас мекунанд, вале ширкатҳои тобеи он ҳамоно ба фаъолият идома медиҳанд.

Баҳодур Ҳасанов, ки дар шабакаҳои иҷтимоӣ, аз ҷумла Фейсбук, бештар мушкилоти иҷтимоиву маишии мардуми Самарқандро бозтоб медиҳад, аз он норозӣ аст, ки бо ҳукми Додгоҳи олии Узбекистон аз 13 январи имсол қарори Додгоҳи ноҳияи Самарқанд бетағйир мондааст. Ӯ гуфт, ба нишони эътироз аз ин ҳукм ӯ ва аъзои оилааш омода ҳастанд даст ба гуруснанишинӣ зананд.

Додгоҳи олии Узбекистон дар як қароре гуфт, баъди баррасии аризаи даъвоии Баҳодур Ҳасанов, қарори додгоҳи ноҳияи Самарқандро “барои иҷро ирсол мекунад”.

Ҳасанов тирамоҳи соли 2024 гуфт, мавриди тӯҳмати як зани ношиносе ва ҳам латукӯби кормандони Шуъбаи умури дохилии Самарқанд қарор гирифт. Ӯ гуфт, ҳатто баъди нашри видеои ин ҳодиса мақомот ходимони полисро ҷазои муносиб надоданд. Дар як изҳороти видеоиаш тавассути Фейсбук аз президент Шавкат Мирзиёев низ додхоҳӣ карда буд.

Ӯро моҳи сентябр бо гумони “авбошӣ ва таҳқир” боздошт, ҳудуди 200 доллар ҷарима ва даҳ рӯз аз озодӣ маҳрум карданд.

Баҳодур Ҳасанов писари хабарнигори нашрияи “Овози тоҷик” Зоҳир Ҳасанзода дар матолибаш одатан дар бораи мушкили роҳҳо, беобӣ, сохтмонҳои хилоф бо муқаррарот ё роҳбандиҳо дар Самарқанд матолиби танқидӣ нашр мекунад.

Дар Узбекистон дар давраи Шавкат Мирзиёев даҳҳо хабарнигор ва блогерҳои мустақил барои интиқод аз ҳукумат мавриди таъқиб, аз ҷумла азияту озор ва ҳабс қарор дода шудаанд.

Матни ин қарорро, ба навиштаи Politico, котиби давлатӣ Марко Рубио рӯзи 24 январ имзо кардааст. Дар матн гуфта мешавад, ки тамоми маблағгузориҳо, ба ҷуз Мисру Исроил ва ҳам ироаи хӯрокворӣ ҳамчун ёриҳои изтирорӣ боздошта мешаванд. 85 рӯз баъд Рубио ба президент Доналд Трамп гузориш медиҳад, ки аз дидгоҳи ӯ расонидани ёрӣ ба кадом барномаҳо дуруст асту кадомаш – не.

Хабаргузории Рейтерс бо такя ба як манбааш дар USAID гуфт, ки кӯмак ба Украина, аз ҷумла тарҳҳо дар соҳаи маориф ва тандурустӣ боздошта шудаанд.

Трамп ва ҷумҳурихоҳон дар ИМА давоми чандин сол аст, ки “хароҷоти исрофкорона” дар бахши ёриҳои хориҷии маъмуриятҳои Барак Обама ва Ҷо Байденро танқид мекунанд. Қарори боздошта шудани ёриҳои хориҷиро Трамп дар аввалин рӯзи президентиаш имзо кардааст.

2 миллиард доллар ёрӣ ба Тоҷикистон

Тоҷикистон яке аз кишварҳои дарёфткунандаи ёриҳои ИМА мебошад. Дар як мусоҳибааш бо Радиои Озодӣ декабри соли 2024 сафири ИМА дар Душанбе Мануэл Микаллер гуфт, "дар тӯли 30 соли охир мардуми Амрико ба Тоҷикистон зиёда аз 2 миллиард доллар дар шаклҳои гуногун ёрӣ расондаанд. Қисми зиёди ин маблағ барои амнияти сарҳад ва кумакҳои зиддитеррористӣ, аз ҷумла сохтани иншоот, омӯзиш, таҷҳизот ва технологияи муосир сарф шудааст".

Ӯ, аз ҷумла, гуфт, кӯмак ба ниҳодҳои қудратии Тоҷикистон муҳим аст. "Уҳдадории доимии мо ба ҳукумат ва мардуми Тоҷикистон ин аст, ки роҳҳои дастгирӣ ва тақвияти истиқлол, соҳибихтиёрӣ ва тамомияти арзии шуморо бар зидди таҳдидҳои берунӣ пайдо кунем. Иёлоти Муттаҳидаи Амрико барои кумак дар безараргардонии минаҳо, муҳимоти нотаркида, ёрӣ ба қурбониёни минаҳо ва эҳёи иқтидори Маркази миллии безараргардонии минаҳо, ба Тоҷикистон беш аз 35 миллион доллар сармоягузорӣ кардааст."

Қисми зиёди ёриҳои ҳукумати ИМА ба Тоҷикистон тавассути Оҷонсии рушди ИМА ё USAID ворид мешавад.

Исми ҷабрдида нашр намешавад, вале бархе матбуот ӯро чун марди мусулмонтабори сокини Русия муаррифӣ кардаанд. Ба навиштаи ТВ "Настоящее время", вакили дифои ҷабрдида полиси шаҳри Видное дар вилояти Маскавро дар ин ҷиноят айбдор медонад.

Вакил Сергей Узденский ба сомонаи "Осторожно, новости" гуфтааст, ходимони полис давоми се рӯз маҳалли будубоши зерҳимояи ӯро пинҳон доштанд ва танҳо баъди талошҳои зиёду ҷалби хадамоти ёрии изтирорӣ ӯро пайдо карда тавонистанд.

Марди ҷабрдида нақл кардааст, ки се ходими полис ба узвҳои бадани маҳрамонааш электрошокер гузошта талаб мекарданд, ки телефонашро боз кунад. Баъди ин, чӯби поккунӣ ё швабраро аз сӯрохии пушташ ворид кардаанд.

Узденский гуфтааст, ки озмоиши тиббии бадани зерҳимояаш ин иттиҳомро собит кард. Тамоми баёноти ҷабрдидаро вакил ба видео сабт карда ба Кумитаи тафтишот супурдааст. “Вай як мардикори оддӣ аст, ифротгаро ё шахси мазҳабӣ ҳам нест. Фақат барои тирпаронӣ ба ҷои тирандозӣ рафта, он ҷо бо силоҳ дар даст акс гирифтааст. Баъди ин ходимони полиси Видное ӯро ёфтанд”.

Мард дар боздоштгоҳ мемонад ва мурофиаи додгоҳии ӯ барои маълум кардани сарнавишти баъдиаш 27 январ барпо мешавад.

Фармони таъин шудани ӯро Эмомалӣ Раҳмон, президенти Тоҷикистон рӯзи 24-уми январ имзо ва барои тасдиқ ба порлумон фиристодааст.

Фирдавс Ҳаётзодаи 50-сола панҷ соли ахир муовини аввали Озода Раҳмон, раиси дастгоҳи иҷроияи президент буд. Ӯ дар гузашта дар додситонии низомӣ ва додситонии назорати нақлиёт кор кардааст.

Дар тағйири дигаре Хайриддин Қосимзода, муовини Додситони кулл таъин шудааст. Ӯ то ин дам додситонӣ шаҳри Роғун будааст.

Рӯзи 24-уми январ Эмомалӣ Раҳмон кормандони дастгоҳи иҷроияи президентро дигар кард.

Тоҷиддин Саидзода аз вазифаи раиси ноҳияи Синои пойтахт барканор ва ба ҷои Фирдавс Ҳаётзода, муовини якуми роҳбари дастгоҳ таъин шудааст.

Дар Тоҷикистон оғози ҳар сол дар вазорату идораҳои Тоҷикистон тағйироти кадрӣ сурат мегирад.

Мунтақидон мегӯянд, афроди шоиста дар ҳукумат мансаб намегиранд ва бештар афроде соҳиби мансаб мешаванд, ки ба хонаводаи Эмомалӣ Раҳмон садоқат доранд.

Дар феҳристи қавитарин мусобиқоти қаҳрамонӣ дар ҷаҳон Серия А-и Италия бо 1992 имтиёз дар ҷойи аввл аст. Ҷойи дуюмро Ла Лигаи Испания бо 1885 имтиёз ва ҷойи сеюмро Премйер-Лигаи Англия бо 1871 имтиёз соҳиб шудаанд.

Ба даҳгонаи беҳтаринҳо, инчунин, мусобиқоти қаҳрамонии Бразилия, Олмон, Аргентина, Португалия, Фаронса, Белгия ва Нидерланд шомил гаштаанд. Дар маҷмӯъ, ба феҳрист 100 мусобиқоти қаҳрамонии миллӣ дохил шудааст.

Аз кишварҳои Осиёи Марказӣ ба ин феҳрист мусобиқоти қаҳрамонии футболи Қазоқистон (ҷойи 86-ум), Узбекистон (ҷойи 96-ум) ва Туркманистон (ҷойи 98-ум) шомиланд. Аммо Лигаи олии футболи Тоҷикистон ба садгонаи беҳтаринҳои ҷаҳон дохил нашудааст.

Федератсияи байналмилалии таърих ва омори футбол (IFFHS), инчунин рейтинги беҳтарин бошгоҳҳои солро дар ҷаҳон нашр кардааст. Дар радабандӣ “Реал Мадрид”-и Испания ҷойи аввалро касб намудааст.

Ба сегонаи беҳтаринҳо, инчунин, бошгоҳҳои футболи “Байер”- Леверкузени Олмон ва “Аталанта”-и Бергамои Италия дохил шудаанд.

Дар маҷмӯъ, ба феҳристи бошгоҳҳои футболи беҳтарин 700 бошгоҳ ворид шудааст. Аз кишварҳои Осиёи Марказӣ ба ин феҳрист “Абдиш-Ота”-и Қирғизистон (ҷойи 389-ум), “Аркадаг”-и Туркманистон (ҷойи 454-ум), “Пахтакор” (ҷойи 599-ум) ва “Насаф” (ҷойи 642-юм), ҳарду аз Узбекистон, дохил шудаанд. Аммо дар ин рӯйхат низ бошгоҳҳои футболи Тоҷикистон ба чашм намерасанд.

Дар маҳфиле, ки рӯзи 24-уми январ дар Иттифоқи нависандагони Тоҷикистон баргузор шуд, аз Наримон Бақозода ба унвони шоире ёд шуд, ки “чанд насл зери таъсири ашъори ӯ” бузург шудаанд.

Ато Мирхоҷа, муовини раиси Иттифоқи нависандагони Тоҷикистон дар ин нишаст гуфт, ки Наримон Бақозода дар рушди адабиёти бачагона саҳми бузург дорад.

Ба гуфтаи ӯ, ашъори шоир пур аз шодӣ буда, кӯдаконро дар рӯҳияи хушбинӣ ба оянда ташвиқ мекунад.

Шоир соли 2009 дар рӯзи мавлудаш, дар синни 74-солагӣ, бар асари сактаи қалб аз олам даргузашта буд.

Дар чанд китобхонаи шаҳри Душанбе, Хатлон ва Суғд низ ба ифтихори Наримон Бақозода маҳфили адабӣ баргузор шудааст.

Наримон Бақозода, 26 январи соли 1935 дар шаҳри Самарқанд, дар оилаи Абулато Бақозода, журналисти маъруфи "Овози тоҷик" зода шудааст. Тифлии шоир дар Самарқанд гузаштааст. Пас аз хатми мактаби миёна ба Душанбе омада, дар Донишгоҳи миллӣ дохил шудааст. Дар рӯзномаи "Тоҷикистони Советӣ", нашриёти "Ирфон", "Тоҷикфилм", маҷаллаи "Машъал" ва Кумитаи ҳимояи сулҳ ва бунёди сулҳи Тоҷикистон кор кардааст.

ИНЧУНИН, БИХОНЕД:

Маҳбубтарин дӯсти кӯдакони тоҷик рафт

Нахустин шеъри шоир соли 1954 нашр шудааст. Сипас, яке пайи ҳам маҷмӯъаҳои ашъори шоир бо номҳои "Гулдара", "Шеърҳо, афсонаҳо, чистонҳо", "Сурнайчӣ", "Оши ҳалол", "Шаш ҳикояти пахта", "Дафтари мо кони панҷ", "Алифбои дилкушо", "Иди Алифбо омад" чоп шуданд.

Аз рӯи навиштаҳои шоир дар театрҳои пойтахт чандин намоишномаҳо ба саҳна гузошта шудаанд. Наримон Бақозода муаллифи нахустин операҳои кӯдаконаи тоҷикӣ ("Хонаи заргӯш-бибӣ" ва "Ҷингилапо") мебошад. Муаллифи сенарияи филми "Пули ларзон" аст.

Шоир бо унвони Корманди шоистаи фарҳанги Тоҷикистон ва як силсила нишону медалҳо сарфароз гардонида шудааст.

ИНЧУНИН, БИХОНЕД:

К.Насрулло: Адабиёти кӯдакона тавсеа меёбад

Ин мавзуро хабарнигорони Би-би-си ва "Медиазона" таҳқиқ кардаанд.

Дар таҳқиқ гуфта мешавад, ки 23 дарсади кушташудаҳо онҳое будаанд, ки пас аз оғози ҷанг бо артиш қарордод баста будаанд.

Нисфи кушташудаҳо то оғози ҷанг шомили артиш набудаанд. 17 дар сад маҳбусон ва 12 дарсад онҳое будаанд, ки бо даъват ба артиш сафарбар шудаанд.

21 ҳазор нафар кушташудаҳо онҳое будаанд, ки ихтиёрӣ ба артиш рафтаанд.

17 дарсади дигар афсарони касбӣ будаанд.

Мақомоти Русия расман дар бораи талафот дар ҷанг хабар намедиҳанд.

Рӯзноманигорон дар таҳқиқ гуфтаанд, ки эҳтимол шумори кушташудаҳо бештар аз ин бошад, вале то ҳол онҳо исми беш аз 90 ҳазор нафарро маълум кардаанд.

Ба иттилои Федератсияи футболи Тоҷикистон, бозии охирини санҷишии футболбозони навраси тоҷик дар доираи ҷамъомади таълимию тамринии даста дар шаҳри Анталияи Туркия бо ҳамсолонашон аз Академияи «Краснодар»-и Русия 23-юми январ доир гардид. Голҳоро Умед Ҷафоев, Давид Мақсудов ва Абдулло Иброҳимов заданд. Як голи дигарро бозигарони рус ба дарвозаи худ ворид карданд.

Ба ин тартиб, дастаи мунтахаби наврасони то 17-солаи Тоҷикистон зери раҳбарии Марко Раҷини, мутахассиси итолиёӣ, ҷамъомади дуҳафтаинаро дар Анталияи Туркия анҷом дод. Футболбозони навраси тоҷик дар доираи ин ҷамъомад чаҳор бозии санҷишӣ анҷом дода, дар сетоаш пирӯз шуданд ва яктоашро бохтанд.

Натоиҷи бозиҳои санҷишии дастаи мунтахаби наврасони Тоҷикистон (U-17) дар Анталияи Туркия:

15-уми январ (чоршанбе)

Мунтахаби Тоҷикистон (U-17) - «Манавгат Беледиеспор» (Туркия U-19) – 1:0

18-уми январ (шанбе)

Мунтахаби Тоҷикистон (U-17) - «Спартак» (Суботитса, Сербия) – 1:5

20-уми январ (душанбе)

Мунтахаби Тоҷикистон (U-17) – «Лехия Зелена-Гура» (Полша U-17) – 2:0

23-юми январ (панҷшанбе)

Мунтахаби Тоҷикистон (U-17) - Академияи «Краснодар» (Русия U-17)-4:0

Барои мунтахаби наврасони Тоҷикистон (U-17) ҷамъомади таълимию тамринӣ дар Туркия яке аз марҳилаҳои омодагии даста ба Ҷоми Осиё-2025 маҳсуб мешуд, ки аз 3-юм то 20-уми апрел дар Арабистони Саудӣ баргузор мешавад. Бар асоси қуръакашӣ футболбозони навраси тоҷик дар гурӯҳи «D» бо дастаҳои мунтахаби Эрон, Умон ва Кореяи Шимолӣ рақобат хоҳанд кард.

Марко Раҷини дар бораи рақибонаш чунин гуфтааст: "Мо дар марҳилаи интихобӣ дар Сингапур бо дастаи Умон бозӣ карда будем. Дастаи хуб аст. Тими Эрон низ барои мо ба хубӣ ошност, чунки дар мусобиқаҳои Ассотсиатсияи футболи Осиёи Марказӣ чандин маротиба бо ҳам вохӯрдаем ва бозиҳои мо ҳамеша душвор мегузаштанд. Дар мавриди мунтахаби Кореяи Шимолӣ – ин даста дар марҳилаи интихобӣ дар як гурӯҳ бо Эрон бозӣ карда, бо ҳисоби 4:1 пирӯз шудааст. Ҳамин тавр, дар Арабистони Саудӣ мо бо дастаҳои қавӣ рақобатҳои хеле душвор хоҳем дошт. Аммо бовар дорам, ки мо дар Ҷоми Осиё-2025 ба мақсади худ мерасем."

Бар асоси қуръакашӣ шонздаҳ даста ба чаҳор гурӯҳ тақсим шуданд, ки ҳар кадом аз чаҳордастаӣ иборатанд:

гурӯҳи «А» - Арабистони Саудӣ, Узбекистон, Тайланд, Чин;

гурӯҳи «В» - Ҷопон, Австралия, Ветнам, Имороти Муттаҳидаи Арабӣ;

гурӯҳи «С» - Кореяи Ҷанубӣ, Яман, Афғонистон, Индонезия;

гурӯҳи «D» - Эрон, Тоҷикистон, Умон, Кореяи Шимолӣ.

Баъд аз анҷоми марҳилаи гурӯҳӣ аз ҳар гурӯҳ ду тими беҳтарин ба даври чорякниҳоии Ҷоми Осиё-2025 роҳ меёбанд. Ҳамаи иштироккунандагони даври чорякниҳоӣ соҳиби роҳхат ба қаҳрамонии ҷаҳон-2025 миёни наврасон мешаванд, ки аз 5-ум то 27-уми ноябр дар Қатар доир мегардад.

Ӯ таҳдид кардааст, ки агар Украина ба интиқоли газ ба Аврупо иҷозат надиҳад, ба идома додани таҳримҳо алайҳи Русия монеъ мешавад.

Украина 31-уми декабри соли 2024 шартномааш бо ширкати "Газпром"-и Русия барои интиқоли газ аз ҳудуди ин кишвар ба Аврупоро идома надод.

Виктор Орбан гуфтааст, ин тасмими Укарина на танҳо ба иқтисоди Маҷористон, балки ба кишварҳои Аврупои марказӣ зиёни ҷиддӣ мерасонад.

Ӯ гуфтааст, ки кишвараш аз таҳримҳо нисбат ба Русия 19 миллиард евро зиён дидааст.

Маҷористон як кишвари аврупоист, ки аз ҳама бештар аз Русия газ мехарад.

Виктор Орбанро тарафдори Путин меноманд ва дар Иттиҳоди Аврупо ӯро танқид мекунанд.

Нашрияи New York Post навиштааст, ки Қодир Маҷидов, шаҳрванди 22-солаи Тоҷикистон бо гумони дар хатар гузоштани ҷони дигарон ҳангоми ронандагии нодуруст ва фирор аз афсари пулис боздошт шудааст. Ба навиштаи ин нашрия, пештар Маҷидов дар шаҳри Филаделфия боздошт шуда буд ва бо шарти нақз накардани қонуну қоидаҳо ӯро аз боздошт раҳо карда будаанд.

Ин нашрия ҷузъиёти дигаре надодааст ва мақомоти амрикоӣ расман хабарро тасдиқ накардаанд.

Расонаҳои Амрико бо такя ба мақомоти ин кишвар хабар додаанд, ки дар натиҷаи як тафтиш дар рӯзи 22-юми январ беш аз 300 муҳоҷири ғайриқонунӣ боздошт шудааст. Ин муҳоҷирон дар содир кардани қонуншиканӣ ва ҷиноятҳои гуногун гумонбар дониста мешаванд.

Доналд Трамп, президенти ИМА дар маъракаи интихоботиаш ваъда дода буд, ки марзҳои Амрикоро ба рӯи муҳоҷирони ғайриқонунӣ мебандад ва онҳое, ки дар ин кишвар ҳастанд, ронда хоҳанд шуд.

Том Ҳоман дар ҳукумати Доналд Трамп масъули сиёсати муҳоҷират пешниҳод шудааст. Ӯ ваъда дод, ки садҳо ҳазор муҳоҷири ғайриқонуниро аз ИМА пеш хоҳад кард.

Мақомоти ИМА мегӯянд, дар ин кишвар беш аз 1,5 миллион муҳоҷири ғайриқонунӣ ҳаст. Маъмурияти Доналд Трамп ваъда додааст, ки онҳо дар навбати аввал ихроҷ хоҳанд шуд.

Рейди полиси Амрико рӯзи 22-юми январ дар Денвер, Филаделфия, Атланта, Сиэттл, Балтимов ва Майами ҷараён гирифтааст.

Амрико барои муҳоҷирон як кишварҳои фурсатҳо ва имкони фароҳам кардани кору дурнамои хубе арзёбӣ мешавад, аз ин рӯ, аз ҳар гушаи дунё, аз ҷумла Тоҷикистон, бо ҳар роҳе талош мекунанд, то ба ин кишвар бирасанд. Онҳое, ки бо роҳи қонунӣ ба Амрико рафтаанд, мушкил надоранд, вале маълум нест, ки сарнавишти муҳоҷирони ғайриқонунӣ чӣ мешавад.

Дар Амрико чӣ теъдод аз шаҳрвандони Тоҷикистон ғайриқонунӣ зиндагӣ мекунанд, ҳанӯз расмӣ дар ҷое нашр нашудааст.

Ҳодиса дар вилояти Оқтеппа рух дода, 82 нафар, аз ҷумла, 3 кӯдак савори як автобус будаанд. Ба иттилои мақомоти қазоқ, мусофирбари ҳомили муҳоҷирон дар шоҳроҳи Самара-Чимкент вайрон шудааст.

Вазорати ҳолатҳои фавқуллодаи Қазоқистон хабар додааст, ки наҷотдиҳандагон ҳама бандмондаҳоро ба деҳаи Курилис интиқол дода, хӯроки гарм доданд.

Ба иттилои манбаъ, шаҳрвандони хориҷӣ ба наҷотдиҳандагони қазоқ изҳори миннатдорӣ карданд.

Баъзе аз муҳоҷирони тоҷик бинобар роҳкирои арзон ба воситаи мусофирбарҳо ва тариқи Қазоқистон ба Русия мераванд.

Вале дар айёми сармо ва ҳангоми вайрон шудани мусофирбар дар вазъияти ногувор мемонанд.

Ин кор рӯзи 22-юми январ, баъд аз як моҳи хатми марзнигорӣ сурат гирифт.

Баҳоваддин Баҳодурзода, раиси шаҳри Исфара, рӯзи 23-юми январ ба Радиои Озодӣ гуфт, раиси ноҳияи Бодканд Учқунбек Ҷоробоев низ дар ин ташаббус ҳамроҳ буд.

"Дар маърака беш аз 400 нафар иштирок карда, пас аз анҷоми поксозӣ сокинони ҳарду ноҳия якҷоя хӯроки нисфирӯзӣ ва оши дӯстӣ тановул карданд," – хабар дод Зубайдулло Шомадов, сухангӯйи ҳукумати Исфара.

Сарҳади Тоҷикистон ва Қирғизистон тақрибан чаҳор сол ба ин сӯ бастааст.

Номуайянии хати сарҳад байни Тоҷикистону Қирғизистон дар солҳои 2021 ва 2022 сабаби муноқишаи хунин шуд ва аз ду ҷониб даҳҳо куштаву захмӣ барҷой гузошт.

Намояндагони Тоҷикистон ва Қирғизистон дар моҳи декабри соли 2024 хабар доданд, ки марзнигорӣ ё кашидани хати сарҳад ба анҷом расидааст.

Ин санад бояд дар порлумонҳои ду кишвар баррасӣ, қабул ва сипас аз тарафи президентҳо имзо шавад, вале бо гузашти як моҳ ҷузъиёташ эълон нашудааст. Маълум нест хати нави марз кадом қаламравҳоро ба кадом кишвар вогузор мекунад.

Ин раванд оғоз шудааст.

Ҳусиҳои Яман аз тарафи Эрон пуштибонӣ мешаванд.

Кохи Сафед рӯзи 22-юми январ дар баёнияе гуфт, ҳусиҳо аз соли 2023 бо ҳимояти нерӯҳои Қудси Сипоҳи посдорони Эрон даҳҳо бор ба киштиҳои ҷангии Амрико ҳамла кардаанд.

Дар изҳорот гуфта мешавад, нерӯҳои Қудси Эрон созмонҳои террористиро дар саросари ҷаҳон мусаллаҳ мекунаду тамрин медиҳад.

Дар изҳороти Кохи Сафед ҳусиҳо "Ансоруллоҳ" ном бурда мешаванд.

Шӯришиёни ҳусӣ аз солҳои 1990 ба ин тараф бо ҳукумати Яман меҷанганд. Ҳукумати Яман дар сатҳи байнулмилалӣ ба расмият шинохта шуда, аз тарафи эътилофи низомии ба раҳбарии Арабистони Саудӣ ҳимоят мешавад.

Ҷанг дар Яман аз соли 2014 ба ин сӯ идома дорад. Дар он сол шӯришиён бахшҳое аз шимолу ғарби Яман ва пойтахт, шаҳри Санъоро ишғол карданд.

Эмомалӣ Раҳмон, раисҷумҳури Тоҷикистон, рӯзи 23-юми январ аз аъзои порлумон хост, ки дар ин маврид ризоят бидиҳанд.

Зебонисо Абдуллозода 53-сола аст. То ин дам муовини раиси Додгоҳи олии иқтисодии Тоҷикистон буд. Дар гузашта дар мансаби раиси Додгоҳи иқтисодии Душанбе кор кардааст.

Курсии раиси Додгоҳи олии иқтисодӣ рӯзи 21-уми январ холӣ шуд. Рустам Мирзозода, раҳбари пешини ин ниҳод, раиси Додгоҳи олӣ таъйин гардид.

Ҳамчунин раисҷумҳур хостааст, Қарахон Чиллазода аз мақоми раиси Палатаи ҳисоб барканор ва ба ҷояш Ҷамшед Каримзода таъйин шавад.

Каримзода 55-сола аст. То ин дам муовини раиси вилояти Хатлон буд. Дар гузашта дар мақоми муовини аввали вазири молия ва сардори Сарраёсати консулии Вазорати корҳои хориҷии Тоҷикистон кор кардааст.