Opozicioni Demokratski front (DF) najavio je održavanje građanskih protesta za 27. septembar, skoro dva i po mjeseca ranije. Iako je Front pozvao i druge opozicione političke subjekte da se uključe u demonstracije čiji je cilj da se aktuelni premijer primora da podnese ostavku i da se formira prelazna vlada, za sada za tu priču nema mnogo sluha.
Najavljeni protesti teško da bi mogli da budu masovni i učinkoviti jer nema konkretnog povoda koji bi mogao da pokrene građane, ocjenjuje za RSE izvršna direktorica Centra za građansko obrazovanje Daliborka Uljarević
RSE: Demokratski front je najavio početak protesta za 27. septembar. Šta Vi mislite o tom planu i kako vam je izgledao inicijalni protestni skup u Beranama?
Uljarević: Pa ja vjerujem da ima mnogo razloga, koji se dominantno odnose na izuzetno tešku socio-ekonomsku situaciju, kojima crnogorski građani mogu da budu nezadovoljni, kao i lošim vršenjem vlasti. Ali, vjerujem da mi nemamo stvorene preduslove, odnosno konkretan povod koji daje mogućnost masovnosti, sadržaja protesta i određivanja dostižnih ciljeva. I samim tim najavljeni protest DF-a vidim prije svega kao pokušaj snaženja te političke strukture koja je u ovom trenutku prilično oslabljena, što pojavom nekih drugih politčkih aktera, što odlaskom njihovog političkog lidera koji je bio zaštitni znak i homogenizirajući element za održanje te političke strukture.
RSE: Front je samostalno zakazao protest, dok ostale opozicione stranke ne djeluju ni malo zainteresovano. Uporedo, između Fronta i drugih opozicionih subjekata trenutno se vodi mali politički rat. Koliko će to uticati na masovnost protesta?
Uljarević: Nisam optimista da ovi protesti mogu da budu masovni, ni učinkoviti. Jer, bez obzira što je datum dat toliko unaprijed, gotovo tri mjeseca, ponavljam da nema konkretnog povoda koji bi mogao da pokrene građane. I što je još važnije nema koordinacije sa drugim opozicionim akterima, ni sa drugim društvenim subjektima, i to prosto nije dobra podloga za sam protest. Mislim da ponovo imamo na djelu jednu od onih akcija koja će mnogo više da podijeli crnogorsku opoziciju, nego što može da utiče da se ona nađe oko jednog zajedničkog cilja ili aktivnosti. Druga stvar, ovakva stvar, aktivnost se ne najavljuje preko medija. Prvo se obave aktivnosti sa akterima koji hoćete da budu sa vama, a tek onda izlazite medijski. Tako da činjenica da je DF izašao prvo medijski, pa onda poziva ostale nije nešto što bi moglo da bude ohrabrujuće i za druge aktere koji možda blagonaklono gledaju na ovaj vid političke borbe koji je nesumnjivo legitiman, ali se postavlja prosto pitanje efekta takve borbe.
RSE: Protesti startuju krajem septembra, uoči donošenja odluke o pozivnici za NATO. Vidite li vi vezu između tih protesta i odluke vezane za NATO, s obzirom na to da su i pojedini visoki funkcioneri Fronta ranije proteste najavljivali kao sastavni dio anti-NATO kampanje?
Uljarević: Činjenica da se najavljeni protesti poklapaju i sa intenziviranom kampanjom za NATO i da ih vode oni koji se u ovom savezu uglavnom otvoreno protive NATO-u ukazuje da DF zapravo pokušava da na tom talasu sebe politčki osnaži. Konačno, ako se bude insistiralo na ovom scenariju to može da koristi samo DF-u za vraćanje tog dijela političke podrške koja je snažno anti-NATO orjentisana i DPS-u kao dominantnoj partiji koja će sebe predstaviti kao garant stabilnosti zapadnih vrijednosti, a sve one koji se bore protiv toga staviti u drugu radikalizovanu opciju.
