Od Olimpijskih igara u Sarajevu, dakle punih 28 godina, traje i međunarodni festival „Sarajevska zima“. Danas, prvog dana ovog pravog čuda u Sarajevu, okupili su se predstavnici evropskih prijestolnica kulture. Razmatrali su načine prijavljivanja gradova za ovu jedinstvenu titulu i razmijenili iskustva sa Sarajevom, kandidatom za evropsku prijestolnicu kulture 2014. godine.
Evropska prijestolnica kulture naslov je koji još od 1985. godine EU godišnje dodjeljuje barem jednom gradu koji će tokom te godine na najbolji način prikazati svoj kulturni život i kulturno-historijsku baštinu. Brojni gradovi Evrope do sada su iskoristili tu titulu za preobražaj vlastite kulturne osnove.
Budući da Bosna i Hercegovina nije članica Evropske unije, Sarajevo ima male šanse da dobije titulu Evropska prijestolnica kulture 2014.
Međutim, glavni bh. grad bi 2014. godine mogao biti proglašen Mostom kultura. Do sada je ovu kandidaturu podržalo 35 evropskih gradova, 85 PEN centara svijeta, brojni intelektualci i kulturni radnici.
„Evropski parlament treba da završi tu proceduru usaglašavanja sa Evropskom komisijom i Savjetom da vidimo pod kojom titulom - Sarajevo most kultura 2014. ili Sarajevo 2014. - će Sarajevo realizirati taj čin i ostvariti komunikaciju sa svim ovim gradovima. 2014. Sarajevo će biti grad u koji će doći svi ovi gradovi kao partneri i biće predstavljeno u svim tim gradovima, i prema tome ovaj projekat je nesporno najznačajniji i za Sarajevo i za Evropu. Vidjećemo na koji način i pod kojim imenom će se on realizirati“, kazao je inicijator projekta Ibrahim Spahić.
Kandidatura bitna za cijeli region
Susret u Sarajevu u srijedu je okupio predstavnike evropskih prijestolnica kulture i potencijalnih kandidata za ovu titulu. Kandidat za evropski kulturni grad 2017. je, pored Cipra, i Sønderborg. Ovaj danski gradić ima svoje motive zbog kojih se prijavljuje za laskavu titulu evropskog grada kulture, kaže direktorica kandidature Sønderborga Else Christensen Redzepovic.
„Živimo na jugu Danske, regiji koja je potisnuta ka periferiji od kada je 1920. godine formirana granica između naše zemlje i Njemačke. Mladi napuštaju ovaj kraj da bi studirali u većim gradovima, što je normalno. Međutim, nastaje katastofa za našu regiju onda kada mladi ne odluče da se vrate. Ukoliko se nastavi ovakav trend, jug Danske naseljavaće isključivo ljudi treće generacije. Osvajanjem titule evropski grad kulture, naša regija dobiće evropsko priznanje da smo regionalni centar kulture i da možemo biti cool mjesto za život“, kazala je ona.
Max Aufischer
Oživjeti male sredine je ideja koju je, uz Dansku, prepoznao i podržao njen južni susjed Njemačka. Kandidatura grada za evropsku prijestolnicu kulture nije jednostavan proces, niti jeftin, pojašnjava Christensen Redzepovic.
„Do sada smo izdvojili 2 miliona eura samo da održimo poziciju kandidata. Odluka će biti donesena u avgustu tekuće godine. Naš sveukupni budžet za godine 2014., 2015., 2016. i 2017., ali i nekoliko godina nakon te, u tih šest godina iznosiće 53 miliona eura“, navela je direktorica kandidature Sønderborga.
Austrijski Graz bio je evropska prijestolnica kulture 2003. godine. Tada je za potrebe kandidature gradska uprava izdvojila 1,100.000 eura. Novac je utrošen na izgradnju novog muzeja, infrastrukturu i na programe. Predstavnik Graza Max Aufischer kaže da je Sarajevo zaslužilo da osvoji kandidaturu jer je stjecište historijskih događaja i kulturnih vrijednosti Evrope.
„Smatram da kandidatura nije bitna samo za Sarajevo već za cijeli region. Ovdje su se desili događaji koji su promijenili svijet. 1914. i 1918. mapa Evrope dobila je novi izgled. Sarajevo nije samo grad gdje je počeo Prvi svjetski rat, već i mjesto gdje se ljudi sastaju, zajedno žive, grad prijateljstva i gostoprimljivosti“, ističe Aufischer.
Sarajevo evropska prijestolnica kulture ili Sarajevo most kultura Evrope, kako god zvučala titula, predstavljaće presedan jer glavni bh. grad bi u redovnoj proceduri mogao biti kandidat za ovu titulu tek nakon 2019. godine.
Zbog vanrednog stanja uzrokovanog nevremenom, prezentaciji u Sarajevu nisu mogli prisustvovati gradonačelnici Kopenhagena, Atine, Dubrovnika, Podgorice, Venecije, Barcelone i drugih gradova.
