Masovnost građanskih protesta “Odupri se 97.000” u Podgorici kojima se zahtjevaju ostavke najviših državnih funkiconera uglavnom zbog jakih sumnji u korupciju, izazvala je talas kontraoptužbi na račun organizatora protesta.
Dio crnogorskih zvaničnika iskazuje sumnju da su organizatori protesta instrument opozicionih partija pa i spoljnih faktora, da su protesti u funkciji očekivanog kraja suđenja za državni udar, za koji je optužen i dio opozicije, te da su protesti zapravo upereni protiv države a ne pojedinaca iz vrha vlasti.
Sa druge strane, otvoreno je i pitanje da li opozicija koja je zasad u “drugom planu” na protestima ima ambicije da ih iskoristi za svoju političku agendu?
Činjenica da su protesti, za kratko vrijeme, od okupljanja grupe aktivista prerasli u skupove hiljada građana nezadovoljnih situacijom u državi je za političkog analitičara Srđana Perića ključni razlog zašto su se organizatori našli na meti optužbi dijela najviših predstavnika vlasti i njima bliskih medija:
“Potpuno je očekivano da oni u vlasti koji se osjećaju ugroženima zbog sve većeg učešća građana na protestima imaju određene strategije kako da ih obesmisle, da ih povežu po određenim matricama. Činjenica je da im u tom dijelu ne ide baš najbolje jer su građani očigledno nezadovoljni prije svega ekonomskim statusom, vrednosnim sistemom koji vlada u Crnoj Gori i u konačnom nezadovoljni su institucijama kako one funkcionišu”, kaže Perić.
Optužbe na račun protesta prvo su stigle od specijalnog državnog tužioca Milivoja Katnića koji je gostujući u programu TV Prva izjavio da protesti dolaze u trenutku kada se bliži kraj suđenju za pokušaj državnog udara ustvrdivši da su protesti “akcija da se presuda ne donese i da se lica optužena za teška krivična djela udruže i sruše ovo tužilaštvo i ovaj sistem”.
Pojedini mediji bliski vlasti objavili su, pozivajući se na svoje izvore da su se trojica lidera Demokratskog fronta, Andrija Mandić, Milan Knežević i Nebojša Medojević u Beogradu sastali sa biznismenom Miodragom Dakom Davidovićem kako bi razgovarali o potencijalnom preuzimanju protesta ili jačanju uticaja u inicijativi “Odupri se 97.000”.
I predsjednik države i lider vladajuće Demokratske partije socijalista (DPS) Milo Đukanović mišljenja je da su protesti politički a ne građanski. On je u intervjuu TVCG ustvrdio da iza okupljanja građana stoji Demokratski front čiji lideri, kako je poručio, žele da izbjegnu odgovornost za događaje iz oktobra 2016. i pokušaj nasilnog svrgavanja vlasti zbog čega im se sudi u podgoričkom Višem sudu:
“Među učesnicima protesta imate čitav konglomerat različitih političkih interesa a jedan od važnih interesa je interes DF-a. To je interes kojim oni žele da pobjegnu od odgovornosti nekih svojih čelnika za ono što se tada događalo u Crnoj Gori”, rekao je Đukanović.
Na tvrdnje da su protesti u funkciji kraja suđenja za državni udar, jedan od lidera protesta Džemal Perović za RSE ocjenjuje da se radi o neozbiljnoj špekulaciji:
“Ne znam na osnovu čega oni izvode takav zaključak ali ja mogu komotno to da uporedim sa još jednim pokušajem kompromitacije protesta - njihovom upadicom zašto na protestima nema crnogorskih zastava. U toj ravni su mi te dvije optužbe”, kaže Perović.
Perović kaže da nijesu dozvolili bilo kome, uključujući i opoziciju da koristi proteste za svoje političke ciljeve:
“Istina je samo ono što smo mi već izjavili – da nam opozicija pruža tehničku pomoć za organizaciju protesta. Dobro je da su se oni distancirali od nas organizatora a mi smo pružili šansu građanima da bez političkih i nacionalnih obilježja iskažu svoj bunt protiv ovakve situacije u Crnoj Gori”, objašnjava Perović.
Protesti su dovođeni u vezu i sa odbjeglim biznismenom Duškom Kneževićem, koji je pod istragom Specijalnog tužilaštva za finansijske malverzacije i za kojim je raspisana potjernica, a koji je javno podržavao proteste. Organizatori su više puta odbacili veze sa Kneževićem, navodeći da je on za njih “osoba koja je dala mogućnost demontaže sistema u kojem je sam učestvovao ali da je on u Crnoj Gori dobrodošao samo kao svjedok saradnik“
Organizatori građanskih protesta su u medijskim istupima saopštavali da se zalažu za evropske demokratske vrijednosti ali da im je manje važna ideološka profilacija od promjene vlasti i korumpiranog sistema.
Politički analitičar Srđan Perić saglasan je da je ideološka potka protesta sporedna stvar, ocjenjujući da je najvažnija poruka građana koji su se nakon dugo vremena pobunili protiv korupcije u državi:
“Najčešće se ljudi okupljaju oko nečega što je nezadovoljstvo i tu imate ljude vrlo različitih političkih profilacija. U tom smislu razumijem da se teško politički profilisati preciznije. Dobro je da su organizatori promovisali vrijednosti koje se mogu smatrati dijelom zapadnog civilizacijskog kruga, ali sa druge strane moramo razumjeti da je građanin Crne Gore nakon mnogo godina, a neki kažu da nije nikada prije ovako stao ispred sistema i rekao da ovako više ne može”, rekao je Perić za RSE.
Uz optužbe na račun protesta, specijalni državni tužilac Milivoje Katnić, čiju ostavku građani traže jer smatraju da selektivno primjenjuje pravdu, nedavno je građanima koji protestvuju poručio da je “bolje da su pošli ako imaju gdje malo zemlje da obrađuju, da sade luk ili nešto drugo nego da protestuju”.
Na tu “preporuku” specijalnog državnog tužioca građanski aktivisti i studenti odgovorili su sadnjom luka ispred zgrade Vrhovnog državnog tužilaštva.
Pokušali su da zasade luk i ispred zgrade Vlade Crne Gore, ali ih je u tome spriječila policija.
Peti protest u organizaciji građanskog pokreta „97.000 - Odupri se“ biće održan 16. marta u Podgorici.
Facebook Forum